Η Κίνα συμμετείχε στις διεθνείς διπλωματικές συνομιλίες στη Σαουδική Αραβία στις 6 Αυγούστου σε μια διήμερη σύνοδο κορυφής με αξιωματούχους από 40 χώρες που αποσκοπούσε στην εξεύρεση ενός πλαισίου για την ειρήνη στην Ουκρανία. Αλλά μήπως αυτό σηματοδοτεί μια νέα κατεύθυνση για το Πεκίνο;
Η Κίνα έστειλε τον ειδικό απεσταλμένο της για τις ευρασιατικές υποθέσεις, Λι Χούι, ο οποίος προσέφερε υποστήριξη για τη σύνοδο κορυφής και ζήτησε έναν ακόμη γύρο συνομιλιών μέσω του σχήματος που περιλαμβάνει χώρες από τη Δύση και από όλο τον Παγκόσμιο Νότο.
Η σύνοδος κορυφής -στην οποία συμμετείχαν επίσης εκπρόσωποι της Ευρωπαϊκής Ένωσης, της Ινδίας και των Ηνωμένων Πολιτειών- απέκλεισε τη Ρωσία και επικεντρώθηκε στο να δοθεί ώθηση στην ειρηνευτική φόρμουλα των 10 σημείων που ανέπτυξε ο Ουκρανός πρόεδρος Βολοντίμιρ Ζελένσκι.
Αρκετοί παρατηρητές είδαν την παρουσία της Κίνας ως ένδειξη ότι ήταν πρόθυμη να διαδραματίσει έναν πιο εποικοδομητικό ρόλο στην προώθηση ειρηνευτικών συνομιλιών, αλλά υπάρχουν πολλά μηνύματα που δείχνουν ότι το Πεκίνο παίζει το δικό του παιχνίδι εδώ.
Η Κίνα παρουσίασε το δικό της ειρηνευτικό έγγραφο 12 σημείων τον Φεβρουάριο και ο Αλεξάντερ Γκαμπούεφ, διευθυντής του Carnegie Russia Eurasia Center, ήταν επιφυλακτικός ως προς το ότι το Πεκίνο άλλαξε τη στάση του στον πόλεμο, υποστηρίζοντας ότι ενώ το οικονομικό κόστος και το κόστος φήμης για να σταθεί στο πλευρό της Ρωσίας αυξάνεται, οι μακροπρόθεσμοι στρατηγικοί υπολογισμοί για να κρατήσει τη Ρωσία στο πλευρό της παραμένουν οι ίδιοι για την Κίνα.
Αυτό επιβεβαιώθηκε όταν ο υπουργός Εξωτερικών Γουάνγκ Γι μίλησε με τον Ρώσο ομόλογό του, Σεργκέι Λαβρόφ, στις 8 Αυγούστου και τον διαβεβαίωσε ότι η Κίνα δεν έχει αμφιταλαντευθεί ως προς τη συνεργασία της με τη Μόσχα.
Η Κίνα ελπίζει ότι μπορεί να χρησιμοποιήσει το διπλωματικό της ιστορικό και το άνοιγμά της στο διάλογο για την Ουκρανία για να εδραιώσει την ιδιότητά της ως υπερδύναμη του Παγκόσμιου Νότου και να επιδείξει τα ηγετικά της διαπιστευτήρια στην πορεία.
Ο Μαρκ Λέοναρντ, διευθυντής του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Εξωτερικών Σχέσεων, έγραψε σε πρόσφατο άρθρο του στο Politico ότι οι δεξαμενές σκέψης και οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής στην Κίνα επικεντρώνονται στο να εμφανιστούν εποικοδομητικοί γύρω από τον τερματισμό του πολέμου, διασφαλίζοντας ταυτόχρονα ότι η Μόσχα θα συνεχίσει να στέκεται στο πλευρό του Πεκίνου στην επαναδιατύπωση της παγκόσμιας τάξης υπό δυτική ηγεσία.
Το επίκεντρο για την εγκαθίδρυση αυτής της νέας μη δυτικής τάξης είναι οι λεγόμενες «ανένταχτες» χώρες σε όλη την Αφρική, τη Μέση Ανατολή και αλλού στον Παγκόσμιο Νότο - πολλές από τις ίδιες που βρέθηκαν στη Σαουδική Αραβία το Σαββατοκύριακο.
Το Πεκίνο έχει επενδύσει δεκάδες δισεκατομμύρια δολάρια την τελευταία δεκαετία για την ενίσχυση της παγκόσμιας εικόνας του και μέχρι στιγμής έχει αποδώσει μικτά αποτελέσματα, σύμφωνα με μια σειρά νέων δημοσκοπήσεων.
Μια πρόσφατη δημοσκόπηση της Pew Research διαπίστωσε ότι τα δύο τρίτα των ερωτηθέντων από τις 24 χώρες που συμμετείχαν στην έρευνα έβλεπαν την Κίνα δυσμενώς, ενώ μόνο το 28% είχε θετική γνώμη. Σύμφωνα με τη δημοσκόπηση, το αντι-κινεζικό συναίσθημα έφτασε επίσης σε νέα υψηλά επίπεδα στην Αργεντινή, την Ινδία και τη Βραζιλία.
Υπάρχουν όμως σημαντικές διαιρέσεις εδώ. Η πλειονότητα των χωρών που συμμετείχαν στην έρευνα ήταν δυτικές, σε σύγκριση με αφρικανικές χώρες όπως η Κένυα, η Νιγηρία και η Νότια Αφρική που εμφανίζουν πολύ πιο ευνοϊκές απόψεις για την Κίνα.
Ενώ η δυσαρέσκεια της κοινής γνώμης στη Δύση και σε χώρες όπως η Ινδία σηματοδοτεί το δικό της είδος αποτυχίας της εξωτερικής πολιτικής για την Κίνα, η ιστορία είναι διαφορετική στην Αφρική και τη Μέση Ανατολή.
Οι δημοσκοπήσεις του Αφρικανικού Βαρομέτρου και του Αραβικού Βαρόμετρου, δείχνουν ότι οι πλειοψηφίες στην Αφρική και τη Μέση Ανατολή τείνουν να βλέπουν θετικά την Κίνα - αν και, τα στοιχεία του Αφρικανικού Βαρομέτρου διαπίστωσαν ότι τόσο η Κίνα όσο και οι Ηνωμένες Πολιτείες διολισθαίνουν τα τελευταία χρόνια, καθώς ο ανταγωνισμός μεταξύ τους επιταχύνεται.
Αυτές οι παγκόσμιες διαιρέσεις και η ευρύτερη μάχη για τις καρδιές και τα μυαλά έχουν τώρα μεταφερθεί στη διπλωματική σκηνή γύρω από την Ουκρανία.
