Η πρόσφατη ανακοίνωση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για τη μη συμμόρφωση της Ελλάδας με τις ευρωπαϊκές οδηγίες για τη διαχείριση των αποβλήτων αναδεικνύει τις χρόνιες αδυναμίες της χώρας μας στον τομέα της περιβαλλοντικής πολιτικής, αποτέλεσμα διαχρονικών παραλείψεων τόσο της κυβέρνησης της Νέας Δημοκρατίας όσο και της προηγούμενης διακυβέρνησης του ΣΥΡΙΖΑ.
Η αδράνεια στη δημιουργία ολοκληρωμένων και σύγχρονων υποδομών διαχείρισης αποβλήτων, το χαμηλό ποσοστό ανακύκλωσης και η υπερβολική εξάρτηση από χωματερές έχουν σοβαρές επιπτώσεις στη δημόσια υγεία, το περιβάλλον και την οικονομία της χώρας. Σήμερα, η Ελλάδα κατατάσσεται στις χαμηλότερες θέσεις της ΕΕ στη διαχείριση αστικών αποβλήτων, με πάνω από το 80% των αποβλήτων να καταλήγει σε χώρους υγειονομικής ταφής και με το πραγματικό ποσοστό ανακύκλωσης να μην ξεπερνά το 16%.
Ο κ. Μητσοτάκης, το 2019, είχε εξαγγείλει το «Εθνικό Σχέδιο Διαχείρισης Απορριμμάτων», ασκώντας σφοδρή κριτική στην προηγούμενη κυβέρνηση. Ωστόσο, τίποτα από τα εξαγγελθέντα δεν έχει υλοποιηθεί. Αντίθετα, η χώρα βρίσκεται πλέον αντιμέτωπη με την προοπτική παραπομπής της στο Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης, καθώς έχει προθεσμία μόλις δύο μηνών για να συμμορφωθεί με τις υποχρεώσεις της και να λάβει τα αναγκαία μέτρα.
Οι Ελλείψεις της Ελλάδας και η Παρέμβαση της ΕΕ
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, μέσω αιτιολογημένης γνώμης αναφέρεται σε σοβαρές παραβιάσεις της ευρωπαϊκής νομοθεσία.
Ειδικότερα:
- Παραβίαση της Οδηγίας 1999/31/ΕΚ για την υγειονομική ταφή των αποβλήτων: Η Ελλάδα δεν έχει διασφαλίσει ότι τα απόβλητα που οδηγούνται σε χώρους υγειονομικής ταφής έχουν υποστεί την απαραίτητη επεξεργασία, ενώ 84 χώροι υγειονομικής ταφής εξακολουθούν να μη συμμορφώνονται με τα ευρωπαϊκά πρότυπα.
- Παραβίαση της Οδηγίας-πλαίσιο 2008/98/ΕΚ, όπως τροποποιήθηκε με την οδηγία (ΕΕ) 2018/851: Η χώρα δεν έχει δημιουργήσει ολοκληρωμένο και κατάλληλο δίκτυο εγκαταστάσεων διαχείρισης αποβλήτων, που να βασίζεται στις βέλτιστες διαθέσιμες τεχνικές, ούτε έχει επαρκή ικανότητα επεξεργασίας μεικτών αστικών αποβλήτων πριν από την ταφή.
Αντίστοιχα προβλήματα εντοπίστηκαν και στην Κύπρο με αποτέλεσμα και οι δύο χώρες να καλούνται να συμμορφωθούν εντός δύο μηνών.
Είναι ανεπίτρεπτο, το 2024, η Ελλάδα να συνεχίζει να καταγράφει τόσο χαμηλές επιδόσεις στη διαχείριση των αποβλήτων, βάζοντας τη χώρα σε κίνδυνο σοβαρών κυρώσεων από την ΕΕ. Η ανεπάρκεια της κυβέρνησης όχι μόνο πλήττει την αξιοπιστία της χώρας στο ευρωπαϊκό και διεθνές περιβάλλον, αλλά και υπονομεύει τις εθνικές προσπάθειες για βιώσιμη ανάπτυξη και περιβαλλοντική προστασία.
Το ΠΑΣΟΚ επιμένει ότι η διαχείριση των αποβλήτων πρέπει να αποτελέσει εθνική προτεραιότητα, με στόχο τη βελτίωση των επιδόσεων της χώρας και την αποτροπή επιβολής προστίμων.
Η Ελλάδα χρειάζεται άμεσα:
- Επενδύσεις σε σύγχρονες υποδομέςγια τη διαλογή και την επεξεργασία αποβλήτων, που θα βασίζονται σε βέλτιστες διαθέσιμες τεχνικές.
- Ενίσχυση της ανακύκλωσης, με έμφαση στην ευαισθητοποίηση των πολιτών και την εφαρμογή του συστήματος “Πληρώνω όσο Πετάω”.
- Εκσυγχρονισμό του θεσμικού πλαισίουγια τη μείωση της ταφής, με ταυτόχρονη προώθηση της κυκλικής οικονομίας.
Ως ΠΑΣΟΚ δεσμευόμαστε να συνεχίσουμε τη συντονισμένη δράση μας σε Ελλάδα και Ευρώπη ασκώντας πίεση για την υλοποίηση αποτελεσματικών πολιτικών διαχείρισης αποβλήτων με τη βέλτιστη δυνατή αξιοποίηση των ευρωπαϊκών πόρων και της υφιστάμενης τεχνογνωσίας. Μόνο έτσι θα καταφέρουμε να περάσουμε σε μια νέα εποχή υπεύθυνης και βιώσιμης διαχείρισης αποβλήτων, θέτοντας τα θεμέλια για ένα πιο πράσινο και βιώσιμο μέλλον.
Δεν θα επιτρέψουμε σε καμία περίπτωση, η χώρα μας, να θαφτεί στη χωματερή της ανεπάρκειας της κυβέρνησης της Ν.Δ. και να αντιμετωπίσει το ενδεχόμενο άλλης μιας ευρωπαϊκής καταδίκης.
