Το μεγαλύτερο μέρος των αυξήσεων στους λογαριασμούς ηλεκτρικής ενέργειας, που έχει γονατίσει νοικοκυριά και επιχειρήσεις οφείλεται στη ρήτρα αναπροσαρμογής.
Ο όρος υπάρχει σε όλα τα συμβόλαια των παρόχων ηλεκτρικής ενέργειας, στα ψιλά γράμματα, και πρακτικά αιτιολογεί τις αλλαγές στο κόστος πώλησης της κιλοβατώρας ανάλογα με το κόστος παραγωγής της ηλεκτρικής ενέργειας και τις διεθνείς τιμές, οι οποίες από τον περασμένο Σεπτέμβριο ακολουθούν μια ξέφρενη ανοδική πορεία.
Πρόκειται στην πραγματικότητα για τον μηχανισμό που αντανακλά τις διακυμάνσεις του κόστους προμήθειας ηλεκτρικής ενέργειας. Οποιαδήποτε πίστωση ή χρέωση θα πρέπει να εμφανίζεται διακριτά στους λογαριασμούς. Για κάθε ημερολογιακό μήνα υπολογίζεται η αντίστοιχη Πίστωση/Χρέωση Αναπροσαρμογής που προκύπτει από τον τύπο υπολογισμού και πολλαπλασιάζεται με τις κιλοβατώρες κατανάλωσης του ημερολογιακού μήνα. Αν ο λογαριασμός περιλαμβάνει καταναλώσεις περισσοτέρων μηνών, η κατανομή ανά μήνα θα γίνεται αναλογικά προς τις ημέρες.
Τα κυμαινόμενα τιμολόγια, που ενσωματώνουν τη ρήτρα αναπροσαρμογής υφίστανται από το 2013 και είναι ευρέως διαδεδομένα σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Όπως αναφέρει σχετικά για το θέμα η Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας, η εφαρμογή της ρήτρας αναπροσαρμογής στα τιμολόγια ρεύματος αποτελεί αποκλειστικά επιχειρηματική απόφαση των προμηθευτών ηλεκτρικής ενέργειας και όχι επιβολή από την ΡΑΕ.
Παράλληλα όπως επισημαίνεται, η ΡΑΕ θέτει σε εφαρμογή μηχανισμούς ελέγχου των προμηθευτών, προκειμένου να διαπιστώνεται κατά πόσο τηρούν τα προβλεπόμενα -όπως την παροχή και σταθερών τιμολογίων- με γνώμονα την προστασία των καταναλωτών και την τήρηση των κανόνων του ανταγωνισμού.
Ερχεται η πρώτη συλλογική αγωγή κατά της ρήτρας
Οι καταναλωτές, αλλά και καταναλωτικές οργανώσεις έχουν στραφεί κατά εταιρειών για τη ρήτρα και ήδη αναμένεται την 1η Ιουνίου να συζητηθεί στο Πολυμελές Πρωτοδικείο Αθηνών η πρώτη αγωγή της ΕΚΠΟΙΖΩ, καθώς και η πρώτη συλλογική αγωγή 1.700 πολιτών από το ΙΝΚΑ κατά της ρήτρας αναπροσαρμογής στους λογαριασμούς ηλεκτρικής ενέργειας. Πρόσθετη παρέμβαση υπέρ της αγωγής, που ζητεί να κηρυχθεί παράνομη η ρήτρα θα κάνουν κάνει και η Ολομέλεια των Δικηγορικών Συλλόγων.
Την ίδια ώρα το Πρωτοδικείο Αθηνών εξέδωσε δύο προσωρινές διαταγές με τις οποίες απαγορεύεται η διακοπή ρεύματος σε ξενοδοχεία που δεν είχαν τη δυνατότητα να πληρώσουν τη ρήτρα αναπροσαρμογής ενώ αντίστοιχες αποφάσεις έχουν εκδοθεί για φυσικά πρόσωπα.
Ένα βήμα πριν την κατάργηση
Η περιβόητη ρήτρα αναπροσαρμογής οδεύει προς αναστολή, από την 1η Ιουλίου όπου θα εφαρμοστεί ο νέος μηχανισμός για την αποκλιμάκωση των τιμών του ηλεκτρικού ρεύματος με την επιβολή πλαφόν στα έσοδα των ηλεκτροπαραγωγών. Με αυτήν την παρέμβαση θα προκύψει νέα μεσοσταθμική τιμή χονδρεμπορικής αγοράς, χαμηλότερη από την Οριακή Τιμή Συστήματος, που θα έχει σαν αποτέλεσμα να υποχωρήσουν οι τιμές της κιλοβατώρας προς τους οικιακούς καταναλωτές, επαγγελματίες και επιχειρήσεις.
Όπως κατ’ επανάληψη έχει δηλώσει ο υπουργός Ενέργειας και Περιβάλλοντος, Κώστας Σκρέκας, μέσα από το πλαφόν που θα μπει στη χονδρική αγορά, με τη σταθεροποίηση των τιμών χονδρικής και την αποσύνδεση από τις τιμές του φυσικού αερίου θα ανασταλεί, θα καταργηθεί επί της ουσίας η ρήτρα αναπροσαρμογής για όσο διάστημα διαρκεί αυτή η κατάσταση.