Την αντίφαση αυτή διαπιστώνει στην έκθεσή του ο Διεθνής Οργανισμός Ενέργειας (ΙΕΑ) χαρακτηρίζοντας ασαφές το μέλλον του φυσικού αερίου στο ελληνικό ενεργειακό σύστημα.
Καλεί δε την κυβέρνηση να προσδιορίσει αν θα πρέπει να αναπτυχθούν περαιτέρω υποδομές φυσικού αερίου, λαμβάνοντας υπόψη τόσο τους κινδύνους που απορρέουν από την αστάθεια της τιμής του όσο και από τα λανθάνοντα περιουσιακά στοιχεία.
Η έκθεση της ΙΕΑ που δόθηκε χθες στη δημοσιότητα υπογραμμίζει ότι το φυσικό αέριο διαδραματίζει αυξανόμενο ρόλο στο ελληνικό ενεργειακό σύστημα, κυρίως λόγω της απολιγνιτοποίησης, αλλά και ως παράγοντας εξισορρόπησης του συστήματος και διατήρησης της ασφάλειας του εφοδιασμού με ηλεκτρική ενέργεια. Μάλιστα σημειώνει ότι οι σταθμοί ηλεκτροπαραγωγής με φυσικό αέριο το 2021 κάλυπταν το 41% της συνολικής ηλεκτροπαραγωγής.
Κάνει ειδική αναφορά κάνει η έκθεση στο δίκτυο διανομής σημειώνοντας ότι η επέκταση του θα πρέπει να επανεξεταστεί, σε συνδυασμό με εναλλακτικές λύσεις όπως η κάλυψη της ζήτησης ενέργειας μέσω της ηλεκτροδότησης από ΑΠΕ και η βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης των κτιρίων.
Σύμφωνα με την έκθεση η κυβέρνηση θα πρέπει επίσης να ξεκαθαρίσει τον ρόλο του υδρογόνου και του βιομεθανίου στο ενεργειακό σύστημα και σημειώνει ότι δεδομένης της εποχικότητας της οικονομικής δραστηριότητας στην Ελλάδα και της έλλειψης βιομηχανίας στα περισσότερα νησιά, η μεταφορά φυσικού αερίου σε αυτά δεν έχει οικονομική λογική και θα υπονόμευε τους στόχους για το κλίμα.
Σε ότι αφορά τη λειτουργία της αγοράς φυσικού αερίου στην Ελλάδα, η ΙΕΑ θεωρεί ότι έχουν γίνει πολύ σημαντικά βήματα σε σχέση με το 2017 όταν είχε εκδοθεί η προηγούμενη αντίστοιχη έκθεση του Οργανισμού, ωστόσο απαιτείται βελτίωση της λειτουργίας της αγοράς με τη δημιουργία πλατφόρμας συναλλαγών για συμβόλαια μελλοντικής εκπλήρωσης, ώστε οι συμμετέχοντες να μπορούν να αντισταθμίσουν τον κίνδυνο. Επίσης καλεί τις ελληνικές αρχές να δημιουργήσουν μια διαφανή δευτερογενή αγορά για τη δέσμευση εισαγωγικής ικανότητας.
Στη λιανική αγορά φυσικού αερίου, η οποία απελευθερώθηκε το 2018, έχει σημειωθεί αυξανόμενος ανταγωνισμός, με τον σχετικό δείκτη (HHI) να πέφτει από 6.453 το 2015 σε 2.317 το 2019.
Ωστόσο η ΙΕΑ θεωρεί ότι τα πρώτα αποτελέσματα του ανοίγματος της αγοράς είναι πολύ πρόωρα ώστε να αξιολογηθούν οι μακροπρόθεσμες επιπτώσεις τους, καθώς και ότι εξακολουθεί να υπάρχει αξιοσημείωτο περιθώριο βελτίωσης του ανταγωνισμού, καθώς οι δύο προμηθευτές που προέκυψαν από την ιδιωτικοποίηση των διαχειριστών των δικτύων (ΕΠΑ) διατήρησαν την κυρίαρχη θέση τους στην αγορά με όρους όγκου πωλήσεων (63% το 2020) αλλά και αριθμού συνδέσεων (86%).
Επιπλέον, το ποσοστό αλλαγής για τους καταναλωτές λιανικής παρέμεινε σχετικά χαμηλό.
Σε ότι αφορά τη χονδρική αγορά φυσικού αερίου σημειώνει μεν ότι έχουν γίνει πολλά βήματα καθώς προχώρησε ο διαχωρισμός της ΔΕΠΑ που λειτουργεί πλέον ως εμπορική εταιρία, όμως προσθέτει ότι μόλις επτά εταιρίες αντιπροσώπευαν το 98% της προσφοράς το 2020 (ΔΕΠΑ, Μυτιληναίος, ELPEDISON, ΔΕΗ, Motor Oil, ΕΛ-ΠΕ και ΗΡΩΝ) με τις δύο μεγαλύτερες, δηλαδή τη ΔΕΠΑ και τη Μυτιληναίος να καλύπτουν το 50% της προσφοράς.
