Από τη μέρα που έγινε γνωστό το σχέδιο της Κομισιόν για ένα είδος limitup σε περίπτωση ακραίας ενοδημερήσιας μεταβολής της τιμής, στους αντιτιθέμενους στην πρόταση για επιβολή πλαφόν προστίθενται όλο και περισσότεροι εμπλεκόμενοι φορείς όπως η Europex, η ένωση ευρωπαϊκών χρηματιστηρίων Ενέργειας. «Αυτή η πρόταση έχει τη δυνατότητα να διευρύνει την ενεργειακή κρίση σε μια ευρύτερη οικονομική κρίση, επειδή βλάπτει σημαντικά τη συναλλακτική δραστηριότητα των συμμετεχόντων στην αγορά», δήλωσε ο Tobias Paulun, επικεφαλής στρατηγικής στο EEX της Deutsche Boerse, σύμφωνα με δημοσίευμα του πρακτορείου Reuters.

«Ανησυχούμε ιδιαίτερα ότι τα αποτελέσματα αυτής της πρότασης θα αξιολογηθούν εκ των υστέρων, πράγμα που είναι πολύ αργά όταν έχουν σημειωθεί οι ζημιές», είπε σε συνέντευξή του.

Η Europex, επέκρινε το σχέδιο για επιβολή ανώτατης τιμής στην αγορά αερίου, κατά τη διαβούλευση που έγινε για το όλο ζήτημα. Σε επιστολή της, που έχει έρθει σε γνώση του πρακτορείου Reuters, η Europex αναφέρει ότι το σχέδιο θα έχει σοβαρές και δυνητικά αμετάκλητες αρνητικές επιπτώσεις στη λειτουργία και την ανταγωνιστικότητα της ευρωπαϊκής αγοράς χονδρικής ενέργειας πέρα από την τρέχουσα κρίση.

Δύσκολος ο συμβιβασμός μεταξύ των δύο πλευρών

Η υιοθέτηση πλαφόν στην τιμή του φυσικού αερίου από την ΕΕ φαίνεται ότι είναι μια εξαιρετικά δύσκολη εξίσωση που θα πρέπει να συμβιβάσει τις δύο πλευρές.

Ενδεικτικό είναι το γεγονός ότι σύμφωνα με πληροφορίες του Reuters, η Ελλάδα, το Βέλγιο, η Ιταλία και η Πολωνία απείλησαν πως θα μπλοκάρουν όλο το πακέτο των έκτακτων μέτρων που προτείνει η Κομισιόν για τον έλεγχο της, αν δεν συμπεριληφθεί το πλαφόν.

Παράγοντες του ΥΠΕΝ δεν θέλησαν να σχολιάσουν τις πληροφορίες αυτές. Αύριο, Τετάρτη ο υπουργός Περιβάλλοντος- Ενέργειας Κώστας Σκρέκας αναχωρεί για τη βελγική πρωτεύουσα προκειμένου να συμμετάσχει στο Συμβούλιο Υπουργών. Η ατζέντα της συνεδρίασης περιλαμβάνει τους νέους κανονισμούς που προτείνει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή σχετικά με την επιτάχυνση των διαδικασιών αδειοδότησης για τις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας και για την έναρξη κοινών προμηθειών φυσικού αερίου για τις 27 χώρες της ΕΕ.

Η τελευταία πρόταση της ΕΕ

Η τελευταία πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για το θέμα προβλέπει την επιβολή πλαφόν στη διακύμανση της τιμής των παραγώγων, δηλαδή στα συμβόλαια ΤΤF για παράδοση τον επόμενο μήνα. Όπως υποστηρίζει η Επιτροπή το σχήμα που προτείνει δεν θα επηρεάσει το εξωχρηματιστηριακό εμπόριο (OTC), το οποίο έχει χαρακτηρίσει ως μια δικλείδα ασφαλείας για κρίσιμες παραδόσεις.

Πρέπει να σημειωθεί ότι η Κομισιόν χαρακτηρίζει το ανώτατο όριο ως ένα «μηχανισμό έσχατης λύσης» που προορίζεται να λειτουργήσει κυρίως ως αποτρεπτικός παράγοντας. Επίσης η Επιτροπή δεν έχει προσδιορίσει τον χρονικό ορίζοντα εφαρμογής του μέτρου, ενώ έχει διευκρινιστεί ότι δεν πρόκειται να προταθεί ένα συγκεκριμένο ανώτατο όριο τιμών ή ένας “διάδρομος τιμών” στη φάση αυτή τουλάχιστον.

Σύμφωνα με όσα έχουν γίνει γνωστά για την πρόταση της Επιτροπής ο προτεινόμενος μηχανισμός θα μπορούσε να ενεργοποιείται όταν υπάρχει ένα ακραίο άλμα στις τιμές του φυσικού αερίου στην Ευρώπη χωρίς ανάλογη κίνηση τιμών στις παγκόσμιες αγορές, όταν δηλαδή η ΕΕ θα αποκλίνει από τις παγκόσμιες τιμές υγροποιημένου φυσικού αερίου (LNG).

Αυτή ακριβώς η προϋπόθεση, η μεγάλη απόκλιση από τις διεθνείς τιμές είναι απαραίτητη προκειμένου η Ευρώπη να συνεχίσει να προσελκύει ικανές προμήθειες αερίου.

Ως παράδειγμα ακραίας διακύμανσης στην αγορά, που θα μπορούσε να εφαρμοστεί ο προτεινόμενος μηχανισμός, η ίδια η Επιτροπή αναφέρει την απότομη αύξηση των τιμών του TTF τον περασμένο Αύγουστο, ενώ οι παγκόσμιες αγορές ήταν σχετικά σταθερές.

Σύμφωνα με το σχέδιο, αρμόδιος για την καθημερινή παρακολούθηση των αγορών θα είναι ο Οργανισμός Συνεργασίας των Ρυθμιστικών Αρχών Ενέργειας της ΕΕ (ACER). Όταν υπάρχει μια απόκλιση τιμών από τις παγκόσμιες αγορές, θα ενημερώνει την Κομισιόν την ίδια ημέρα, προκειμένου να τεθεί αυτόματα σε εφαρμογή το ανώτατο όριο.

Η Επιτροπή μπορεί να αναστείλει το ανώτατο όριο αμέσως εάν αυτό επιφέρει ανεπιθύμητες αρνητικές συνέπειες και κυρίως ενδείξεις διαταραχής της ασφάλειας των προμηθειών. Επίσης η Κομισιόν μπορεί να σταματήσει την εφαρμογή του μηχανισμού, αν πάψει να ισχύει η μία από τις δύο βασικές προϋποθέσεις (άλμα τιμής και μεγάλη απόκλιση), ή όταν θα έχει εξυπηρετήσει το σκοπό του.