Ερώτηση για την ανησυχητική διάβρωση των ακτών του Δήμου Θερμαϊκού κατέθεσαν οι Σωκράτης Φάμελλος, Τομεάρχης Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Χαρά Καφαντάρη, αναπληρώτρια Τομεάρχης, Γιώργος Βαρεμένος, Τομεάρχης Υποδομών και Μεταφορών, και οι Δώρα Αυγέρη, Χρήστος Γιαννούλης και Κωνσταντίνος Ζουράρις, βουλευτές Α’ και Β’ Θεσσαλονίκης. Οι βουλευτές επισημαίνουν τις ολοένα και μεγαλύτερες διαστάσεις που λαμβάνει το πρόβλημα, καθώς και τις συνέπειές του στην περιουσία των πολιτών και των εγκαταστάσεων που βρίσκονται κοντά στις ακτές.

Σημειώνουν ότι οι κύριες αιτίες διάβρωσης των ακτών είναι: α) η επέκταση του διαδρόμου προσαπογειώσεων 10/28 του αεροδρόμιου “Μακεδονία” και η μη κατασκευή των απαιτούμενων έργων προστασίας, β) η αύξηση της στάθμης της θάλασσας, λόγω κλιματικής αλλαγής, και γ) η κατασκευή λιμενικών έργων στο ΚΑΠΠΑ και λιμενικών και παράκτιων έργων στην Περαία, τους Νέους Επιβάτες και Αγία Τριάδα.

Σημειώνουν δε, ότι ελάχιστες παρεμβάσεις έχουν γίνει, έως σήμερα, για την ανάσχεση του φαινομένου και κατ’ επέκταση για την αποφυγή ζημιών. Για το λόγο αυτό, ερωτούν τους αρμόδιους Υπουργούς:

1. Υλοποιούνται οι υποχρεώσεις του αρμόδιου φορέα λειτουργίας του αεροδρομίου ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ για την παρακολούθηση και αποκατάσταση των επιπτώσεων στην παράκτια ζώνη του δήμου Θερμαϊκού; Σε ποιες δράσεις και έργα έχει προβεί μέχρι σήμερα;
2. Σε ποια μέτρα θα προβούν τα αρμόδια Υπουργεία για τα θέματα διάβρωσης ακτών στον Ανατολικό Θερμαϊκό κόλπο, που παρουσιάζονται αναλυτικά στο πλήρες κείμενο της ερώτησης;
3. Πότε προβλέπεται να δρομολογηθεί η χρηματοδότηση και κατασκευή των εγκεκριμένων έργων ανάσχεσης του φαινομένου της διάβρωσης στις ακτές του Θερμαϊκού, τα οποία έχουν σχεδιαστεί και αδειοδοτηθεί από το 2018;
4. Πότε προβλέπεται να διαμορφωθεί ένα ολοκληρωμένο Σχέδιο Προσαρμογής στην Κλιματική Αλλαγή για τις παράκτιες Ζώνες για το σύνολο της Ελλάδας;
5. Τι προβλέπει για την παράκτια ζώνη του Θερμαϊκού Κόλπου το αντίστοιχο σχέδιο προσαρμογής που εκπονεί η Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας σύμφωνα με το Άρθρο 43 του Νόμου 4414/2016 (ΦΕΚ 149/Α/2016), και τις κατευθύνσεις της Εθνικής Στρατηγικής για την προσαρμογή στην Κλιματική Αλλαγή (ΕΣΠΚΑ, 2016);

Ακολουθεί το πλήρες κείμενο της ερώτησης:

ΕΡΩΤΗΣΗ

Προς τους κ.κ. Υπουργούς

1. Περιβάλλοντος και Ενέργειας

2. Υποδομών και Μεταφορών

ΘΕΜΑ: «Διάβρωση ακτών Δήμου Θερμαϊκού»

Ολοένα και μεγαλύτερες διαστάσεις λαμβάνει το πρόβλημα της διάβρωσης των ακτών του Δήμου Θερμαϊκού. Τελευταίο επεισόδιο που σχετίζεται αποκλειστικά με τη διάβρωση της ανατολικής ακτής του Θερμαϊκού είναι η καταστροφή κτίσματος μέσα στο οποίο υπήρχαν οι ηλεκτρικοί πίνακες του αντλιοστασίου της αποχέτευσης. Το γεγονός αυτό αποδεικνύει ότι το φαινόμενο έχει προχωρήσει αρκετά με συνέπειες τη μείωση του πλάτους των παραλιών, την ένταση πλημμυρικών φαινομένων, τη μείωση χώρου αναψυχής και τουρισμού, την καταστροφή των θαλάσσιων οικοσυστημάτων, τον περιορισμό και την αυξημένη αλατότητα των καλλιεργήσιμων εκτάσεων και τον κίνδυνο καταστροφής υποδομών, κοινωφελών δικτύων ύδρευσης και περιουσιών των κατοίκων.

Στη συγκεκριμένη περίπτωση του Δήμου Θερμαϊκού οι αιτίες διάβρωσης των ακτών είναι:

• Η επέκταση του διαδρόμου προσαπογειώσεων 10/28 του αεροδρόμιου “Μακεδονία” κατά 1.000 μέτρα από τα οποία τα 600 στη θάλασακαι η μη κατασκευή των έργων προστασίας που απαιτούνταν.
• Η αύξηση της στάθμης της θάλασσας, λόγω κλιματικής αλλαγής.
• Η κατασκευή λιμενικών έργων στο ΚΑΠΠΑ και λιμενικών και παράκτιων έργων στην Περαία, τους Νέους Επιβάτες και Αγία Τριάδα (πρόβολοι, πεζόδρομοι, κρηπιδότοιχοι, κλπ.).

Το σημαντικότερο περιβαλλοντικό πρόβλημα στην παράκτια ζώνη φαίνεται ότι δημιουργεί η επέκταση του διαδρόμου προσαπογειώσεων 10-28 του αεροδρομίου «Μακεδονία» εξαιτίας της οποίας προκλήθηκαν αναταράξεις στο οικοσύστημα και την παράκτια δυναμική με προσχώσεις και διάβρωση. Οι περιβαλλοντικοί όροι έργου της επέκτασης του 2000 (ΚΥΑ 105214/17-11-2000) και του 2007 (ΚΥΑ 125877/8-5-2007) περιελάμβαναν μία σειρά μελετών προκειμένου να παρακολουθούνται οι επιπτώσεις της λειτουργίας του έργου στο θαλάσσιο περιβάλλον. Στην τελευταία τροποποίηση (09-05-2018) της ΑΕΠΟ (6Ν6Γ4653Π8-ΓΤΧ) το ΥΠΕΝ ενέκρινε τους περιβαλλοντικούς όρους σύμφωνα με τους οποίους η εταιρεία οφείλει να εκπονεί κατάλληλο πρόγραμμα περιβαλλοντικής παρακολούθησης της λειτουργίας του αερολιμένα και να συντονίζει την εφαρμογή του, ώστε να παρακολουθείται η επίδραση του έργου και η εφαρμογή των περιβαλλοντικών όρων που αφορούν στη λειτουργία του. Παρότι στο πρόγραμμα αυτό περιλαμβάνονται η παρακολούθηση του ρυθμού διάβρωσης και η λήψη κατάλληλων τεχνικών μέτρων για την εξισορρόπησή τους, καμία πληροφόρηση δεν έχει παρουσιαστεί επί του θέματος. Επιπλέον στο Περιβαλλοντικό Δελτίο Αερολιμένα Θεσσαλονίκης «Μακεδονία» (SKG), για το 2018, δεν γίνεται καμία αναφορά για τον ρυθμό διάβρωσης της ακτής, ως υποχρέωση της εταιρείας για το πρόγραμμα παρακολούθησης.

Τα έντονα φαινόμενα της διάβρωσης της ακτογραμμής του Δήμου Θερμαϊκού, διερευνήθηκαν επίσης στα πλαίσια ερευνητικού προγράμματος (Δήμος Θερμαϊκού – Α.Π.Θ., 2017) με τίτλο «Αποτίμηση και Αντιμετώπιση της διάβρωσης της ακτής Δήμου Θερμαϊκού», και η οποία με τη σειρά της αποτέλεσε το εφαλτήριο για τη σύνταξη Ακτομηχανικής Μελέτης Διάβρωσης της ακτής του Δήμου: i) στην παράκτια περιοχή Νέων Επιβατών, ii) στην παράκτια περιοχή Αγ. Τριάδας και iii) στην παράκτια περιοχή ΚΑΠΠΑ. Η εν λόγω μελέτη έχει εγκριθεί από τη Δ/νση Λιμενικών Υποδομών της Γεν. Δ/νσης Συγκοινωνιακών Υποδομών της Γενικής Γραμματείας Υποδομών του Υπουργείου Υποδομών & Μεταφορών σύμφωνα με την υπ’ αριθ. ΔΛΥ1398/Φ19Μ/06.10.2017 απόφαση. Ειδικότερα, σε ότι αφορά τα πορίσματα της μελέτης :

1. i) Στην παράκτια περιοχή Νέων Επιβατών έχουν εμφανιστεί έντονα φαινόμενα προσάμμωσης στη ¨σκιά¨ του υφιστάμενου κυματοθραύστη από τη μεταφορά υλικού λόγω της κυματογενούς κυκλοφορίας. Αποτέλεσμα των παραπάνω είναι η σημαντική ελάττωση του βάθους πίσω από τον κυματοθραύστη, καθώς και η εμφάνιση φαινομένων διάβρωσης στην ακτή, κυρίως στην περιοχή ανατολικά του κυματοθραύστη.
2. ii) Στην παράκτια Περιοχή Αγ. Τριάδας έχουν εμφανιστεί μέσα στην τελευταία δεκαπενταετία φαινόμενα διάβρωσης σε δύο θέσεις.

iii) Στην παράκτια Περιοχή ΚΑΠΠΑ το φαινόμενο της διάβρωσης έχει εξελιχθεί σταδιακά στον χρόνο, ώστε σήμερα η ακτή κατάντη του ανατολικού προβόλου να έχει υποχωρήσει κατά 17μ.περίπου.

Στις 27-04-2018 η Μητροπολιτική Επιτροπή Θεσσαλονίκης, γνωμοδότησε θετικά επί της Μελέτης Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων του έργου ‘’Αποτίμηση και αντιμετώπιση της διάβρωσης της ακτής Δήμου Θερμαϊκού’’, λαμβάνοντας υπόψη την με αρ. πρωτ.: 38706 (852)/19-04-2018 εισήγηση του Τμήματος Περιβάλλοντος & Υδροοικονομίας της Δ/νσης Ανάπτυξης & Περιβάλλοντος Π.Ε. Θεσσαλονίκης (ΑΔΑ: 72ΘΠ7ΛΛ-1ΣΔ) . Στη μελέτη αυτή περιλαμβάνονται μια σειρά μέτρα για την ανάσχεση του φαινομένου και ειδικότερα στην ακτή της Αγ. Τριάδας:

(α) Τοποθέτηση αμμώδους υλικού διαμέτρου κόκκων 0.3mm, d50 =0.3mm, με αρχικό πλάτος παραλίας Δy =11.0m, αρχική κλίση διατομής 1:2 και απαιτούμενο όγκο υλικού αναπλήρωσης V=14(m3/m). To μήκος της ακτής που αναπληρώνεται, ανατολικά του έργου, είναι 1200m (400 + 800 m).

(β) Κατασκευή δύο (2) ύφαλων κυματοθραυστών μήκους 180m στο δυτικό τμήμα της ακτής, δηλ. δυτικά του υφιστάμενου βραχίονα (σε απόσταση 140m από την ακτή).

(γ) Κατασκευή τριών (3) κυματοθραυστών χαμηλής στέψης, έμπροσθεν του οικισμού της Αγ. Τριάδας, μήκους 180m (σε απόσταση 130m από την ακτή).

Στην ακτή των Νέων Επιβατών:

(α) Τοποθέτηση αμμώδους υλικού διαμέτρου κόκκων 0.3mm, d50 =0.3mm, με αρχικό πλάτος παραλίας Δy =12.5m, αρχική κλίση διατομής 1:2 και απαιτούμενο όγκο υλικού αναπλήρωσης V=17(m3/m). To μήκος της ακτής που αναπληρώνεται, ανατολικά του αλιευτικού καταφυγίου Ν. Επιβατών, είναι1300m.

(β) Κατασκευή ενός προβόλου (δυτικά του υφιστάμενου λιμενικού έργου) και τριών (3) κυματοθραυστών χαμηλής στέψης (ανατολικά του υφιστάμενου έργου), σε βάθος 2m περίπου, με συντελεστή διάδοσης 0.5.

(γ) Η φάση κατασκευής των προτεινόμενων έργων, σε αυτό το τμήμα της ακτής, θα συνοδευτεί με βυθοκόρηση ενός μέρους της περιοχής κατάντη του υφιστάμενου κυματοθραύστη, έως την ισοβαθή του 1m. )

Στην ακτή νοτιοδυτικά του Αερολιμένα Θεσσαλονίκης (περιοχή “ΚΑΠΠΑ”):

(α) Τοποθέτηση αμμώδους υλικού διαμέτρου κόκκων 0.3mm, d50 =0.3mm, με αρχικό πλάτος παραλίας Δy =11.0m, αρχική κλίση διατομής 1:2 και απαιτούμενο όγκο υλικού αναπλήρωσης V=14(m3/m). To μήκος της ακτής που αναπληρώνεται, ανατολικά του έργου, είναι 260m.

(β) Κατασκευή ενός ύφαλου κυματοθραύστη μήκους 210m σε βάθος 2m περίπου, με συντελεστή διάδοσης 0.5.

Από τις πληροφορίες που έχουμε μέχρι στιγμής καμία από τις ανωτέρω παρεμβάσεις δεν έχει πραγματοποιηθεί!

Επειδή η διάβρωση των ακτών σε όλη την έκταση του Δήμου Θερμαϊκού αποτελεί ένα αποδεδειγμένα σοβαρό πρόβλημα, και εξαιτίας αυτού απειλείται η δημόσια υγεία, λόγω των πλημμυρικών φαινομένων, καταστρέφονται οι υποδομές και τα δίκτυα και υποβαθμίζεται περιβαλλοντικά το σύνολο της ακτογραμμής, ενώ επιδρά αρνητικά στην τουριστική ανάπτυξη της περιοχής,,

Επειδή υπάρχει υποχρέωση αποκατάστασης και προστασίας των ακτών από τον φορέα κατασκευής και λειτουργίας του αεροδρομίου και του διαδρόμου, από την ΑΕΠΟ του έργου, που περιλαμβάνει μια σειρά παρεμβάσεων,

Επειδή στις πολιτικές προσαρμογής για την κλιματική αλλαγή προβλέπεται συγκεκριμένη τομεακή πολιτική προσαρμογής για τις παράκτιες ζώνες, η υιοθέτηση και εφαρμογή της οποίας είναι άμεση και απαραίτητη για τη μείωση των επιπτώσεων της Ανόδου Στάθμης της Θάλασσας (ΑΣΘ).

Ερωτώνται οι αρμόδιοι Υπουργοί:

1. Υλοποιούνται οι υποχρεώσεις του αρμόδιου φορέα λειτουργίας του αεροδρομίου ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ για την παρακολούθηση και αποκατάσταση των επιπτώσεων στην παράκτια ζώνη του δήμου Θερμαϊκού; Σε τι δράσεις και έργα έχει προβεί μέχρι σήμερα;
2. Σε τι μέτρα θα προβούν τα αρμόδια Υπουργεία για τα θέματα διάβρωσης ακτών στον Ανατολικό Θερμαϊκό κόλπο, που αναφέρονται στην παρούσα ερώτηση;
3. Πότε προβλέπεται να δρομολογηθεί η χρηματοδότηση και κατασκευή των εγκεκριμένων έργων ανάσχεσης του φαινομένου της διάβρωσης στις ακτές του Θερμαϊκού, που αναφέρονται ανωτέρω και έχουν σχεδιασμό και αδειοδότηση από το 2018;
4. Πότε προβλέπεται να διαμορφωθεί ένα ολοκληρωμένο Σχέδιο Προσαρμογής στην Κλιματική Αλλαγή για τις παράκτιες Ζώνες, που αφορά το σύνολο της Ελλάδας;
5. Τι προβλέπει για την παράκτια ζώνη του Θερμαϊκού Κόλπου το αντίστοιχο σχέδιο προσαρμογής που εκπονεί η Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίαςσύμφωνα με το Άρθρο 43 του Νόμου 4414/2016 (ΦΕΚ 149/Α/2016) και τις κατευθύνσεις της ΕθνικήςΣτρατηγικής για την προσαρμογή στην Κλιματική Αλλαγή (ΕΣΠΚΑ, 2016);

Οι Ερωτώντες Βουλευτές

Φάμελλος Σωκράτης

Βαρεμένος Γιώργος

Αυγέρη Δώρα

Γιαννούλης Χρήστος

Ζουράρις Κωνσταντίνος

Καφαντάρη Χαρά