«Τους τελευταίους τρεις μήνες, η υφήλιος γνώρισε τον πιο θερμό Ιούνιο και τον πιο θερμό Αύγουστο που έχουν καταγραφεί ποτέ, την πιο θερμή ημέρα που έχει καταγραφεί ποτέ και το πιο θερμό καλοκαίρι που έχει καταγραφεί ποτέ», συνόψισε με ανησυχία η Σαμάνθα Μπέρτζες, η υποδιευθύντρια της υπηρεσίας για την κλιματική αλλαγή (C3S) στο παρατηρητήριο Κοπέρνικος, σε δελτίου Τύπου που δόθηκε στη δημοσιότητα.
«Αυτή η αλληλουχία ρεκόρ αυξάνει την πιθανότητα το 2024 να είναι η πιο ζεστή χρονιά που έχει καταγραφεί ποτέ», υπερβαίνοντας το προηγούμενο ρεκόρ, που καταγράφηκε πέρυσι, πρόσθεσε, εξαιτίας της αύξησης των συγκεντρώσεων αερίων που προκαλούν το φαινόμενο του θερμοκηπίου και εκλύονται εξαιτίας της ανθρώπινης δραστηριότητας.
Χώρες όπως η Ισπανία, η Ιαπωνία, η Αυστραλία (εν μέσω χειμώνα του νότιου ημισφαιρίου), καθώς κι επαρχίες της Κίνας ανακοίνωσαν αυτή την εβδομάδα πως κατέγραψαν ρεκόρ υψηλών θερμοκρασιών τον Αύγουστο.
Σε παγκόσμια κλίμακα, ο Αύγουστος του 2024 ισοφάρισε το ρεκόρ θερμοκρασίας του αντίστοιχου μήνα οποιασδήποτε χρονιάς, που κατείχε αυτός του 2023, 1,51° Κελσίου πάνω από τον μέσο όρο της προβιομηχανικής περιόδου (1850-1900), με άλλα λόγια πάνω από το όριο του 1,5° Κελσίου, που ήταν ο πιο φιλόδοξος στόχος της συμφωνίας του Παρισιού του 2015.
Αυτό το όριο, εμβληματικό, ξεπεράστηκε τους 13 από τους 14 τελευταίους μήνες, σύμφωνα με τα δεδομένα του ινστιτούτου Κοπέρνικος (που διαφέρουν ελαφρά από τα στοιχεία αντίστοιχων φορέων των ΗΠΑ, της Ιαπωνίας και της Βρετανίας).
Τους τελευταίους δέκα μήνες, η μέση θερμοκρασία ήταν 1,64° Κελσίου πάνω από την προβιομηχανική εποχή, σύμφωνα με την ίδια πηγή. Το 2023 ολοκληρώθηκε με μέση παγκόσμια θερμοκρασία 1,48° Κελσίου και το 2024, που σημαδεύτηκε με τη σειρά του από καύσωνες, ξηρασίες και ακραίες πλημμύρες, έχει μεγάλες πιθανότητες να γίνει η χρονιά που θα καταγραφτεί υπέρβαση του ορίου.
Ωστόσο αυτή η ανωμαλία πρέπει να παρατηρείται για δεκαετίες ώστε να θεωρηθεί πως το κλίμα, που αυτό το διάστημα θεωρείται πως βρίσκεται περίπου 1,2° Κελσίου πάνω από την προβιομηχανική εποχή, πλέον σταθεροποιείται σε επίπεδο πάνω από τον 1,5° Κελσίου.
Τα χρονικά του ινστιτούτου Κοπέρνικος άρχισαν να τηρούνται το 1940, αλλά οι μέσες θερμοκρασίες δεν έχουν προηγούμενο εδώ και τουλάχιστον 120.000 χρόνια, σύμφωνα με δεδομένα της παλαιοκλιματολογίας, που αντλούνται κυρίως από στρώματα πάγου και ιζήματα.
Τα αλλεπάληλλα ρεκόρ ζέστης στην υφήλιο τροφοδοτούνται από την άνευ προηγουμένου υπερθέρμανση των ωκεανών —οι οποίοι καλύπτουν το 70% της επιφάνειας της Γης—, υδάτινων όγκων που απορροφούν το 90% της πλεονάζουσας θερμότητας εξαιτίας της ανθρώπινης δραστηριότητας: η μέση θερμοκρασία στην επιφάνεια των θαλασσών διατηρείται σε επίπεδα πολύ πάνω από τα φυσιολογικά από τον Μάιο του 2023, κάτι που κάνει πολύ πιο σφοδρά φαινόμενα όπως οι κυκλώνες.
