Η ενεργειακή φτώχεια είναι αποτέλεσμα της αύξησης του ενεργειακού κόστους. Αρχικά, μεγεθύνθηκε το 2011 λόγω της οικονομικής κρίσης και αργότερα λόγω της ενεργειακή κρίσης. Η πολιτεία εφάρμοσε μια σειρά από μέτρα όπως το κοινωνικό τιμολόγιο και αργότερα την επιδότηση των λογαριασμών, τα επιδόματα θέρμανσης, ωστόσο παραμένει ένα μεγάλο κοινωνικό πρόβλημα. Το συγκεκριμένο ζήτημα απασχόλησε ημερίδα που πραγματοποιήθηκε χθες, με θέμα: "η ριζική ανακαίνιση ως απάντηση στην ενεργειακή φτώχεια".
Την εκδήλωση συνδιοργάνωσαν: Το Εργαστήριο Μεταλλευτικής Τεχνολογίας και Περιβαλλοντικής Μεταλλευτικής του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου, το Κέντρο Ανανεώσιμων Πηγών και Εξοικονόμησης Ενέργειας- ΚΑΠΕ και η Ένωση Καταναλωτών «Η Ποιότητα της Ζωής» - Ε.Κ.ΠΟΙ.ΖΩ. Η εκδήλωση πραγματοποιήθηκε στο πλαίσιο του ευρωπαϊκού προγράμματος "REVERTER”- Deep REnovation roadmaps to decrease households VulnERability To Energy poverty". Το έργο χρηματοδοτείται από το Πρόγραμμα LIFE και έχει ως στόχο τη μείωση του ενεργειακού κόστους και στη βελτίωση της ποιότητας ζωής των Ευρωπαίων πολιτών μέσω της ενεργειακής αναβάθμισης των κατοικιών τους. Οι ομιλητές αναφέρθηκαν στο φλέγον ζήτημα της ενεργειακής φτώχεια στη χώρα μας που έχει λάβει ανησυχητικές διαστάσεις και επεσήμαναν την ανάγκη να υπάρχει γενναία επιδότηση στα προγράμματα εξοικονομώ, για τα ευάλωτα νοικοκυριά.
Η κα Παναγιώτα Καλαποθαράκου, Πρόεδρος της Ε.Κ.ΠΟΙ.ΖΩ. υπογράμμισε πως η ενεργειακή φτώχεια αποτελεί πρόβλημα της σημερινής κοινωνίας, στερώντας το κοινωνικό δικαίωμα στη χρήση ενέργειας. «Η ενεργειακή φτώχεια είναι συνδεδεμένη με τα χαμηλά εισοδήματα, τις υψηλές τιμές ενέργειας και τη μειωμένη απόδοση των κτιρίων» ανέφερε η κα Καλαποθαράκου. Σημείωσε πως με σύνθημα «ενέργεια για όλους» η ΕΚΠΟΙΖΩ έχει αναλάβει δράσεις, όπως την πληροφόρηση των καταναλωτών, σε σχέση με τα δικαιώματα τους και τη συλλογική υπεράσπιση των δικαιωμάτων των καταναλωτών. «Από την καθημερινή επαφή με τον κόσμο διαπιστώνουμε ότι οι καταναλωτές είναι ανενημέρωτοι και δεν μπορούν να διαβάσουν τον λογαριασμό τους. Δεν γνωρίζουν το ενεργειακό προφίλ τους.
Από την πλευρά της, η νομική σύμβουλος της Ε.Κ.ΠΟΙ.ΖΩ. κα Βίκυ Τζέγκα αναφέρθηκε στα αποτελέσματα της έρευνας για τις ενεργειακές ανάγκες των νοικοκυριών στο νομό Αττικής, η οποία έγινε μεταξύ Μαΐου και Ιουνίου του 2023, στο πλαίσιο του έργου REVERTER. Τo δείγμα ήταν τυχαίο και αποτελούνταν, τόσο από μέλη της ΕΚΠΟΙΖΩ, όσο και από μη μέλη. Συνολικά, συλλέχθηκαν 500 ερωτηματολόγια.
Μερικά από τα αποτελέσματα:
-Όλα τα νοικοκυριά με εισόδημα κάτω από 680 ευρώ δήλωσαν ότι αντιμετωπίζουν προβλήματα επιβίωσης, το 75-80% με εισόδημα από 680 μέχρι 1.250 δήλωσαν ότι δυσκολεύονται να τα βγάλουν πέρα.
-Το 56% θερμαίνουν τα σπίτια τους με συστήματα κεντρικής θέρμανσης, ενώ πολλά από αυτά χρησιμοποιούν συμπληρωματικά συστήματα θέρμανσης.
-Το 20% των νοικοκυριών λειτουργεί το σύστημα θέρμανσης για λιγότερο από 2 ώρες την ημέρα ή καθόλου. Και το 35% από 2 έως 4 ώρες. Περίπου τα μισά νοικοκυριά αναφέρουν ότι δεν μπορούν να διατηρήσουν επαρκώς ζεστά το χειμώνα ή δροσερά το καλοκαίρι τα σπίτια τους.
-Περίπου το 1/5 αναφέρει καθυστερήσεις στην αποπληρωμή των λογαριασμών ρεύματος.
-Περίπου το 80% των νοικοκυριών που απάντησαν έχουν περιορίσει τη χρήση ηλεκτρικής ενέργειας. Προκειμένου να ανταποκριθούν στα έξοδα ηλεκτρισμού ένα στα δύο νοικοκυριά έχει περικόψει τις δαπάνες φαγητού.
-το 67% δήλωσαν ότι οι προμηθευτές δεν αντιμετωπίζουν τους καταναλωτές χαμηλού εισοδήματος με δίκαιο τρόπο.
Ο κ. Δημήτριος Δαμίγος, Συντονιστής του έργου REVERTER και καθηγητής ΕΜΠ σημείωσε μεταξύ άλλων πως «απλοί δείκτες και νέα εργαλεία που βελτιώνουν τη δυνατότητα εντοπισμού νοικοκυριών ή και περιοχών με ανάγκες ενεργειακής αναβάθμισης μπορούν να συμβάλλουν στην προτεραιοποίηση των αναγκών. Πάνω απ’ όλα όμως απαιτούνται και πόροι και βιώσιμα σχήματα χρηματοδότησης για τους πιο αδύναμους».
Να σημειωθεί πως η ΕΚΠΟΙΖΩ στο πλαίσιο των δράσεων της θα λειτουργήσει στα γραφεία της ένα γραφείο ενημέρωσης των καταναλωτών και θα στηρίξει τους καταναλωτές για να μπορέσουν να ενταχθούν στα προγράμματα του εξοικονομώ.