Στο Δελτίο Ειδικού Λογαριασμού ΑΠΕ (ΕΛΑΠΕ) που παρουσίασε ο Διαχειριστής Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας και Εγγυήσεων Προέλευσης (ΔΑΠΕΕΠ) στις 18 Ιουλίου 2023, με απολογιστικά δεδομένα για το τρίμηνο Ιανουαρίου – Μαρτίου 2023 και τις εκτιμήσεις για το σύνολο του έτους, προκύπτει ότι το εκτιμώμενο έλλειμμα του (ΕΛΑΠΕ) στο τέλος του 2023, θα ανέλθει στα 222 εκ. χωρίς να υπολογίζεται το απόθεμα ασφαλείας των 70 εκ. Το έλλειμμα ήταν προδιαγεγραμμένο. Δημιουργήθηκε λόγω του χαμηλού πλαφόν που έθεσε η κυβέρνηση, χαμηλότερου από τη μεσοσταθμική τιμή αποζημίωσης των ΑΠΕ, πάνω από το οποίο φορολογούνταν κατά 90% ο ΕΛΑΠΕ προκειμένου να δοθούν οι επιδοτήσεις.
Ο ΕΛΑΠΕ αποτελείται από δύο μέρη, ένα υπολογαριασμό για έργα πριν την 1.1.2021, τα «παλιά» έργα και το δεύτερο υπολογαριασμό, τα νέα έργα, δηλαδή με ενεργοποίηση μετά την 1.1.2021. Το έλλειμμα επομένως που παρουσιάστηκε στον ΕΛΑΠΕ, αφορά τον υπολογαριασμό των «παλιών» έργων. Αντίθετα ο υπολογαριασμός «νέων» έργων εμφανίζει πλεόνασμα 114 εκατ. ευρώ. Με το ισχύον καθεστώς, οι δύο υπολογαριασμοί είναι διακριτοί μεταξύ τους και δεν προβλέπεται συμψηφισμός. Τονίζεται ότι το ισχύον καθεστώς αποτελεί καθαρά κυβερνητική επιλογή.
Όπως αναφέρουν φορείς της αγοράς, η ενοποίηση των υπολογαριασμών θα είχε ως αποτέλεσμα την μείωση του σωρευτικού ελλείμματος για το τέλος του 2023 στα 107 εκατ. ευρώ και θα περιόριζε την ανάγκη η εξισορρόπηση του λογαριασμού, να προκύψει από αύξηση των εσόδων από την αγορά. Δεν έχει κανένα νόημα ο μη συμψηφισμός των δύο υπολογαριασμών. Πρόκειται για το ίδιο πράγμα: Πληρωμή των ΑΠΕ. Ο ΕΛΑΠΕ των παλιών έργων θα είναι κατά κανόνα ελλειμματικός και των νέων θα είναι πάντα πλεονασματικός από τις νέες ΑΠΕ, λόγω των πολύ χαμηλότερων τιμών.
Φορείς της αγοράς εκτιμούν επίσης, ότι το έλλειμμα του ΕΛΑΠΕ αναμένεται να διογκωθεί παραπάνω από τις εκτιμήσεις του ΔΑΠΕΕΠ. Ακόμα και οι αρμόδιες υπηρεσίες του ΥΠΕΝ έχουν ζητήσει από τον ΔΑΠΕΕΠ την εκτίμηση του για την επίπτωση που θα έχει στα οικονομικά του ΕΛΑΠΕ η παράταση των έκτακτων μέτρων (πχ του πλαφόν στις τιμές της χονδρεμπορικής αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας, μέτρο που συσχετίζεται άμεσα με τις εισροές του Λογαριασμού), από την 1.10.2023 έως την 31.12.2023.
Με αφορμή την επιδείνωση του εκτιμώμενου σωρευτικού ελλείμματος στον ΕΛΑΠΕ, η ΡΑΑΕΥ ζήτησε με επιστολή της στον ΔΑΠΕΕΠ και στο Ταμείο Ενεργειακής Μετάβασης την ανάγκη άμεσης ανάληψης των απαραίτητων ενεργειών.
Η ανησυχία της ΡΑΑΕΥ οφείλεται στο γεγονός ότι, στο πλαίσιο των αρμοδιοτήτων της είναι και ο καθορισμός της ενιαίας χρέωσης του Ειδικού Τέλους Μείωσης Εκπομπών Αέριων Ρύπων (Χρέωση Βάσης ΕΤΜΕΑΡ) που επιβαρύνει όλους τους καταναλωτές. Με ένα τέτοιο εκτιμώμενο έλλειμμα και αν δεν αλλάξει κάτι, η ΡΑΑΕΥ θα «υποχρεωθεί» σε αύξηση του ΕΤΜΕΑΡ τον Δεκέμβριο του 2023, και η κυβέρνηση θα κληθεί να εξηγήσει στους καταναλωτές, ακόμα μια αύξηση στους λογαριασμούς του ηλεκτρικού ρεύματος εν μέσω της ενεργειακής κρίσης και μετά από 26 μήνες συνεχόμενης επιδότησης της αισχροκέρδειας και της ακρίβειας, εις βάρος των καταναλωτών. Προφανώς δεν συμφωνούμε με την αύξηση του ΕΤΜΕΑΡ και την αύξηση των ρυθμιζόμενων χρεώσεων.
Απόρροια των πολιτικών επιλογών της κυβέρνησης, ο αρμόδιος Υπουργός θα κληθεί να επιλέξει, είτε την αύξηση των λογαριασμών ρεύματος μέσω του ΕΤΜΕΑΡ, είτε να επιλέξει άλλα διαθέσιμα εργαλεία ώστε να μειώσει με άλλο τρόπο το έλλειμμα.
Προκύπτει επομένως, ότι η πολιτική επιλογή της κυβέρνησης της επιδότησης της αισχροκέρδειας των παραγωγών της χονδρεμπορικής αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας μέσω του Ταμείου Ενεργειακής Μετάβασης (ΤΕΜ), έχει επηρεάσει τον ΕΛΑΠΕ. Δηλαδή, έκαναν το ΕΛΑΠΕ ελλειμματικό για να αυξήσουν τις επιδοτήσεις προς τους λογαριασμούς του ηλεκτρικού ρεύματος και τώρα σχεδιάζουν ξανά την επιβάρυνση των καταναλωτών για να καλύψουν το έλλειμμα.
Οι βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ καλούν τον Υπουργό να απαντήσει:
1) Γιατί οδήγησε σε έλλειμα 222 εκ. ευρώ τον ΕΛΑΠΕ; Ποια τα επικαιροποιημένα στοιχεία για το έλλειμμα του Ειδικού Λογαριασμού;
2) Προτίθεται η κυβέρνηση να αυξήσει το ΕΤΜΕΑΡ, για να καλύψει το έλλειμμα του Ειδικού Λογαριασμού που η ίδια δημιούργησε;
3) Η μείωση του ελλείματος του ΕΛΑΠΕ θα υλοποιηθεί με άλλα εναλλακτικά εργαλεία; Αν ναι, με ποια;
4) Αν η μείωση του ελλείματος του ΕΛΑΠΕ καλυφθεί από αύξηση μέρους των εσόδων από τις δημοπρασίες των δικαιωμάτων ρύπων, (ΦΕΚ Β’ 603 -09.02.2023) από ποια κατηγορία θα μειωθούν;
