Η συνεχιζόμενη κατάληψη του εργοστασίου θέτει σε κίνδυνο την πυρηνική ασφάλεια καθώς και οποιαδήποτε επέμβαση έκτακτης ανάγκης, σε περίπτωση κρίσης εξαιτίας βλάβης στο ανάχωμα του εργοστασίου. Η ζημιά αυτή θα μπορούσε να είναι είτε τυχαία, λόγω της αυξανόμενης πίεσης του νερού, είτε μετά από εγκληματική πράξη δολιοφθοράς από τα ρωσικά στρατεύματα. Η ρωσική κατοχή πρέπει να τερματιστεί αμέσως και να αποκατασταθεί άμεσα ο ουκρανικός έλεγχος του εργοστασίου.
Οι κύριες ανησυχίες που εγείρει το γραφείο της Greenpeace στην Κεντρική και Ανατολική Ευρώπη (CEE) είναι οι ακόλουθες:
Η δεξαμενή της λίμνης ψύξης στον πυρηνικό σταθμό Ζαπορίζια κινδυνεύει με διαρροή και πιθανή κατάρρευση εάν τα επίπεδα νερού στη λίμνη Κάκοβκαμειωθούν δραματικά. Οι αρχές της Ουκρανίας έχουν δηλώσει ότι αναμένεται τα επίπεδα να πέσουν σε μόλις 3 μέτρα εντός της εβδομάδας, από 17,4 μέτρα που ήταν πριν από την καταστροφή του φράγματος στην Κάκοβκα. Η πτώση της στάθμης του νερού της λίμνης αυξάνει την πίεση στα τοιχώματα του αναχώματος της δεξαμενής ψύξης του σταθμού ηλεκτροπαραγωγής. Η εξασφάλιση εναλλακτικών προμηθειών νερού σχεδιάζεται από το ουκρανικό πυρηνικό προσωπικό και την ιδιοκτήτρια του εργοστασίου Energoatom, αλλά θα μπορούσε να είναι αδύνατη υπό τη ρωσική κατοχή. Τυχόν κατάρρευση της δεξαμενής ψύξης θα περιπλέξει την απαραίτητη παροχή νερού ψύξης για τους έξι αντιδραστήρες και τα πυρηνικά καύσιμα στην περιοχή. Αν και οι πέντε από τους αντιδραστήρες βρίσκονται σε ψυχρή διακοπή λειτουργίας και ένας σε θερμή διακοπή λειτουργίας, η εναπομένουσα θερμότητα των εξαιρετικά ραδιενεργών καυσίμων απαιτεί συνεχή ψύξη.
Η ρωσική κατοχή του πυρηνικού εργοστασίου της Ζαπορίζια, από στρατιωτικές δυνάμεις και τη Rosatom (τη ρωσική κρατική πυρηνική εταιρεία), εμποδίζει σοβαρά το ουκρανικό πυρηνικό προσωπικό να εκπληρώσει τους βασικούς του ρόλους ασφαλείας.
“Πριν από λίγες ημέρες, η ιδέα ότι το φράγμα Κάκοβκαθα καταστρεφόταν και η λίμνη θα πλημμύριζε τη Χερσώνα, την ευρύτερη νότια Ουκρανία και τη Μαύρη Θάλασσα ήταν μόνο ένας εφιάλτης – τώρα, λόγω σκόπιμων ρωσικών ενεργειών, είναι μια ακόμα τραγική πραγματικότητα για τον λαό της Ουκρανίας. Το ενδεχόμενο να προχωρήσουν οι ρωσικές δυνάμεις σε κάποια ακραία ενέργεια εναντίον του πυρηνικού εργοστασίου της Ζαπορίζια πρέπει να θεωρείται πιθανή απειλή. Ο ρωσικός στρατός και η Rosatom πρέπει να υποχωρήσουν αμέσως από το πυρηνικό εργοστάσιο. Όλες οι προσπάθειες πρέπει να στραφούν προς τη ρωσική κυβέρνηση, συμπεριλαμβανομένης της Διεθνούς Υπηρεσίας Ατομικής Ενέργειας (ΙΑΕΑ), απαιτώντας να μην υπάρξει καταστροφή της δεξαμενής νερού ψύξης ή οποιουδήποτε άλλου τμήματος του χώρου του πυρηνικού εργοστασίου της Ζαπορίζια”, δήλωσε οJan Vande Putte,ειδικός της Greenpeace σε θέματα πυρηνικής ενέργειας.
Η ανάλυση του γερμανικού γραφείου της Greenpeace που δημοσιεύθηκε στις 2 Μαρτίου 2022 προειδοποιούσε για τη ρωσική στρατιωτική απειλή κατά της βασικής ασφάλειας των αντιδραστήρων της Ζαπορίζια, συμπεριλαμβανομένης της παροχής νερού ψύξης και των κινδύνων από πλημμύρες και ζημιές στο υδροηλεκτρικό φράγμα της Κάκοβκα(1). Ο ρωσικός στρατός και η Rosatom έχουν καταλάβει τον πυρηνικό σταθμό από τις 4 Μαρτίου 2022.
