Οι χαμηλές τιμές του LNG λόγω της μειωμένης ζήτησης στην Ασία και την αύξηση της αμερικανικής παραγωγής δημιουργούν νέες συνθήκες στην αγοράς φυσικού αερίου της Νοτιοανατολικής Ευρώπης καθώς μειώνουν την εξάρτηση των χωρών της περιοχής από το ρωσικό φυσικό αέριο, ενώ διαμορφώνουν τις προϋποθέσεις επέκτασης των δραστηριοτήτων στην αγορά φυσικού αερίου πολλών ιδιωτικών εταιριών.
Είναι χαρακτηριστικό ότι σύμφωνα με στοιχεία που δημοσιοποίησε η ίδια Gazprom το πρώτο εξάμηνο του 2019 οι ρωσικές εξαγωγές προς την Τουρκία, τη μεγαλύτερη περιφερειακή αγορά, μειώθηκαν κατά 36% σε σύγκριση με το πρώτο εξάμηνο του 2018, ενώ οι εξαγωγές προς την Ελλάδα και τη Βουλγαρία μειώθηκαν κατά 12,7% και 17,4% αντίστοιχα.
Οι εξαγωγές της Gazprom στα εννέα περιφερειακά κράτη της Νοτιοανατολικής Ευρώπης μειώθηκαν κατά 27% στα 14,2 δις. κυβικά μέτρα από 19,5 δις. κυβικά μέτρα το προηγούμενο έτος, σύμφωνα πάντα με τα στοιχεία που δημοσίευσε η Gazprom.
Σύμφωνα με αναλυτές η εξέλιξη αυτή οφείλεται στις χαμηλές τιμές του LNGεξαιτίας της υποτονικής ζήτησης spot φορτίων στην Ασία, και της αύξησης της παραγωγής κυρίως των ΗΠΑ και αυτά σε συνδυασμό με την αύξηση της παραγωγής φυσικού αερίου από το Αζερμπαϊτζάν, οδηγούν σε ουσιαστική διαφοροποίηση των πηγών προμήθειας των χωρών της περιοχής. Μια πολιτική που προωθείται από τις ΗΠΑ και είναι σαφώς διακηρυγμένη πρόθεση της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Αξίζει να αναφερθεί ότι το ολλανδικό συμβόλαιο του επόμενου μήνα που είναι σημείο αναφοράς τις τιμές του spot LNG που παραδίδεται στην Ευρώπη, ανήλθε κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού, κατά μέσο όρο στα 3,6 δολάρια ανά mmBtu, δηλαδή περίπου μισό της τιμής με την οποία η Gazprom παραδίδει φυσικό αέριο στην Τουρκία. Σημειώνεται ότι η Gazprom δεν ανακοινώνει τις τιμές με τις οποίες πωλεί το φυσικό αέριο στο πλαίσιο μακροχρόνιων συμβολαίων.
Η Ελλάδα, το πρώτο εξάμηνο του 2019 εισήγαγε 1,5 δις. κ.μ. από τη Gazprom έναντι 1,7 δις. κ.μ. το προηγούμενο έτος, ενώ αύξησε κατά 156% στις εισαγωγές LNG σε 1,1 δις. κ.μ. σύμφωνα με τα στοιχεία του Refinitiv Eikon. Μάλιστα η MYTILINEOS που στοχεύει στην εισαγωγή 2 bcm για το 2019ξεπέρασε τη ΔΕΠΑ στις εισαγωγές LNG και έχει αναδειχθεί στον μεγαλύτεροεισαγωγέα LNG στη χώρα εφέτος. Η εταιρία εισήγαγε περισσότερους από 370.000 τόνους LNG από τον Ιανουάριο μέχρι τον Ιούλιο του 2019, ή το 39% του συνόλου στην Ελλάδα, σύμφωνα με το LNG Edge. Η ΔΕΠΑ εισήγαγε 273.000 τόνους ή 29%. Αξίζει να σημειωθεί ότι το μερίδιο αγοράς της ΔΕΠΑ ήταν 92% πέρυσι και ποτέ δεν είχε πέσει κάτω από το 50%.
«Οι χαμηλές τιμές του LNG επιταχύνουν την τάση μείωσης της εξάρτησης από το ρωσικό φυσικό αέριο», δήλωσε στο Reuters ο Αλέξανδρος Λαγάκος, επικεφαλής του Greek Energy Forum.
Η Βουλγαρία, η οποία μέχρι το τέλος του προηγούμενου έτους ήταν σχεδόν εξ ολοκλήρου εξαρτημένη από το ρωσικό φυσικό αέριο, αγόρασε δύο φορτία LNG από τις Ηνωμένες Πολιτείες. Οι εισαγωγές υγροποιημένου φυσικού αερίου γίνονται μέσω της Ελλάδας, καθώς η Βουλγαρία δεν διαθέτει τερματικό σταθμό επαναεριοποίησης. Επίσης η Βουλγαρία υπέγραψε τον Απρίλιο συμφωνία με την ΔΕΠΑ για ένα ακόμη φορτίο.
Η κατασκευή αγωγού Ελληνο- Βουλγαρικού αγωγού IGB θα επιτρέψει στη Βουλγαρία να καλύψει μέχρι και το 30% των αναγκών της μετά το 2020 με φυσικό αέριο από το Shah Deniz 2 του Αζερμπαϊτζάν.
Η Τουρκία εισήγαγε 8,1 δις. κυβικά μέτρα από τη Gazprom το πρώτο εξάμηνο του 2019, έναντι 12,7 δις. κ.μ. την αντίστοιχη περίοδο πέρυσι. Έτσι η εξάρτηση της από το ρωσικό αέριο μειώθηκε στο 35% των αναγκών της από 49% που ήταν προηγουμένως.
Σύμφωνα με πληροφορίες του Reuters οι τουρκικές ιδιωτικές εταιρεες που έχουν συμφωνίες με τη Gazprom για να εισάγουν 10 bcm φυσικού αερίου ετησίως, εισήγαγαν μόνο 600 εκατ. κ.μ. το πρώτο εξάμηνο, εξαιτίας των υψηλών τιμών του αερίου.
Οι εισαγωγές της Τουρκίας σε LNG αυξήθηκαν κατά 12% το πρώτο εξάμηνοτου 2019 σε περίπου 6,7 δις. κ.μ. ενώ ξεπέρασαν την άνοδο των τουρκικών εισαγωγών μέσω μακροπρόθεσμων συμβάσεων από την Αλγερία και τη Νιγηρία.
Πάντως η Gazprom σκοπεύει να ενισχύσει το δίκτυό της για προμήθεια της περιοχής μέσω του αγωγού Turkish Stream τους επόμενους μήνες με χωρητικότητα 15,75 δισεκατομμυρίων κυβικών μέτρων ετησίως. Ο αγωγός θα χρησιμοποιηθεί για τη μεταφορά ορισμένων αερίων προς την Ευρώπη που διέρχεται τώρα από την Ουκρανία.
