Υπενθυμίζεται ότι τα Επιχειρηματικά Πάρκα έχουν σημειώσει σημαντική ανάπτυξη σε όλο τον κόσμο τα τελευταία 30 χρόνια και η Ελλάδα ακολουθώντας την παραπάνω τάση ανέπτυξε περισσότερα από 50 πάρκα από το 1960.
Πριν τον τελευταίο νόμο 3982/2011, υπήρχαν 43 θεσμοθετημένοι ΟΥΜΕΔ (Οργανωμένοι Υποδοχείς Μεταποιητικών Δραστηριοτήτων ή αλλοιώς «Επιχειρηματικά Πάρκα»), ενώ μετά το 2011 και μέχρι σήμερα έχουν ιδρυθεί 6.
Ο λόγος που τα επιχειρηματικά πάρκα φαίνεται να μην έχουν αναπτυχθεί όσο θα έπρεπε, ήταν κυρίως η οικονομική κρίση αλλά και το γεγονός ότι το νομοθετικό πλαίσιο, αν και σαφώς πιο εκσυγχρονισμένο από το παρελθόν, δεν δίνει την απαραίτητη ευελιξία και ταχύτητα.
Ωστόσο, τα οφέλη -και κίνητρα- των βιομηχανικών πάρκων είναι πολλαπλά. Χαμηλότεροι συντελεστές στον υπολογισμό ΕΝΦΙΑ, φοροαπαλλαγές στις μεταβιβάσεις γης ή ακινήτων εντός πάρκου, αλλά και ταχύτερη αδειοδότηση και μετάπτωση σε χαμηλότερη κατηγορία περιβαλλοντικής κατάταξης όταν μια επιχείρηση εγκαθίσταται εντός πάρκου.
Παράλληλα, τα βιομηχανικά πάρκα μπορούν να προσφέρουν ένα ευνοϊκό επιχειρηματικό περιβάλλον και να προσθέσουν οικονομική αξία στο σύνολο της οικονομίας.
Οδηγούν στη μείωση του κόστους παραγωγής μέσω κοινών υποδομών και συστημάτων διαχείρισης πόρων, καθώς και σε αυξημένη αποδοτικότητα υλικών, νερού και ενέργειας και επιπλέον, προωθούν την κοινή χρήση ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, πρακτικών κυκλικής οικονομίας, καθώς και την ορθή διαχείριση απορριμμάτων, συμβάλλοντας στη μείωση των εκπομπών τους.
Η Κεντρική Ένωση Επιμελητηρίων ασχολείται με το θέμα για περισσότερα από 15 χρόνια επιμένοντας σταθερά στη γραμμή της οργανωμένης χωροθέτησης των Επιχειρηματικών Πάρκων και θεωρεί ότι η νέα κυβερνητική περίοδος θα πρέπει να είναι περίοδος δημιουργίας τομών και σε αυτό το πεδίο. Δηλαδή, τομών στο σχεδιασμό της γης, στα οικονομικά προγράμματα συγχρηματοδότησης, στη νομοθεσία για τα Επιχειρηματικά Πάρκα και την οργανωμένη δόμηση των επαγγελματικών εγκαταστάσεων γενικότερα. Τομών με όραμα αλλά και με σχέδιο και με αποφασιστικότητα υλοποίησης».
Έτσι, ειδικά γι' αυτό το θέμα θα κατατεθεί στα συναρμόδια υπουργεία, τις αμέσως προσεχείς ημέρες, αναλυτικό πλαίσιο θέσεων νομοθετικών και οργανωτικών πρωτοβουλιών για την βελτίωση του θεσμικού περιβάλλοντος ανάπτυξης των Επιχειρηματικών Πάρκων προκειμένου να ενταχθεί στο πλαίσιο του Προγράμματος των 100 ημερών.
Σημειώνεται ότι έχει «παγώσει» η διαδικασία αναθεώρησης των Κανονισμών για τα Βιομηχανικά Πάρκα και θα επανεκκινήσει, άμεσα, με πρόσκληση της ΕΤΒΑ ΒΙ.ΠΕ. με καταληκτική ημερομηνία υποβολής σχολίων διαβούλευσης την Κυριακή, 16 Ιουλίου 2023. Μέχρι τότε, οι ιδιοκτήτες γης εντός Βιομηχανικών Περιοχών καταθέτουν τις απόψεις και τα σχόλιά τους αναφορικά με το περιεχόμενο του Κανονισμού που έχει ήδη αναρτήσει η ΕΤΒΑ ΒΙ.ΠΕ. στην ειδική πλατφόρμα διαλόγου που έχει δημιουργηθεί στον ιστότοπό της.
Ενίσχυση με 65 εκατ. ευρώ συν 35 εκατ. ευρώ
Στο μεταξύ, έχει ψηφιστεί και προχωράει η ενσωμάτωση του νέου νόμου 4982/2022 για τα επιχειρηματικά πάρκα που προβλέπει και οικονομική ενίσχυση μέσω του Ταμείου Ανάκαμψης.
Ο νέος νόμος προσφέρει ένα νέο ενιαίο και ευέλικτο πλαίσιο ως προς τα εξής:
1.Αρχικά, ο νέος νόμος έθεσε όλη τη σχετική νομοθεσία σε έναν νόμο, αντί για τρία νομοθετικά πλαίσια που ίσχυαν έως σήμερα ώστε να δημιουργηθεί, ένα ενιαίο κωδικοποιημένο πλαίσιο για μεγαλύτερη ασφάλεια δικαίου, – αναγκαία για την προσέλκυση επενδύσεων – , σε αντίθεση με ό,τι ίσχυε έως σήμερα, με το κάθε πάρκο να υπάγεται σε διαφορετικό καθεστώς. Ήδη αυτό τον καιρό τα υφιστάμενα πάρκα μεταβαίνουν στο νέο καθεστώς.
2.Απλουστεύονται και μειώνονται τα είδη και οι τύποι επιχειρηματικών πάρκων, που περισσότερο δημιουργούσαν γραφειοκρατία παρά επιτελούσαν κάποιον ιδιαίτερο σκοπό. Παράλληλα, στις επιτρεπόμενες δραστηριότητες, προστέθηκαν τα Συστήματα Περιβαλλοντικών Υποδομών και τα data centers.
3.Για πρώτη φορά επιτράπηκε η έγκριση και ανάπτυξη Πάρκου σε δύο ή περισσότερες διακριτές γεωγραφικές περιοχές, όταν για φυσικούς, περιβαλλοντικούς, οικιστικούς, ή λόγους υποδομών (π.χ. δρόμοι, λιμάνια κ.λπ.) δεν μπορεί να είναι συνεχής η ανάπτυξη/επέκταση του πάρκου.
4.Το νομικό πρόσωπο που αναπτύσσει το πάρκο είναι και αυτό που το διαχειρίζεται. Καταργήθηκε ο υποχρεωτικός μηχανισμός της αυτοδιαχείρισης του πάρκου.
Πάντως, εξακολουθεί να μπορεί να πραγματοποιηθεί, εάν οι βιομηχανίες συστήσουν εταιρεία που θα αναπτύξει και διαχειριστεί το (νέο) πάρκο, ή εάν -κατόπιν ελεύθερης επιχειρηματικής συμφωνίας- το συμφωνήσουν την εταιρεία ανάπτυξης και διαχείρισης.
5.Επιπρόσθετα κίνητρα του νέου νόμου, είναι η κατάργηση της ελάχιστης έκτασης (50 στρέμματα) για ίδρυση πάρκου, καθώς και η πρόβλεψη για πρώτη φορά πως η εισφορά σε χρήμα εκπίπτει ως δαπάνη.
Επιπλέον, αποσαφηνίζεται και ενισχύεται ο θεσμός του δικαιώματος επιφανείας, ενός μηχανισμού απαραίτητου για την ευελιξία ανάπτυξης πάρκου και εγκατάστασης εντός αυτού.
Ως προς την οικονομική ενίσχυση μέσω του Ταμείου Ανάκαμψης σκοπός είναι η ενίσχυση αναβάθμισης υφιστάμενων πάρκων, η δημιουργία νέων, καθώς και να ενταθεί η επάρκεια δικτύου ηλεκτρικής ενέργειας εντός των πάρκων (μέσω χρηματοδότησης του ΔΕΔΔΗΕ για υποσταθμούς ενέργειας).
Η δράση προβλέπει οικονομική ενίσχυση συνολικού ποσού 65 εκατομμυρίων ευρώ (ενώ επιπλέον 35 εκατομμύρια ευρώ θα ενισχύσουν το πάρκο καινοτομίας ThessINTEC).