Το χειρότερο σενάριο επιβεβαιώνεται στην ενεργειακή κρίση, καθώς η Gazprom έκλεισε τη ροή στον φυσικού αερίου μέσω του αγωγού Nord Stream 1, λίγες μέρες πριν η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ανακοινώσει το πλαφόν και μόλις μπήκε ο Σεπτέμβριος.
Μπορεί οι διαβεβαιώσεις για ενεργειακή επάρκεια στην Ελλάδα να δίνονταν σχεδόν σε καθημερινή βάση, ωστόσο το ακραίο σενάριο της πλήρους διακοπής των ροών γίνεται πλέον πραγματικότητα από την πλευρά της Ρωσίας με απρόβλεπτες συνέπεις για την Ευρώπη.
Ανεξάρτητα από το αν γέμισαν αποθήκες με αποθέματα οι Ευρωπαίοι, είναι βέβαιο ότι τους επόμενους μήνες οι πολίτες και οι επιχειρήσεις θα βρεθούν μπροστά σε δύσκολες και απρόβλεπτες καταστάσεις με διακοπές ρεύματος, αλλά και φυσικού αερίου σε σπίτια και βιομηχανίες.
Η Ρωσία ακύρωσε την προγραμματισμένη για σήμερα Σάββατο επανέναρξη των ροών φυσικού αερίου μέσω του αγωγού Nord Stream 1, μιας από τις κύριες οδούς τροφοδοσίας προς την Ευρώπη, δηλώνοντας ότι ανακάλυψε βλάβη κατά τη διάρκεια ελέγχου ρουτίνας, γεγονός που βαθαίνει τις δυσκολίες της Ευρώπης στην εξασφάλιση καυσίμων για το χειμώνα.
Ο Nord Stream 1, το οποίο περνά κάτω από τη Βαλτική Θάλασσα για να τροφοδοτεί τη Γερμανία και άλλες χώρες, επρόκειτο να επαναλειτουργήσει μετά από τριήμερη διακοπή για συντήρηση. Ωστόσο, η Gazprom, η κρατικά ελεγχόμενη εταιρεία που έχει το μονοπώλιο στις εξαγωγές ρωσικού φυσικού αερίου μέσω αγωγών, δήλωσε ότι δεν μπορεί πλέον να δώσει χρονοδιάγραμμα για την επανεκκίνηση των παραδόσεων αφού διαπίστωσε διαρροή λαδιού που σήμαινε ότι η τελευταία τουρμπίνα του αγωγού δεν μπορεί να λειτουργήσει με ασφάλεια.
Η Μόσχα «δείχνει» τις κυρώσεις που επιβλήθηκαν από τη Δύση μετά την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία, ως την αιτία για την παρεμπόδιση των συνηθισμένων εργασιών συντήρησης του Nord Stream 1. Οι Βρυξέλλες λένε ότι αυτό είναι πρόσχημα και η Ρωσία χρησιμοποιεί το φυσικό αέριο ως οικονομικό όπλο για αντίποινα.
Η επικεφαλής της Επιτροπής της Ευρωπαϊκής Ένωσης Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν δήλωσε χθες ότι το μπλοκ θα πρέπει να επιβάλει ανώτατο όριο τιμής στο ρωσικό φυσικό αέριο για να αποτρέψει τις προσπάθειες του Ρώσου Προέδρου Βλαντιμίρ Πούτιν να χειραγωγήσει την αγορά. «Βλέπουμε ότι η αγορά ηλεκτρικής ενέργειας δεν λειτουργεί πια γιατί έχει διαταραχθεί μαζικά λόγω των χειρισμών του Πούτιν», είπε η Φον ντερ Λάιεν, προσθέτοντας ότι θα μπορούσε να προταθεί ανώτατο όριο στην τιμή του φυσικού αερίου στις προμήθειες των ρωσικών αγωγών σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Ο πρώην πρόεδρος της Ρωσίας Ντμίτρι Μεντβέντεφ απάντησε ότι η Μόσχα θα διακόψει τις προμήθειες στην Ευρώπη εάν οι Βρυξέλλες επιβάλουν ένα τέτοιο ανώτατο όριο.
Ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου Ντμίτρι Πεσκόφ είχε δηλώσει νωρίτερα την Παρασκευή ότι ενδέχεται να υπάρξουν περισσότερες διακοπές στις παραδόσεις μέσω του Nord Stream 1. Δεν φταίει η Gazprom που λείπουν οι πόροι. Ως εκ τούτου, η αξιοπιστία ολόκληρου του συστήματος βρίσκεται σε κίνδυνο, είπε όταν ρωτήθηκε εάν αναμένονται περισσότερες διακοπές λειτουργίας.
Ο διευθύνων σύμβουλος της Gazprom, Alexei Miller, δήλωσε την Τετάρτη ότι οι κυρώσεις σημαίνουν ότι η Siemens Energy που παρέχει εξοπλισμό δεν μπορεί να πραγματοποιήσει τακτική συντήρηση. Η Siemens Energy, η οποία συνήθως εξυπηρετεί τους στρόβιλους Nord Stream 1, δήλωσε ότι δεν εμπλέκεται σε εργασίες συντήρησης που διεξάγονται τώρα από την Gazprom. Είπε επίσης ότι ήταν έτοιμη να βοηθήσει εάν χρειαστεί και ότι η συντήρηση εξαιρείται από τις κυρώσεις.
Σύμφωνα με την Gazprom, η Siemens δήλωσε ότι οι απαραίτητες επισκευές θα μπορούσαν να γίνουν μόνο «σε συνθήκες εργαστηρίου», από εξειδικευμένο συνεργείο.
Οι επιπτώσεις για το ηλεκτρικό σύστημα της Ελλάδας
Η ελληνική απάντηση στην ενεργειακή κρίση - μέχρι στιγμής - είναι οι επιδοτήσεις για να μειώνονται οι λογαριασμοί, ανεξάρτητα από την κατανάλωση, ενώ επί της ουσίας δεν καλλιεργήθηκε κουλτούρα εξοικονόμησης ενέργειας. Η ΡΑΕ με το επικαιροποιημένο Σχέδιο Προληπτικών Δράσεων που εγκρίθηκε, προβλέπει ακόμη και την πιθανότητα περικοπών κατανάλωσης φυσικού αερίου σε περίπτωση που κλείσει οριστικά η στρόφιγγα τροφοδοσίας με φυσικό αέριο από τη Ρωσία.
Οι επιπτώσεις για το ηλεκτρικό σύστημα της χώρας σε περίπτωση γίνει οριστική διακοπή τροφοδοσίας με ρωσικό φυσικό αέριο, θα είναι από «μεγάλες» έως «καταστροφικές» με δεδομένο ότι το έλλειμμα φυσικού αερίου εκτιμάται μεταξύ 1,9 έως 4,2 ΤWhth. Σε περίπτωση ολικής διακοπής ροών από την Ρωσία, προκύπτει σημαντικό ποσοστό περικοπής ημερήσιας αιχμιακής ζήτησης φυσικού αερίου για τις περισσότερες χώρες της ΕΕ και ειδικά για την Ελλάδα, το ποσοστό της Μη Εξυπηρετούμενης Ζήτησης υπολογίζεται σε 11,7% και οι περικοπές φυσικού αερίου για το χειμώνα 2022-2023 σε 0,4 bcm.
Το Σχέδιο Προληπτικών Δράσεων, το οποίο λαμβάνει υπόψη τα έως σήμερα δεδομένα και στοιχεία, που υιοθέτησε η ΡΑΕ, κινείται σε τέσσερις άξονες που αφορούν στη μεγιστοποίηση χρησιμοποίησης υφιστάμενων υποδομών φ.α. στην ενίσχυση της διαθεσιμότητας και στην αποθήκευση, στην ενίσχυση των μέτρων για την αποτελεσματικότερη διαχείριση, καθώς και στη βελτιστοποίηση του ρυθμιστικού πλαισίου.
Bloomberg: Ενεργειακό σοκ στην Ευρώπη
Το Bloomberg γράφει ότι πλέον η Ευρώπη βρίσκεται σε ενεργειακό σοκ. Σημειώνει ότι η Ευρώπη χτίζει αποθέματα, προσαρμοζόμενη στην πραγματικότητα των χαμηλών ρωσικών ροών. Ωστόσο, η κατάσταση θα μπορούσε να χειροτερέψει πολύ όταν μειωθούν τα αποθέματα, ειδικά πιο κοντά στο τέλος της περιόδου θέρμανσης -- ή εάν η Ευρώπη έχει ένα σοβαρό κρύο χειμώνα.
«Θα πρέπει να φτάσουμε το 90-95% της αποθήκευσης μέχρι το χειμώνα, αλλά είναι σαφές ότι αυτό δεν είναι αρκετό και θα εξακολουθεί να είναι ένα δύσκολο περιβάλλον», ανέφερε ο Amos Hochstein, ο ειδικός συντονιστής των ΗΠΑ για την ενεργειακή ασφάλεια. Είπε ότι οι ΗΠΑ θα δώσουν προτεραιότητα στην Ευρώπη για τις πωλήσεις LNG.
«Εάν έχουμε έναν μέσο χειμώνα, θα πρέπει να είμαστε εντάξει με το επίπεδο αποθήκευσης που μπόρεσε να δημιουργήσει η Ευρώπη καθώς και με τη μείωση της ζήτησης», δήλωσε ο Hochstein. «Αλλά αν κάνει πιο κρύο, προφανώς θα πρέπει να κάνουμε περισσότερα και να βεβαιωθούμε ότι είμαστε προετοιμασμένοι για αυτό».
Η πλήρης διακοπή του Nord Stream, θα αφήσει μόνο δύο μεγάλες οδούς που θα προμηθεύουν φυσικό αέριο στην Ευρωπαϊκή Ένωση: μία μέσω Ουκρανίας και τον TurkStream. Οι ροές μέσω της Ουκρανίας έχουν επίσης περιοριστεί, ενώ ο TurkStream προς τη νότια Ευρώπη λειτουργεί χωρίς διακοπές.
