Οι Περιβαλλοντικές Οργανώσεις «ΑΝΙΜΑ», «ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ Περιβάλλοντος και Πολιτισμού (ΕΛΛΕΤ)», «Ελληνική Εταιρία Προστασία της Φύσης», «Καλλιστώ», «Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρεία» και «Σύλλογος Προστασίας Περιβάλλοντος Ιωαννίνων» καταγγέλλουν την παραβίαση των ορίων του παραδοσιακού οικισμού του Μεγάλου Πάπιγκου και του Πυρήνα του Εθνικού Πάρκου Βόρειας Πίνδου, για την εξυπηρέτηση οικοδομικής δραστηριότητας, και ζητούν την άμεση παρέμβαση των αρμόδιων Αρχών!
Τα όρια του οικισμού του Πάπιγκου έχουν καθορισθεί προ τριακονταετίας με την υπ’ αριθ. 165/1990 απόφαση του Νομάρχη Ιωαννίνων (ΦΕΚ Δ΄ 272/1990) που συνοδεύεται από σχεδιάγραμμα με γραμμή οριοθέτησης και θεώρηση της Υπηρεσίας. Ως Νότιο όριο του οικισμού έχει οριστεί ο Ιερός Ναός Αγ. Νικολάου (το Νεκροταφείο του οικισμού). Το όριο του οικισμού αποτελεί και τοκοινό όριομε τονΠυρήνατου Εθνικού Πάρκου – Τμήμα Βίκος (Ζώνη Ια Περιοχή Προστασίας της Φύσης), σύμφωνα με την Κοινή Υπουργική Απόφαση (ΚΥΑ) χαρακτηρισμού του Εθνικού Πάρκου και καθορισμού ζωνών προστασίας.
Συνεπώς, κάθε προσπάθεια εν τοις πράγμασι «διεύρυνσης» των ορίων του οικισμού, νοτίως του Νεκροταφείου, θα έχει ως αποτέλεσμα την παράνομη, δραματική αλλοίωση του παραδοσιακού χαρακτήρα και της εικόνας του ιστορικού οικισμού και συνιστά, παράλληλα, βάναυση παραβίαση μιας από τις πιο ευαίσθητες και σημαντικές ζώνες του Εθνικού Πάρκου, υπονομεύοντας ζωτικούς όρους προστασίας του! Τονίζεται επιπλέον ότι, καθώς η περιοχή είναι ενταγμένη στο Δίκτυο Natura 2000, υφίσταται και παράβαση των Οδηγιών της Ε.Ε. για τους οικοτόπους και τα άγρια πτηνά, ενώ το Ζαγόρι είναι υποψήφιο και ως «πολιτιστικό τοπίο» Παγκόσμιας Κληρονομιάς για ένταξη στην UNESCO.
Παρ’ όλα αυτά, εδώ και μήνες, συνεχίζονται απρόσκοπτα οι εργασίες κατασκευής δύο οικιών,ΕΚΤΟΣτων ορίων του παραδοσιακού οικισμού καιΕΝΤΟΣτου Πυρήνα του Εθνικού Πάρκου.
Περιβαλλοντικές Οργανώσεις και κάτοικοι της περιοχής έχουν απευθυνθεί, εδώ και μήνες, στις αρμόδιες Αρχές, ζητώντας την παρέμβασή τους για αποκατάσταση της νομιμότητας. Το θέμα αναδείχθηκε καταρχάς από την Τοπική Επιτροπή της «ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ Περιβάλλοντος και Πολιτισμού (ΕΛΛΕΤ)» Ζαγορίου και σε συνέχεια με επιστολή της ΕΛΛΕΤ προς τον Δήμο Ζαγορίου σταμάτησε η παράνομη διαδικασία αλλαγής του ορίου οικισμού, που είχε αρχίσει με απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου.
Δυστυχώς, οι Αρχές μέχρι τώρα έχουν επιδείξει σκανδαλώδη αδράνεια και αδιαφορία με συνέπεια την προσβολή κάθε έννοιας νομιμότητας και την υποβάθμιση του συνταγματικά προστατευόμενου φυσικού και πολιτιστικού περιβάλλοντος:
•Ο Δήμος Ζαγορίου, στο πλαίσιο της υποχρέωσης για παροχή των ορίων των οικισμών για την ολοκλήρωση των δασικών χαρτών, έχει υποβάλει στην αντίστοιχη εφαρμογή της ΚΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟ Α.Ε., μεταξύ άλλων, χαρτογραφικό υπόβαθρο, στο οποίο εμφανίζονται κάποια αυθαίρετα, δήθεν «όρια» του οικισμού, διευρυμένα σε σχέση με τα ισχύοντα όρια, τα οποία αίφνης αγνοούνται.
Αυτή η υποτιθέμενη, αυθαίρετη «οριοθέτηση» του οικισμού χρησιμοποιήθηκε για την κύρωση του δασικού χάρτη της περιοχής.
• Εν συνεχεία, με βάση αυτή τη δήθεν «οριοθέτηση» του οικισμού (κατά παράβαση της ισχύουσας οριοθέτησης του έτους 1990) , ηΥπηρεσία Δόμησης του Δήμου Ιωαννιτών, εξέδωσε τις οικοδομικές άδειες για τις οικίες που κατασκευάζονται.
• Κατά παράβαση της ΚΥΑ χαρακτηρισμού του Εθνικού Πάρκου Βόρειας Πίνδου, ηΠεριφέρεια Ηπείρου βελτίωσε και χαλικόστρωσε μία «διαδρομή», η οποία είχε τη μορφή ιχνών από κοπάδια των ζώων της περιοχής. Έκτοτε πραγματοποιείται συνεχής διέλευση μηχανημάτων δομικών έργων (εκσκαφέων, φορτηγών, μπετονιερών κ.λπ.), ενώ βρίσκεται, φυσικά, εντός του Πυρήνα του Εθνικού Πάρκου – Τμήμα Βίκος (Ζώνη Ια αυξημένης προστασίας), όπου η δραστηριότητα αυτήδεν επιτρέπεται, καθώς η κίνηση οχημάτων επιτρέπεταιμόνοσε υφιστάμενους δρόμουςκαι μόνο για εργασίες διαχείρισης και προστασίας του φυσικού περιβάλλοντος.
Παράλληλα, ηΑστυνομία, τοΔασαρχείο και οι Διευθύνσεις Περιβάλλοντος τηςΠεριφέρειας Ηπείρου και τηςΑποκεντρωμένης Διοίκησης Ηπείρου-Δυτ. Μακεδονίας, που έχουν ενημερωθεί, αδρανούν επιδεικτικά και δεν έχουν ακόμα εκτελέσει τα κατά νόμο καθήκοντά τους για διακοπή των παράνομων δραστηριοτήτων και έλεγχο των παραβατών.
Εξαίρεση αποτελεί η Μονάδα Διαχείρισης Εθνικού Πάρκου Β. Πίνδου τουΟργανισμού Φυσικού Περιβάλλοντος και Κλιματικής Αλλαγής (ΟΦΥΠΕΚΑ), που έχει κατά το νόμο την αρμοδιότητα διαχείρισης του Εθνικού Πάρκου: Σε απάντησή του σε αίτηση της Περιβαλλοντικής Οργάνωσης «Καλλιστώ», με το έγγραφό του με Αρ. Πρωτ. 4943 και ημερομηνία 20/4/2022, ο ΟΦΥΠΕΚΑαναγνωρίζει ότι το Νότιο όριο του οικισμού του Μεγ. Πάπιγκου είναι το νεκροταφείο του Ιερού ναού του Αγ. Νικολάου, διαπιστώνει την παράνομη χρήση του δήθεν «δρόμου» εντός της Περιοχής Προστασίας της Φύσης, Πυρήνα Βίκου του Εθνικού Πάρκου (Ζώνη Ια), και καλεί τις αρμόδιες υπηρεσίες να προβούν στις νόμιμες ενέργειες.
Σε αυτό το ανησυχητικό πλαίσιο, και ενόσω οι εργασίες προχωρούν ταχύτατα εκτός του παραδοσιακού οικισμού και εντός του πυρήνα του Εθνικού Δρυμού, οι συνυπογράφουσες οργανώσεις ζητούν την άμεση παρέμβαση των αρμόδιων Αρχών, υπό τον συντονισμό της τοπικής Μονάδας Διαχείρισης του ΟΦΥΠΕΚΑ, για τηνδιακοπήτων οικοδομικών εργασιών και της παράνομης χρήσης του δήθεν «δρόμου» εντός του Πυρήνα του Εθν. Πάρκου. Ζητούν ακόμα τηναποκατάστασητου προστατευόμενου φυσικού περιβάλλοντος της περιοχής.
