Όταν μιλάμε για το ΕΣΠΑ η μαγική λέξη είναι η απορρόφηση, δήλωσε από το βήμα του Αναπτυξιακού Συνεδρίου για το ΝΕΟ ΕΣΠΑ 2021-2027, που πραγματοποιείται στην Καλαμάτα, ο Υφυπουργού Ανάπτυξης & Επενδύσεων. Ειδικότερα όταν καλείσαι να αξιοποιήσεις ακόμα και το τελευταίο ευρώ και ο χρόνος αρχίζει και στενεύει. Όταν όμως μιλάμε για το σχεδιασμό του νέου ΕΣΠΑ, όταν σχεδιάζουμε πολιτικές, δημόσιες πολιτικές οι οποίες αποσκοπούν στο να κάνουμε μεγάλα άλματα, τότε εδώ πέρα μπαίνει το πλάνο και η αξιοποίηση της έρευνας και της καινοτομίας, που έρχεται μέσα από την στρατηγική έξυπνης εξειδίκευσης. Έξυπνη εξειδίκευση σημαίνει εντοπισμός των μοναδικών χαρακτηριστικών και μέσων κάθε χώρας και Περιφέρειας, επισημαίνοντας τα συγκριτικά αναγνωστικά πλεονεκτήματά τους και συγκεντρώνοντας τοπικούς παράγοντες και πόρους γύρω από ένα όραμα για το μέλλον τους που άγεται από την αριστεία και την εξωστρέφεια, ανέφερε χαρακτηριστικά ο Χρίστος Δήμας.
Στην προγραμματική περίοδο 2021-2027 η νέα εθνική στρατηγική έξυπνης εξειδίκευσης, συνέχισε ο κ. Δήμας, αποτελεί μία ολοκληρωμένη ατζέντα οικονομικού μετασχηματισμού, που εξυπηρετεί το στόχο πολιτικής των Ευρωπαϊκών Διαρθρωτικών Ταμείων. Μία εξυπνότερη Ευρώπη, μέσω της προώθησης του καινοτόμου και έξυπνου οικονομικού μετασχηματισμού. Τι περιλαμβάνεται όμως σε αυτό; Είναι η ενίσχυση των ικανοτήτων έρευνας και καινοτομίας και αξιοποίηση των προηγμένων τεχνολογιών, η εκμετάλλευση των οφελών της ψηφιοποίησης για τους πολίτες, για τις επιχειρήσεις, αλλά και για την Πολιτεία.
Η ανάπτυξη δεξιοτήτων για την έξυπνη εξειδίκευση, τη βιομηχανική μετάβαση και την επιχειρηματικότητα και για τη διαμόρφωση της νέας στρατηγικής συνεργάζονται όλα τα συναρμόδια Υπουργεία και οι Υπηρεσίες. Διότι αν θέλουμε να μιλάμε για την Ευρώπη του 2030 πρέπει να δούμε πως θα αντιμετωπίσουμε άμεσα ζητήματα όπως είναι η κλιματική κρίση, η ενεργειακή κρίση, η πανδημία, η επισιτιστική κρίση και για να τα κάνουμε όλα αυτά πρέπει να αξιοποιήσουμε τις νέες τεχνολογίες, είτε αυτά είναι τα μεγάλα δεδομένα, η τεχνητή νοημοσύνη, η χρήση αλγορίθμων σε όλους τους τομείς της οικονομίας, η εξατομικευμένη ιατρική, η γεωργία ακριβείας, ακόμα και καινούριο πολλαπλασιαστικό υλικό για ποικιλίες αγροτικών προϊόντων που θα είναι πιο ανθεκτικές στις νέες εποχές και αυξημένης ποιότητας.
Για να τα καταφέρουμε αυτά όμως σχεδιάζουμε συγκεκριμένες δράσεις στο Υπουργείο Ανάπτυξης και Επενδύσεων, όπως είναι ο νέος κύκλος του «ερευνώ δημιουργώ καινοτομώ», ο οποίος αποσκοπεί στο να συνδέσει πολύ πιο αποτελεσματικά την έρευνα που διεξάγεται στη χώρα, στα πανεπιστήμια, στα ερευνητικά κέντρα και να την συνδέσει με την επιχειρηματικότητα και την καινοτομία.
Είναι όμως και τα γραφεία μεταφοράς τεχνολογίας κι εδώ πέρα θέλω να σταθώ, διότι μέχρι πρότινος είχαμε σημαντική έρευνα σε ερευνητικά κέντρα και σε πανεπιστήμια, όμως οι ερευνητές μας που ήταν μέλη ΔΕΠ, δεν είχαν τη δυνατότητα, δεν είχαν και το χρόνο που απαιτείται για να μετατρέψουν την έρευνα που κάνουν σε μία επιχείρηση ή σε ένα προϊόν ή μία υπηρεσία που έχει οικονομικό αντίκτυπο. Με τη στήριξη και ενίσχυση των γραφείων μεταφοράς τεχνολογίας στους ερευνητικούς φορείς της χώρας πετυχαίνουμε αυτόν τον σκοπό, κάτι το οποίο λείπει από το σημερινό σύστημα τόσο της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης, όσο και από τα ερευνητικά κέντρα της χώρας.
Επιπλέον, η δημιουργία συνεργατικών σχηματισμών καινοτομίας. Για να μπορέσουμε να είμαστε πιο ανταγωνιστικοί σε παγκόσμια κλίμακα πρέπει να δούμε πως φορείς οι οποίοι έχουν κοινούς στόχους, κοινά οράματα, μπορούν να ενώσουν δυνάμεις και να πετύχουν από κοινού αυτούς τους στόχους.
Η δημιουργία κέντρων ικανοτήτων, τα λεγόμενα competent centers, ώστε τα οφέλη της έρευνας και της ανάπτυξης να μην τα έχουν μόνο οι μεγάλες επιχειρήσεις οι οποίες έχουν τη δυνατότητα να επενδύουν στην έρευνα και την ανάπτυξη, αλλά να μπορούν να κάνουν χρήση και οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις.
Επιπροσθέτως, η ανάδειξη της εξωστρέφειας του οικοσυστήματος καινοτομίας το οποίο έχει ολοένα και περισσότερες επιτυχίες. Και πρέπει να δούμε πως μπορούμε να χτίσουμε γέφυρες επικοινωνίας με άλλα οικοσυστήματα εκτός Ελλάδος. Είναι όμως και οι διακρατικές συμφωνίες. Όπως είπα πιο πριν ο στόχος είναι να δούμε πως μπορούμε να έχουμε εξωστρέφεια και για το οικοσύστημα καινοτομίας και για την ερευνητική κοινότητα.
Η στήριξη με νέο εξοπλισμό, μηχανήματα και ερευνητικές υποδομές που τόσο σημαντικές είναι ώστε η ερευνητική κοινότητα να μπορέσει να βγάλει τα αποτελέσματα τα οποία χρειάζεται.
Είναι επίσης οι εμβληματικές δράσεις που έχει σχεδιάσει το Υπουργείο Ανάπτυξης και Επενδύσεων και ειδικότερα η Γενική Γραμματεία Έρευνας και Καινοτομίας και οι δράσεις σφραγίδας αριστείας όπου επιχειρήσεις που έχουν καταφέρει και έχουν πατέντες, διπλώματα ευρεσιτεχνίας σε παγκόσμια κλίμακα να έχουν τη δυνατότητα να μπορέσουν να στηρίξουν τις ιδέες τους.
Ο λόγος για τον οποίο πιστεύουμε και επενδύουμε στην έρευνα και την καινοτομία είναι διότι όποιος δεν το κάνει αυτό παραμένει στάσιμος και τον προσπερνούν οι εξελίξεις. Άρα είναι απολύτως απαραίτητο να στηρίξουμε την έρευνα και την καινοτομία στη χώρα. Ο στόχος μας είναι να τρέχουμε πιο γρήγορα από τους ανταγωνιστές μας. Θέλουμε να κάνουμε την Ελλάδα τα επόμενα χρόνια να εξελιχθεί σε έναν κόμβο έρευνας-καινοτομίας για τα Βαλκάνια και τη νοτιοανατολική Ευρώπη. Να νοιώθουν βεβαιότητα οι Έλληνες επιστήμονες και οι ταλαντούχοι επιχειρηματίες ότι έχουν τη δυνατότητα να είναι ανταγωνιστικοί σε παγκόσμια κλίμακα από την Ελλάδα.
Αυτά προσπαθούμε να σχεδιάσουμε για το επόμενο ΕΣΠΑ στο Υπουργείο Ανάπτυξης και Επενδύσεων και με όλους τους συνεργαζόμενους φορείς. Και είμαι βέβαιος ότι θα έχουμε και πολύ καλά αποτελέσματα.
