«Μετά τα όσα ακούστηκαν από τους επιστημονικούς φορείς και τις περιβαλλοντικές Μη Κυβερνητικές Οργανώσεις (ΜΚΟ) η κυβέρνηση θα έπρεπε να αποσύρει τα περισσότερα κεφάλαια του αντιπεριβαλλοντικού νομοσχεδίου που συζητάμε σήμερα. Αν δεν το κάνει θα σημαίνει ότι έχει προαποφασίσει να περάσει τις διατάξεις που εξυπηρετούν συμφέροντα βρέξει χιονίσει. Γιατί το νομοσχέδιο έχει μία μόνο λογική, την εξυπηρέτηση αιτημάτων και συμφερόντων. Με τη λανθασμένη αντιεπιστημονική παλαιοκομματική λογική ότι το περιβάλλον είναι αντίπαλος της ανάπτυξης. Και οφείλουμε να ξεκαθαρίσουμε ότι, αν δεν αποσυρθούν διατάξεις, η κυβέρνηση θα μας οδηγήσει σε μία σκληρή αντιπαράθεση στην Ολομέλεια», δήλωσε ο τομεάρχης Περιβάλλοντος και Ενέργειας και βουλευτής Β’ Θεσσαλονίκης του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ, Σωκράτης Φάμελλος, στην τοποθέτησή του στην κατ’ άρθρο συζήτηση του πολυνομοσχεδίου του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας.
«Η αντίληψη της ΝΔ ότι το περιβάλλον είναι αντίπαλος της ανάπτυξης», πρόσθεσε, «αποτελεί ένα τραγικό λάθος γιατί το περιβάλλον για την Ελλάδα είναι αναπτυξιακός πόρος. Και εξασφαλίζει ανάπτυξη, θέσεις εργασίας, ποιότητα ζωής και ποιοτικούς φυσικούς πόρους. Αν δεν το προστατέψουμε θα καταστρέψουμε και την ανάπτυξη, τη βιώσιμη ανάπτυξη. Φάνηκε ακόμη πως η ΝΔ περιορίζεται σε μία στείρα εξυπηρέτηση συμφερόντων και ανανέωσης της οικογενειοκρατίας, καθώς και ότι το εν λόγω νομοσχέδιο απλά προσπαθεί να διευθετήσει δραστηριότητες».
Ο ΣΥΡΙΖΑ ΠΣ τονίζει για ακόμα μία φορά πως το νομοσχέδιο περιλαμβάνει διατάξεις που υποβαθμίζουν τις Περιοχές Προστασίας Natura 2000, όταν μάλιστα μαίνονται μεγάλες πυρκαγιές στη Δαδιά και στη Βάλια Κάλντα, προκαθορίζει χρήσεις γης χωρίς να λαμβάνει υπόψη ποιες δραστηριότητες είναι συμβατές, ενώ η κυβέρνηση καθυστερεί την εκπόνηση των Ειδικών Περιβαλλοντικών Μελετών (ΕΠΜ), για την εκπόνηση των οποίων είχε βρει χρηματοδότηση και είχε αναθέσει η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ, και αλλάζει τις προδιαγραφές των μελετών με νόμο για να μην υπάρξει προστασία του φυσικού περιβάλλοντος.
Υπογράμμισε πως η υποβάθμιση των περιοχών Natura 2000, όπως σημείωσαν και οι φορείς, δεν ξεκίνησε τώρα αλλά με τον περιβαλλοντοκτόνο νόμο 4685/2020.
Ο Σ.Φάμελλος στάθηκε ειδικότερα στο σοβαρό πρόβλημα στελέχωσης των δασικών υπηρεσιών και στην ημιτελή και μετέωρη εδώ και έναν χρόνο μεταφορά τους από την Αποκεντρωμένη Διοίκηση στο Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας χωρίς πόρους και χωρίς προσωπικό, καθώς και στον τρόπο με τον οποίο η κυβέρνηση Μητσοτάκη αντιλαμβάνεται τη λέξη απλοποίηση διαδικασιών. «Η λέξη απλοποίηση για τη ΝΔ σημαίνει άγρια Δύση. Κατάργηση κανόνων και όποιος έχει δύναμη κάνει ό,τι γουστάρει. Φαρ Ουέστ με λίγα λόγια. Απλοποίηση της περιβαλλοντικής αδειοδότησης αλά ΝΔ σημαίνει παράβαση των διαδικασιών που προβλέπει η ΕΕ, κατάργηση της προστασίας του φυσικού περιβάλλοντος, αλλά και φωτογραφικές ρυθμίσεις, όπως για έργα που δεν θα έχουν υποχρέωση περιβαλλοντικής αδειοδότησης αλλά κατάθεσης μίας τεχνικής έκθεσης, χωρίς δημόσια διαβούλευση».
Αναφέρθηκε ειδικότερα σε ενδεικτικά άρθρα του πολυνομοσχεδίου-σκούπα του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας (ΥΠΕΝ) που αποδεικνύουν την υποβάθμιση του περιβάλλοντος.
Στα άρθρα του Α κεφαλαίου υπάρχουν παντού παραθυράκια και εξαιρέσεις. Νομοθετείτε να γίνονται αδειοδοτήσεις όπως βολεύει το πολιτικό σύστημα, άλλες φορές να γίνεται fast track μία ενοποίηση έργων και διαδικασιών και όποτε δεν μας βολεύει να «σπάμε» τη διαδικασία και να γίνονται αδειοδοτήσεις με υποβάθμιση της περιβαλλοντικής βαρύτητας των έργων. Με νέα ρύθμιση πολλά έργα μπορούν να χαρακτηριστούν ως διαφοροποιήσεις μικρής κλίμακας, όπως για παράδειγμα οι πλατείες συγκέντρωσης εξορύξεων, ορυκτών, στείρων και αποβλήτων, που διαφεύγουν και δεν θα υποχρεώνονται σε περιβαλλοντική αδειοδότηση.
Πληθώρα άρθρων του νομοσχεδίου είναι φωτογραφικά για την Ελληνικός Χρυσός. Για αποφυγή της περιβαλλοντικής αδειοδότησης, για αποφυγή και διαγραφή προστίμων, για την μη παραπομπή περιβαλλοντικών παραβάσεων στην ποινική διαδικασία, για τον καθορισμό αποδεκτών διάθεσης υγρών αποβλήτων κατά παράβαση της οδηγίας 2000/60, κλπ.
Η ακραία καινοτομία του νομοσχεδίου είναι το άρθρο για την πληρωμή των ελεγκτών/αξιολογητών των μελετών περιβαλλοντικών επιπτώσεων από τους ελεγχόμενους. Με ό,τι σημαίνει αυτό για την αξιοπιστία των αξιολογήσεων και των μελετών.
Το άρθρο 7 θεωρεί ότι η έλλειψη των πρότυπων περιβαλλοντικών δεσμεύσεων δεν αποτελεί ουσιώδη διοικητική παράβαση, ενώ το άρθρο 8 περιορίζει το εύρος των δραστηριοτήτων που παραπέμπονται σε ποινικές κυρώσεις για περιβαλλοντικές παραβάσεις. Στο άρθρο 10 προβλέπεται η επιστροφή βεβαιώσεων παράβασης που έχουν εκδοθεί εδώ και χρόνια. Δηλαδή πρόστιμα για παραβάσεις που έχουν γίνει μετά από ελέγχους δεν υπογράφονται, μένουν στο συρτάρι του ΥΠΕΝ, και τώρα σβήνονται τα πρόστιμα.
Το Κεφάλαιο Γ προεξοφλεί τις χρήσεις στις προστατευόμενες περιοχές, αντί να ορίσει βάσει των Ειδικών Περιβαλλοντικών Μελετών (ΕΠΜ) ποιες δραστηριότητες είναι συμβατές. Το άρθρο 13 αναιρεί τη λογική των ΕΠΜ ανεξαρτήτως από το προστατευόμενο αντικείμενο, δημιουργώντας ένα παζλ χρήσεων, με τακτοποίηση υφιστάμενων και όχι προστασία. Αυτή η επιλογή θα οδηγήσει με βεβαιότητα μόνο σε καταδίκες. Στην παράγραφο 6 με τις παρατάσεις στις ΕΠΜ γίνεται εμφανές πως η κυβέρνηση δεν θα τις ολοκληρώσει ποτέ και ότι δεν έχει σκοπό να το κάνει.
Η διάταξη για τους εργαζόμενους στους Φορείς Διαχείρισης Προστατευόμενων Περιοχών (ΦΔΠΠ) που κατάργησε η κυβέρνηση Μητσοτάκη, το άρθρο 19, ανοίγει το δρόμο σε απολύσεις. Οι 400 θέσεις εργασίας που είχαν εγκριθεί με προκήρυξη από την κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ έχουν παγώσει από την κυβέρνηση ΝΔ. Σταμάτησε και το πρόγραμμα των νέων επιστημόνων, που αξιοποιήθηκε για να λειτουργήσουν οι οκτώ νέοι ΦΔΠΠ που δημιούργησε η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ το 2018, με πρόσληψη νέων επιστημόνων μέσω ΑΣΕΠ.
Το κεφάλαιο Ε για τα δασικά περιλαμβάνει διάταξη που προβλέπει κλείσιμο κυρωμένων δασικών χαρτών με εκκρεμότητες και πρόδηλα σφάλματα ενώ ανακοινώνει πως η κυβέρνηση ξεκινάει την υπαγωγή στη διάταξη για τις οικιστικές πυκνώσεις γιατί έρχονται εκλογές, μία διάταξη που δεν έχει ενεργοποιήσει εδώ και δύο χρόνια. Οι δασικοί χάρτες τελικά θα εγκρίνονται με ελλείψεις που θα διορθώνονται στη συνέχεια. Αυτό σημαίνει ότι θα έχουμε δασικούς χάρτες αλλά θα είναι σαν να μην έχουμε. Το ίδιο θα συμβεί και με το Κτηματολόγιο γιατί η κυβέρνηση των αρίστων τα κλείνει με εκκρεμότητες και με αστερίσκους. Στο άρθρο 30 δε, δίνεται η δυνατότητα επέκτασης τουριστικών εγκαταστάσεων σε δασικές εκτάσεις, μια φωτογραφική διάταξη που η κυβέρνηση έχει αλλάξει 3 φορές!
Το κεφάλαιο Ζ για τη χωροταξία έχει σκόρπιες διατάξεις χωρίς καμία λογική, κανένα σχέδιο για το χώρο και το δομημένο περιβάλλον, δεν υπάρχει ελεγκτικός μηχανισμός, ούτε στελέχωση. Δεν υπάρχουν Τοπικά Πολεοδομικά Σχέδια και Παρατηρητήρια Δόμησης, παρά μόνο ρουσφέτια και φωτογραφικές ρυθμίσεις παντού. «Θα ήταν προτιμότερο να γράφετε και ποιος είναι ο ενδιαφερόμενος σε κάθε άρθρο», σχολίασε ο Σ.Φάμελλος.
Το άρθρο 52 είναι απαράδεκτο γιατί ακυρώνει τους χωρικούς κανόνες για τα ακίνητα του Δημοσίου που παραχωρούνται. Θα κατασκευάζονται εν γνώση της κυβέρνησης αυθαίρετα κτίσματα σε βάρος του δομημένου περιβάλλοντος.
Το άρθρο 69 είναι η αποθέωση της αντιεπιστημονικότητας αφού ο Υπουργός θα ορίζει τη φέρουσα ικανότητα μιας περιοχής χωρίς κριτήρια και μελέτη.
Το κεφάλαιο για τα θαλάσσια αιολικά πάρκα, αν και περιλαμβάνει την κρίσιμη αυτή παρέμβαση για την Ελλάδα, το σχετικό θεσμικό πλαίσιο κατατίθεται στη Βουλή, μετά από τυμπανοκρουσίες δύο ετών, με δώδεκα μέρες διαβούλευση σε ένα πολυνομοσχέδιο σκούπα, τα πάντα όλα. Δεν υπάρχει όμως ορθός σχεδιασμός, πρόκειται για πρόχειρη και επικοινωνιακή πρωτοβουλία με πλήρη απουσία χωροταξικού σχεδιασμού στο θαλάσσιο χώρο που θέτει και ως προϋπόθεση.
Στο άρθρο 82 η κυβέρνηση παραδέχεται ότι ήταν σωστή η κριτική του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ για το power pass και σε αυτήν την κατεύθυνση παρατείνει το χρονικό περιθώριο έκδοσης των λογαριασμών ρεύματος για την ένταξη στο πρόγραμμα, αν και εμείς μιλάμε για την ημερομηνία καταναλώσεων και όχι έκδοσης λογαριασμών. Στο άρθρο 87 μπαίνει από την πίσω πόρτα η χρηματοδότηση του ορυκτού φυσικού αερίου κάτι που επισήμαναν και οι περιβαλλοντικές ΜΚΟ.
Το άρθρο 100 αποτελεί παραδοχή ότι η κυβέρνηση τα έχει κάνει μαντάρα με τα πλαστικά μιας χρήσης. Ενώ υπάρχει πλαίσιο, η κυβέρνηση το τροποποιεί ακόμα και μέρες πριν εφαρμοστεί η περιβαλλοντική εισφορά σε δοχεία και περιέκτες τροφίμων. Η απόλυτη αποτυχία στα πλαστικά μιας χρήσης. Το μόνο επίσης που έχει να επιδείξει η κυβέρνηση ΝΔ στην ανακύκλωση είναι σκάνδαλα, ενώ με το άρθρο 107 προστίθεται γραφείο Προέδρου στον ΕΟΑΝ ώστε να βολευτούν κάποια γαλάζια παιδιά.
Κλείνοντας την τοποθέτησή του ο Σ.Φάμελλος επικεντρώθηκε στο άρθρο για την «αναστολή» της ρήτρας αναπροσαρμογής. « Δεν είδαμε καμία αυτοκριτική εκ μέρους του κ. Σκρέκα για το ότι, αν και πριν από είκοσι μέρες η κυβέρνηση ψήφισε έναν νόμο που ανέστειλε τη ρήτρα αναπροσαρμογής και όριζε πως οι πάροχοι ηλεκτρικής ενέργειας όφειλαν να ανακοινώσουν τα νέα τιμολόγια έως την 10η Ιουλίου, ο ίδιος τους έστειλε επιστολή για να παραβούν το νόμο που είχε ψηφίσει και να ανακοινώσουν τελικά τιμολόγια την 25η Ιουλίου. Αυτό νομιμοποιείτε εκ των υστέρων με το εν λόγω άρθρο».
Σχετικά με τις τιμές που ανακοινώθηκαν εχθές σχολίασε πως: «Οι τιμές που ανακοινώθηκαν εχθές από τη ΔΕΗ είναι υψηλότερες κατά 15% από τις τιμές που θα ίσχυαν αν εφαρμοζόταν ακόμη και η ληστρική ρήτρα Μητσοτάκη. Το τιμολόγιο της ΔΕΗ για τον μήνα Αύγουστο στα 0,486 ευρώ ανά κιλοβατώρα ή 486 ανά μεγαβατώρα είναι 414% πάνω από το τιμολόγιο της ΔΕΗ όταν παρέδωσε η κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ στη ΝΔ. Η πάγια χρέωση στο οικιακό τιμολόγιο τώρα είναι στα 14 ευρώ το τετράμηνο, κατά 821% ακριβότερο από το πάγιο που εφάρμοζε η ΔΕΗ επί κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ. Σας αξίζουν συγχαρητήρια που καταφέρατε να ανατινάξετε την αγορά ηλεκτρικής ενέργεια στην Ελλάδας».
Για τη διάταξη που επιχειρεί να παρακάμψει την Απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας (ΣτΕ) για την ΕΥΔΑΠ και ΕΥΔΑΘ τέλος είπε: «Είναι ξεκάθαρη η Απόφαση του ΣτΕ για τη διαχείριση της ΕΥΔΑΠ και ΕΥΔΑθ. Προσπαθείτε να κοροϊδέψετε το ΣτΕ και την ελληνική κοινωνία. Το νερό όμως είναι κοινωνικό αγαθό και πρέπει να είναι υπό δημόσιο έλεγχο. Και ο ορισμός της διοίκησης αλλά και το μάνατζμεντ πρέπει να ανήκει στο δημόσιο. Συνεπώς η Διοίκηση δεν μπορεί να διορίζεται από το Υπερταμείο, ούτε το μάνατζμεντ να είναι στο Υπερταμείο. Η ανησυχία μας εδράζεται στο ότι η κυβέρνηση Μητσοτάκη έχει ήδη αναθέσει μελέτη στο ΕΣΠΑ για την ιδιωτικοποίηση των ΔΕΥΑ και προχωράει ήδη και την ιδιωτικοποίηση του εξωτερικού υδραγωγείου της Αττικής».
