Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, στην τακτική της δέσμη αποφάσεων για υποθέσεις παράβασης, κινεί νομική διαδικασία κατά των κρατών μελών που δεν συμμορφώνονται με τις υποχρεώσεις που υπέχουν βάσει του ενωσιακού δικαίου. Οι εν λόγω αποφάσεις, που καλύπτουν διάφορους κλάδους και διάφορους τομείς πολιτικής της ΕΕ, αποβλέπουν στην εξασφάλιση της ορθής εφαρμογής του ενωσιακού δικαίου προς όφελος των πολιτών και των επιχειρήσεων.
Στον τομέα Περιβάλλον η Επιτροπή καλεί την ΕΛΛΑΔΑ να υποβάλει στοιχεία σχετικά με τη συμμόρφωση με τους στόχους ανακύκλωσης σύμφωνα με την οδηγία-πλαίσιο για τα απόβλητα
Πιο συγκεκριμένα:
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή αποφάσισε να κινήσει διαδικασία επί παραβάσει με την αποστολή προειδοποιητικής επιστολής στην Ελλάδα [INFR(2024)2228] λόγω μη συμμόρφωσης με την οδηγία-πλαίσιο για τα απόβλητα [οδηγία 2008/98/ΕΚ για τα απόβλητα, όπως τροποποιήθηκε με την οδηγία (ΕΕ) 2018/851]. Η οδηγία-πλαίσιο για τα απόβλητα είναι η νομοθεσία-πλαίσιο της ΕΕ που αποσκοπεί στην πρόληψη ή μείωση της παραγωγής αποβλήτων, στον περιορισμό των συνολικών επιπτώσεων της χρήσης των πόρων και στη βελτίωση της αποδοτικότητας αυτής της χρήσης, στοιχεία καθοριστικά για τη μετάβαση σε μια κυκλική οικονομία και για τη διασφάλιση της μακροπρόθεσμης ανταγωνιστικότητας της Ένωσης. Για την επαλήθευση της συμμόρφωσης με τους στόχους ανακύκλωσης που ορίζονται στην οδηγία, τα κράτη μέλη πρέπει να υποβάλλουν στοιχεία σχετικά με την προετοιμασία για την επαναχρησιμοποίηση και την ανακύκλωση των αποβλήτων, όπως ορίζεται στους κανόνες εφαρμογής [εκτελεστική απόφαση (ΕΕ) 2019/1004 της Επιτροπής]. Η Ελλάδα είναι το μόνο κράτος μέλος που δεν έχει υποβάλει σχετικά στοιχεία για τα έτη 2020, 2021 και 2022. Για τον λόγο αυτόν, η Επιτροπή αποστέλλει προειδοποιητική επιστολή στην Ελλάδα, η οποία έχει πλέον προθεσμία δύο μηνών για να απαντήσει και να διορθώσει τις ελλείψεις που επισημάνθηκαν από την Επιτροπή. Η Επιτροπή, εάν δεν λάβει ικανοποιητική απάντηση, μπορεί να αποφασίσει να αποστείλει αιτιολογημένη γνώμη.
Σε ό,τι αφορά σε ενέργεια και κλίμα η Επιτροπή καλεί το ΒΕΛΓΙΟ, τη ΒΟΥΛΓΑΡΙΑ, την ΤΣΕΧΙΑ, την ΕΣΘΟΝΙΑ, την ΕΛΛΑΔΑ, την ΚΡΟΑΤΙΑ, την ΚΥΠΡΟ, τη ΜΑΛΤΑ, την ΑΥΣΤΡΙΑ, την ΠΟΛΩΝΙΑ, την ΠΟΡΤΟΓΑΛΙΑ, τη ΣΛΟΒΕΝΙΑ και τη ΣΛΟΒΑΚΙΑ να υποβάλουν επειγόντως τα τελικά επικαιροποιημένα εθνικά σχέδια για την ενέργεια και το κλίμα.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή αποφάσισε να κινήσει διαδικασία επί παραβάσει με την αποστολή προειδοποιητικών επιστολών στο Βέλγιο [INFR(2024)2252], τη Βουλγαρία [INFR(2024)2253], την Τσεχία [INFR(2024)2255], την Εσθονία [INFR(2024)2257], την Ελλάδα [INFR(2024)2258], την Κροατία [INFR(2024)2256], την Κύπρο [INFR(2024)2254], τη Μάλτα [INFR(2024)2259], την Αυστρία [INFR(2024)2251], την Πολωνία [INFR(2024)2260], την Πορτογαλία [INFR(2024)2261], τη Σλοβενία [INFR(2024)2263] και τη Σλοβακία [INFR(2024)2262) λόγω μη υποβολής των τελικών επικαιροποιημένων εθνικών σχεδίων τους για την ενέργεια και το κλίμα (ΕΣΕΚ), σύμφωνα με τον κανονισμό για τη διακυβέρνηση της Ενεργειακής Ένωσης και της Δράσης για το Κλίμα. Τα τελικά επικαιροποιημένα ΕΣΕΚ αποτελούν καίριας σημασίας εργαλεία για να διασφαλιστεί ότι τα κράτη μέλη καθορίζουν συγκεκριμένο χάρτη πορείας για την επίτευξη των συμφωνημένων στόχων της ΕΕ αναφορικά με τη μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου, τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και την ενεργειακή απόδοση, μεταξύ άλλων.
Είναι επίσης καίριας σημασίας για την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να αξιολογήσει τη συλλογική θέση των κρατών μελών όσον αφορά τη φιλοδοξία για την επίτευξη των στόχων της ΕΕ για το κλίμα και την ενέργεια έως το 2030. Σύμφωνα με το άρθρο 14 παράγραφος 2 του κανονισμού για τη διακυβέρνηση, όλα τα κράτη μέλη όφειλαν να έχουν υποβάλει τα τελικά επικαιροποιημένα ΕΣΕΚ τους έως τις 30 Ιουνίου 2024. Μέχρι στιγμής, η Επιτροπή έχει λάβει 14 τελικά σχέδια. Ύστερα από εκτεταμένες συζητήσεις μετά την υποβολή των προσχεδίων των ΕΣΕΚ τους και από την έκδοση των συστάσεων της Επιτροπής στα κράτη μέλη, τα προαναφερθέντα 13 κράτη μέλη δεν έχουν ακόμη υποβάλει τα τελικά επικαιροποιημένα ΕΣΕΚ τους.
Η Επιτροπή θεωρεί ότι παραβιάζουν την υποχρέωσή τους βάσει του κανονισμού για τη διακυβέρνηση και, ως εκ τούτου, αποστέλλει προειδοποιητικές επιστολές. Το Βέλγιο, η Βουλγαρία, η Τσεχία, η Εσθονία, η Ελλάδα, η Κροατία, η Κύπρος, η Μάλτα, η Αυστρία, η Πολωνία, η Πορτογαλία, η Σλοβενία και η Σλοβακία έχουν πλέον προθεσμία δύο μηνών για να απαντήσουν στην Επιτροπή. Η Επιτροπή, εάν δεν λάβει ικανοποιητική απάντηση, μπορεί να αποφασίσει να αποστείλει αιτιολογημένη γνώμη.
Συμπληρωματική αιτιολογημένη γνώμη
Η Επιτροπή καλεί την ΙΡΛΑΝΔΙΑ, την ΙΣΠΑΝΙΑ, τη ΓΑΛΛΙΑ και την ΟΥΓΓΑΡΙΑ να μεταφέρουν πλήρως στο εθνικό τους δίκαιο την οδηγία για τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας
Σήμερα η Ευρωπαϊκή Επιτροπή αποφάσισε να αποστείλει συμπληρωματικές αιτιολογημένες γνώμες στην Ιρλανδία [INFR(2021)0260], στην Ισπανία [INFR(2021)0220], στη Γαλλία [INFR(2021)0238] και στην Ουγγαρία [INFR(2021)0256] λόγω μη πλήρους μεταφοράς στο εθνικό τους δίκαιο των ενωσιακών κανόνων σχετικά με την προώθηση της χρήσης ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές οι οποίοι θεσπίζονται στην οδηγία (ΕΕ) 2018/2001.
Η εν λόγω οδηγία παρέχει το νομικό πλαίσιο για την ανάπτυξη των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας στους τομείς της ηλεκτρικής ενέργειας, της θέρμανσης και ψύξης και των μεταφορών στην ΕΕ. Θέτει δεσμευτικό στόχο σε επίπεδο ΕΕ για το 2030 όσον αφορά τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και περιλαμβάνει ειδικούς κανόνες για τις εγγυήσεις προέλευσης. Οι εγγυήσεις προέλευσης είναι ηλεκτρονικά πιστοποιητικά για την ενημέρωση των τελικών καταναλωτών σχετικά με το μερίδιο της ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές στο ενεργειακό μείγμα ενός προμηθευτή. Η οδηγία περιλαμβάνει επίσης κριτήρια αειφορίας και μείωσης των εκπομπών αερίων θερμοκηπίου για τα βιοκαύσιμα, τα βιορευστά και τα καύσιμα βιομάζας, καθώς και κανόνες για την επαλήθευση της συμμόρφωσης των εν λόγω καυσίμων με τα σχετικά κριτήρια. Η προθεσμία για τη μεταφορά της οδηγίας στο εθνικό δίκαιο έληξε στις 30 Ιουνίου 2021. Τον Ιούλιο του 2021 η Επιτροπή απέστειλε προειδοποιητικές επιστολές στα τέσσερα κράτη μέλη, επειδή δεν μετέφεραν πλήρως την οδηγία στο εθνικό τους δίκαιο. Όσον αφορά την Ιρλανδία, την Ισπανία και τη Γαλλία, η Επιτροπή έδωσε συνέχεια με αιτιολογημένες γνώμες επειδή συνεχιζόταν η μη πλήρης μεταφορά της οδηγίας στο εθνικό τους δίκαιο, ενώ, όσον αφορά την Ουγγαρία, αποφάσισε να την παραπέμψει στο Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης λόγω της μη μεταφοράς της οδηγίας στο εθνικό της δίκαιο.
Αφού εξέτασε τις απαντήσεις των τεσσάρων κρατών μελών και τα μέτρα που της κοινοποιήθηκαν στη συνέχεια, η Επιτροπή αποφάσισε να αποστείλει πρόσθετες αιτιολογημένες γνώμες στην Ιρλανδία, την Ισπανία, τη Γαλλία και την Ουγγαρία λόγω ελλιπούς μεταφοράς της οδηγίας στο εθνικό τους δίκαιο. Οι αιτιολογημένες γνώμες εφιστούν την προσοχή σε κενά μεταφοράς στο εθνικό δίκαιο όσον αφορά τις διατάξεις για τις εγγυήσεις προέλευσης για την ενέργεια από ανανεώσιμες πηγές ή σε άλλα ζητήματα μεταφοράς που αφορούν τα κριτήρια αειφορίας και μείωσης των εκπομπών αερίων θερμοκηπίου για τα βιοκαύσιμα, τα βιορευστά και τα καύσιμα βιομάζας. Τα εν λόγω τέσσερα κράτη μέλη έχουν πλέον προθεσμία δύο μηνών για να διορθώσουν την κατάσταση και να κοινοποιήσουν στην Επιτροπή την πλήρη μεταφορά της οδηγίας στο εθνικό τους δίκαιο. Διαφορετικά, η Επιτροπή μπορεί να αποφασίσει να παραπέμψει την υπόθεση στο Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
