Η ρήτρα αναπροσαρμογής θα μας συνοδεύει ή μάλλον θα μας προβληματίζει τουλάχιστον για τους επόμενους 2 μήνες και πρέπει να δούμε με ποιον τρόπο θα καταφέρουμε να απαλλαγούμε από αυτήν, όπως και να κρατήσουμε τις τιμές του ρεύματος σε όσο το δυνατόν πιο λογικά επίπεδα.
Το Επαγγελματικό Επιμελητήριο Αθήνας, ήδη, υλοποιεί σειρά δράσεων για τον περιορισμό των συνεπειών της ρήτρας αναπροσαρμογής στους λογαριασμούς ηλεκτρικού ρεύματος, και ήδη έχει αναλάβει πρωτοβουλία για να κατατεθούν ομαδικές αγωγές και ασφαλιστικά μέτρα κατά της ρήτρας από επαγγελματικούς κλάδους που εκπροσωπεί, σε συνεργασία με το Δικηγορικό Σύλλογο Αθηνών.
Επιπλέον, υπενθυμίζεται ότι, ήδη έχουμε καταθέσει επισήμως και αίτημα προς τους αρμόδιους υπουργούς για την εξεύρεση πολιτικής λύσης που θα μείωνε τα βάρη από αυτή τη ρήτρα.
Μάλιστα, λίγες ημέρες μετά την κατάθεση του αιτήματός μας έγιναν οι ανακοινώσεις της κυβέρνησης. Όντως η κυβέρνηση φάνηκε να κατανοεί τα προβλήματα που προκαλεί η εφαρμογή της ρήτρας, όμως στην παρούσα φάση έχουμε απλώς την εκδήλωση μίας πρόθεσης για την αναστολή της, ή δηλώσεις κυβερνητικών στελεχών για την κατάργησης της από τον Ιούλιο, χωρίς όμως να έχει γίνει πιο συγκεκριμένη η κυβέρνηση για τον μηχανισμό που θα εφαρμόσει. Το μόνο που γνωρίζουμε είναι ότι αναμένονται εξελίξεις από τον Ιούλιο.
·Ας δούμε όμως ποια είναι αυτή η ρήτρα αναπροσαρμογής που έχει φέρει τόσες αναταράξεις στον προϋπολογισμό των επιχειρήσεων και των νοικοκυριών.
Τον όρο τον συναντάμε σε όλα τα συμβόλαια των παρόχων ηλεκτρικής ενέργειας, κυρίως στα «ψιλά γράμματα». Μας έρχεται από την εποχή των μνημονίων και μέσω αυτής της ρήτρας δίνεται το δικαίωμα στους παρόχους να αλλάζουν το κόστος πώλησης της κιλοβατώρας ανάλογα με το κόστος παραγωγής της ηλεκτρικής ενέργειας και τις διεθνείς τιμές. Είναι λοιπόν ένας μηχανισμός που αντανακλά τις διακυμάνσεις του κόστους προμήθειας ηλεκτρικής ενέργειας. Είναι όμως τόσο τεχνικός ο τρόπος εφαρμογής του που πρακτικά είναι αδύνατο για έναν καταναλωτή να καταλάβει πως προκύπτει το ακριβές ύψος της ρήτρας αναπροσαρμογής.
Χρειάζεται λοιπόν κάποιος εξειδικευμένες γνώσεις για να κατανοήσει τον υπολογισμό της. Προσωπικά όμως θεωρώ ανεπίτρεπτο το γεγονός ότι δεν υπάρχει και η κατάλληλη ενημέρωση από την πλευρά των υπευθύνων. Θα μπορούσε κάποιος να μιλήσει για αθέμιτες πρακτικές, που για μένα σχετίζονται με τα συμφέροντα των εταιρειών ενέργειας και μόνο.
Η ουσία είναι ότι οι καταναλωτές παθαίνουν ηλεκτροπληξία όταν ανοίγουν τους φακέλους με τους λογαριασμούς τους καθώς μεγάλο μέρος των αυξήσεων οφείλεται ακριβώς σε αυτή τη ρήτρα. Δεν είναι τυχαίο λοιπόν ότι ήδη υπάρχουν μαζικές αγωγές κατά της εφαρμογής της.
Εγώ θέλω να καταθέσω την απορία –την οποία εξέφρασα και προς την κυβέρνηση αμέσως μετά τις ανακοινώσεις των μέτρων- γιατί δεν εφαρμόστηκε νωρίτερα η λύση που προκρίνει τώρα το κυβερνητικό επιτελείο. Γιατί έπρεπε να χαθεί τόσος χρόνος και να πληρωθούν μεγάλα ποσά από νοικοκυριά και επιχειρήσεις που θα μπορούσαν να τα είχαν γλυτώσει; Ποιος είναι αυτός που ωφελήθηκε από όλη αυτήν στρέβλωση και πως θα αποζημιωθεί ο κόσμος που πλήρωσε ένα τόσο σημαντικό «καπέλο» σε κάθε λογαριασμό;
Ως άνθρωπος της αγοράς και κυρίως ως εκπρόσωπος των εκατοντάδων χιλιάδων μελών του Επαγγελματικού Επιμελητηρίου Αθηνων, που εκφράζουν έντονα παράπονα για την επιβολή αυτής της ρήτρας, θέλω να τονίσω ότι οι επιχειρήσεις –και κυρίως οι μικρομεσαίες- έχουν ανάγκη από μία μίνιμουμ σταθερότητα στις συνθήκες που επικρατούν στην αγορά. Δεν είναι δυνατόν να υπάρχουν τόσες πολλές αυξομειώσεις και πάντα εις βάρος τους, εκτοξεύοντας το λειτουργικό τους κόστος. Και όλα αυτά σε μία εποχή που όλα τα αγαθά στοιχίζουν ακριβότερα εξαιτίας των ενεργειακών ανατιμήσεων άρα και της παραγωγής πρώτων υλών και των μεταφορών.
Άρα πρέπει να δούμε με ποιον τρόπο θα καταφέρουμε να απαλλαγούμε από αυτή τη ρήτρα, όπως και να κρατήσουμε τις τιμές του ρεύματος σε όσο το δυνατόν πιο λογικά επίπεδα. Γιατί όταν ο ίδιος ο πρωθυπουργός κάνει λόγο για παρεμβάσεις που θα διαρκέσουν έναν χρόνο, αυτό σημαίνει ότι η ενεργειακή κρίση θα μας ταλαιπωρήσει για αρκετούς μήνες ακόμα.
Είναι εντυπωσιακό επίσης το γεγονός ότι χρειάστηκε να φτάσουμε σε αυτό το σημείο για να ληφθούν μέτρα μείωσης της τιμής του ρεύματος. Υπενθυμίζω ότι ως Επαγγελματικό Επιμελητήριο Αθηνών, όταν είχαμε θέσει συγκεκριμένες προτάσεις σε υψηλόβαθμα κυβερνητικά στελέχη, μας απαντούσαν ότι δεν υπάρχουν τα χρήματα για τέτοιες παρεμβάσεις. Τώρα πως βρέθηκαν ξαφνικά; Ελπίζω τουλάχιστον όλο αυτό που έγινε, να έπεισε την κυβέρνηση ότι αξίζει να υιοθετήσει προτάσεις φορέων όπως τα Επιμελητήρια, τα οποία γνωρίζουν την πραγματική κατάσταση που επικρατεί στην αγορά. Περιμένουμε λοιπόν να εφαρμοστεί η μείωση του ΦΠΑ σε βασικά αγαθά από το 13% στο 6%, η μείωση του ΕΦΚ στα καύσιμα και να στηριχθούν οι επιχειρήσεις με την αύξηση των δόσεων όλων των οφειλών τους στις 120. Ήδη ο πληθωρισμός καλπάζει και μέσα στον Μάιο θα καταγράψει διψήφιο ποσοστό, οπότε είναι επιβεβλημένο να ληφθούν μέτρα προστασίας και των επιχειρήσεων και των νοικοκυριών.
Ο Γιάννης Χατζηθεοδοσίου είναι πρόεδρος Επαγγελματικού Επιμελητηρίου Αθηνών
