Η «Ατζέντα 2030» είναι η κοινή δέσμευση 193 κρατών μελών του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών ότι θα συμβάλλουν ενεργά στην υλοποίηση 17 συγκεκριμένων κοινών στόχων για τη βιώσιμη ανάπτυξη έως το 2030. Με στόχο «να μη μείνει κανείς πίσω» το νέο πλαίσιο για τη βιώσιμη ανάπτυξη είναι παγκόσμιο αλλά και τοπικό, αφορά τους πολίτες και τις κυβερνήσεις, αλλά και τις επιχειρήσεις και την κοινωνία των πολιτών. Η Ελλάδα συμμετέχει στην «Ατζέντα 2030» και για το λόγο αυτό ο αναπληρωτής υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας Σωκράτης Φάμελλος θα βρεθεί αύριο στη Νέα Υόρκη όπου θα γίνει η εθελοντική αξιολόγηση προόδου των στόχων για τη βιώσιμη ανάπτυξη, η οποία και θα αποτελέσει τη νέα βάση για τη Δημοκρατία και την αναζωογόνηση της διακυβέρνησης. Σε συνέντευξη που παραχώρησε ο κ. Φάμελλος, στο ΑΠΕ-ΜΠΕ, δύο μέρες πριν αναχωρήσει για τη Νέα Υόρκη αναφέρθηκε στους στόχους της βιώσιμης ανάπτυξης και την πρόοδο που έχει σημειώσει η Ελλάδα σ' αυτούς. Παράλληλα μίλησε και για τα υπόλοιπα θέματα της αρμοδιότητάς του, τα οποία έχουν να κάνουν με τη διαχείριση των απορριμμάτων, τα αντιπλημμυρικά και αντιπυρικά έργα, τους δασικούς χάρτες και την εθνική στρατηγική των δασών, επισημαίνοντας ότι «η χώρας μας έχει να κάνει πολλά βήματα ακόμα στην περιβαλλοντική πολιτική», ενώ δεν παρέλειψε να αναφερθεί και στο Ταμείο για τη Δίκαιη Μετάβαση, ύψους 60 εκατ. ευρώ για έργα στις περιοχές που εξέρχονται από τη χρήση λιγνίτη. Ο κ. Φάμελλος αναφέρθηκε και στην περιβαλλοντική διπλωματία, ενώ σχολίασε και την συμφωνία των Πρεσπών λέγοντας ότι «αποτελεί μία μεγάλη τομή στην ιστορία των Βαλκανίων. Δίνει έναν ηγετικό ρόλο στην Ελλάδα, ο οποίος έχει ήδη αναγνωριστεί». Τέλος ο αναπληρωτής υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας εξέφρασε την άποψη ότι η κυβέρνηση θα εξαντλήσει την τετραετία και οι βουλευτικές εκλογές θα γίνουν τον Σεπτέμβριο του 2019. Ακολουθεί το πλήρες κείμενο της συνέντευξης που παραχώρησε ο αναπληρωτής Περιβάλλοντος και Ενέργειας Σωκράτης Φάμελλος στο Αθηναϊκό-Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων και στον Θανάση Μέτσιο. Τη Δευτέρα θα βρεθείτε στη Νέα Υόρκη στο ανώτατο πολιτικό φόρουμ για τη βιώσιμη ανάπτυξη του ΟΗΕ και για την εθελοντική αξιολόγηση της προόδου που σημείωσε η Ελλάδα στην επίτευξη των στόχων για τη βιώσιμη ανάπτυξη. Τι περιμένουμε από την αξιολόγηση αυτή; Πρώτα απ' όλα, περιμένουμε η χώρα μας να τα πάει καλά, όπως διεκδικήσαμε για όλα τα μεγάλα ζητήματα που διαπραγματευτήκαμε τα τελευταία τρία χρόνια. Ταυτόχρονα, περιμένουμε να αποτελέσει αυτό μια επιτυχία στην περιβαλλοντική διπλωματία της Ελλάδας και υποστήριξη στην ακόμα μεγαλύτερη προσπάθεια που πρέπει να κάνουμε για να ενσωματωθούν οι αρχές της βιώσιμης ανάπτυξης και στη χώρα μας και παγκόσμια. Για μας οι στόχοι για τη βιώσιμη ανάπτυξη για το 2030 αποτελούν τη βάση για την αναζωογόνηση των αρχών της δημοκρατίας και της ανοιχτής υπεύθυνης διακυβέρνησης, ουσιαστικά για μια πολιτική χωρίς αποκλεισμούς. Οι 17 στόχοι του ΟΗΕ εξασφαλίζουν την πρόσβαση όλων των πολιτών στα βασικά αγαθά, αλλά και την επιβίωση του πλανήτη. Αυτό θεωρούμε ότι είναι το καλύτερο πολιτικό υπόβαθρο για μια νέα συζήτηση για την ανάπτυξη στην Ευρώπη και στον κόσμο. Είναι για μας σημαντικό το ότι η Ευρώπη έχει αναγνωρίσει πως αυτό είναι το κεντρικό πολιτικό της κείμενο. Ποιοι είναι οι πρώτοι στόχοι στους οποίους θα αξιολογηθεί η Ελλάδα; Οι πέντε βασικοί περιβαλλοντικοί στόχοι είναι η βιώσιμη διαχείριση νερού, η πρόσβαση στα ενεργειακά αγαθά, οι βιώσιμες και ανθεκτικές πόλεις, η βιώσιμη παραγωγή και κατανάλωση που συνδέεται με την κυκλική οικονομία και τα απόβλητα και η διαχείριση και προστασία της βιοποικιλότητας Σχετικά με τους υδάτινους πόρους, η χώρα μας θα παρουσιάσει πρωτίστως την εξαιρετική ποιότητα πόσιμου νερού, με παγκόσμια πρωτιά για το 2018, αλλά και των θαλασσών μας, καθώς και τη σημαντική πρόοδο που έχει γίνει στα θέματα επεξεργασίας υγρών αποβλήτων. Υλοποιούμε ένα πρόγραμμα ύψους 1 δισ. ευρώ για να ολοκληρωθούν αποχετεύσεις και βιολογικοί για όλους τους οικισμούς άνω των 2.000 κατοίκων και μια νέα πολιτική για την τιμολόγηση και την ανάλυση κόστους νερού, που στοχεύει στη μείωση των απωλειών, στη μείωση του κόστους για όλες τις υπηρεσίες ύδρευσης στην Ελλάδα και στη δημιουργία ενιαίου κοινωνικού τιμολογίου νερού, καθώς και μέχρι και μηδενικού τιμολογίου για όσους έχουν οικολογική κατανάλωση νερού. Για την ενέργεια, βασικοί μας στόχοι είναι η καταπολέμηση της ενεργειακής φτώχειας, η αύξηση της παραγωγής ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές, φτάνοντας στο 50% το 2030, η ηλεκτρική διασύνδεση των νησιών και η ενεργοποίηση των ενεργειακών κοινοτήτων, με ένα θεσμικό πλαίσιο καινοτόμο και πρωτοπόρο και για την Ευρώπη. Μετά την επιτυχή πρόσφατη ένταξη 13.500 νοικοκυριών στο πρόγραμμα «Εξοικονομώ», σχεδιάζουμε το «Εξοικονομώ» για τα δημόσια κτίρια ύψους 2 δισ. ευρώ. Για τον στόχο των βιώσιμων πόλεων, ολοκληρώσαμε την κύρωση και το ξεκαθάρισμα των χρήσεων γης, προχωράμε Κτηματολόγιο και Δασικούς Χάρτες και έχουμε χρηματοδοτήσει 160 δήμους για τα σχέδια βιώσιμης αστικής κινητικότητας, ενώ αποδίδονται στις τοπικές κοινωνίες σημαντικοί πνεύμονες πρασίνου. Ο επόμενος τομέας που γίνεται μεγάλη προσπάθεια είναι αυτός της κυκλικής οικονομίας, όπου πλέον ολοκληρώσαμε την εθνική στρατηγική και τη διυπουργική γραμματεία, έναν νέο νόμο ανακύκλωσης, με διπλάσιους πόρους, χρηματοδοτήσεις 1,2 δισ. ευρώ για έργα αποβλήτων, την επιτυχή υλοποίηση της πρωτοβουλίας για τον περιορισμό της χρήσης πλαστικής σακούλας, την ενίσχυση των αρμοδιοτήτων των ΟΤΑ για τα απορρίμματα στον «Κλεισθένη Ι» και την υλοποίηση της χωριστής συλλογής οργανικών αποβλήτων από τους ΟΤΑ από το 2018. Τέλος, στα θέματα βιοποικιλότητας, ολοκληρώσαμε την οριοθέτηση των περιοχών Natura 2000 για όλη την Ελλάδα, ψηφίσαμε έναν νέο νόμο για Φορείς Προστατευόμενων Περιοχών, εκπονούνται για όλη την Ελλάδα οι Ειδικές Περιβαλλοντικές μελέτες και τα Σχέδια Διαχείρισης και εγκρίθηκε ένα νέο καινοτόμο έργο LIFE για τη Φύση ύψους 17 εκατ. ευρώ. Πού βρισκόμαστε σε σχέση με τον Εθνικό Σχεδιασμό για τη Διαχείριση των Απορριμμάτων; Έχουμε πολλά προβλήματα σε νησιά με τη αποκομιδή των απορριμμάτων, αλλά και στην Αττική. Το 2015, μαζί με τη διαπραγμάτευση, κάναμε μία πολύ μεγάλη τομή με τον Εθνικό Σχεδιασμό Διαχείρισης Απορριμμάτων και εναρμονιστήκαμε με την ευρωπαϊκή στρατηγική. Το 2016 έγιναν όλα τα περιφερειακά σχέδια και οι περιφερειακές μελέτες για όλες τις περιφέρειες. Το 2017 έγινε ο νόμος για την ανακύκλωση και τώρα ολοκληρώθηκε και το θεσμικό πλαίσιο για τους δήμους. Από τον «Κλεισθένη Ι» και μετά, οι δήμοι θα έχουν αρμοδιότητα να κάνουν μεταφόρτωση, διαλογή υλικών, κομποστοποίηση και πράσινα σημεία. Μέχρι τέλος του χρόνου θα έχουμε τις εντάξεις πολλών νέων έργων στο ΕΣΠΑ, ενώ ήδη 20 μεγάλα έργα επεξεργασίας απορριμμάτων κατασκευάζονται σε όλη την Ελλάδα, πέντε έργα με ΣΔΙΤ και άλλα 15 με χρηματοδότηση μόνο από το ΕΣΠΑ. Αντίστοιχος προγραμματισμός υπάρχει και για την Αττική, που έχει ήδη προκηρύξει έργα 150 εκατ. ευρώ για τις μονάδες επεξεργασίας. Ο εθνικός σχεδιασμός θα είναι πιο αποτελεσματικός όταν αλλάξουμε όλοι μας καταναλωτικές συνήθειες. Είναι απαραίτητα τα έργα, οι φορείς διαχείρισης αποβλήτων, οι χρηματοδοτήσεις, όμως σημαντικό είναι να αλλάξουν οι λειτουργίες των δήμων. Η διαλογή στην πηγή και η διαλογή οργανικών αποβλήτων πρέπει να είναι στοιχείο της καθημερινότητάς μας. Οι συντελεστές ανακύκλωσης της χώρας μας είναι ακόμα πάρα πολλοί χαμηλοί. Ο συνολικός συντελεστής εκτροπής από την ταφή για όλα τα είδη αξιοποίησης και ανακύκλωσης είναι 20% από όλες τις δραστηριότητες της χώρας μας. Η χώρα μας το 2015 είχε 50 εκατ. ευρώ πρόστιμα για τις παράνομες χωματερές της και περίπου 300 χώρους ανεξέλεγκτης διάθεσης απορριμμάτων. Τώρα αυτοί οι χώροι μειώθηκαν στους 50 και υλοποιείται το πρόγραμμα «Φιλόδημος», με 25 εκατ. ευρώ από το υπουργείο Εσωτερικών, ώστε να ενταχθούν και οι τελευταίοι 50 ΧΑΔΑ σε αποκατάσταση εντός του 2018. Η υπόθεση των αποβλήτων είναι μια υπόθεση ποιότητας ζωής, κοινωνικής λειτουργίας, αλλά και οικονομίας. Παράγει επαγγέλματα και δεν μπορεί να μην έχουμε συνεισφορά και από την Τοπική Αυτοδιοίκηση. Δασικοί Χάρτες. Φαντάζει ορατός ο στόχος αποπεράτωσής τους για το 2020; Οι Δασικοί Χάρτες αποτελούν μία από τις μεγαλύτερες μεταρρυθμίσεις στη χώρα μας. Το 2017 αναρτήθηκαν Δασικοί Χάρτες στο 35% της έκτασης της χώρας μας και στο τέλος του 2018 θα προσεγγίσουμε στο 55%. Τις επόμενες ημέρες επίκειται η ανάρτηση στην Ανατολική Αττική, ενώ ταυτόχρονα εκπονούνται οι μελέτες για το υπόλοιπο 45%, όπου θα αναρτηθούν το 2019. Άρα το 2020 η χώρα θα έχει ολοκληρώσει τις υποχρεώσεις της. Αυτό που αποτελεί σημαντικό έλλειμμα είναι ότι ένα σημαντικό ποσοστό δήμων, περίπου 75, δεν έχει στείλει ακόμα τα όρια των οικισμών και των οικιστικών πυκνώσεων, σε μία προθεσμία που λήγει τη Δευτέρα, και δυστυχώς θα αφαιρέσουν από τους πολίτες τα πλεονεκτήματα και τα εργαλεία που τους δίνει ο νομοθέτης. Σε αυτές τις περιοχές, οι πολίτες δεν θα μπορούν να ευνοηθούν από τις ρυθμίσεις του νόμου των οικιστικών πυκνώσεων. Αλήθεια, τι γίνεται με τις οικιστικές πυκνώσεις, πότε θα κατατεθεί το σχετικό νομοσχέδιο; Το σχέδιο νόμου για τις οικιστικές πυκνώσεις θα τεθεί σε διαβούλευση μετά το καλοκαίρι. Θα επιλύει το θέμα χωρίς πολεοδόμηση και σε συμφωνία με τη δασική πολιτική. Έχουμε δώσει τρεις φορές παράταση στους δήμους, πάνω από 1,5 χρόνο, οι περισσότεροι -περίπου 250- έχουν συνεργαστεί. Δεν έχουμε περιθώριο άλλης καθυστέρησης, γιατί υπάρχει θέμα συζήτησης και στο Συμβούλιο της Επικρατείας. Δεν μπορούμε να υποτιμήσουμε την ανάγκη για επίλυση του θέματος που δημιουργήθηκε από την έλλειψη πολιτικής βούλησης και ελέγχου περιβάλλοντος των προηγούμενων κυβερνήσεων. Σε εξέλιξη βρίσκεται και η σχέδιο αναφοράς για την εθνική στρατηγική των δασών. Τι σημαίνει αυτό για την αειφόρο ανάπτυξη και την ελληνική οικονομία; Για το 65% της χώρας μας, που είναι τα δάση, δεν υπήρχε σχέδιο και δεν οργανώθηκε εκεί η οικονομική παραγωγή. Άρα υποβαθμίστηκαν η εργασία και το ελληνικό προϊόν. Η δασική στρατηγική, η οποία έχει συζητηθεί δύο φορές ήδη στη Βουλή, θα αναρτηθεί στο τέλος του καλοκαιριού για διαβούλευση. Είναι το σχέδιο με το οποίο τα δάση μας τα επόμενα 20 χρόνια θα μπορούν να παράγουν εργασία όχι μόνο στο ξύλο, αλλά στο ρετσίνι, στο μέλι, στα βότανα, στα μανιτάρια, από το κυνήγι, από τη βοσκή, από τον οικοτουρισμό. Ταυτόχρονα, θα επιστρέψει η εργασία στο δάσος και άρα ο επαγγελματίας θα προστατεύει και ο ίδιος το δάσος, που θα είναι η εργασία του, για μην έχουμε την εγκατάλειψη που ζούμε σήμερα στην περιφέρεια, που πολλαπλασιάζει τον κίνδυνο πυρκαγιών. Η πολιτεία είναι έτοιμη να αντιμετωπίσει τον κίνδυνο των πυρκαγιών φέτος το καλοκαίρι; Οι μεγα-πυρκαγιές, που τροποποιούνται από τα κλιματικά φαινόμενα, μας υποχρεώνουν να επεκτείνουμε την περίοδο επιφυλακής. Έχουμε ήδη συνεργασία με το υπουργείο Προστασίας του Πολίτη και για τα πτητικά, αλλά και για τα επίγεια μέσα και τη γενική πυρόσβεση. Δική μας μέριμνα είναι η πρόληψη. Για τον λόγο αυτό προκηρύξαμε για φέτος ένα μέτρο με το υπουργείο Εργασίας για πρόσληψη 5.066 θέσεων εργασίας, που έχει ήδη ολοκληρωθεί και σε αυτούς περιλαμβάνονται και επιστήμονες του δάσους, χειριστές μηχανημάτων, οδηγοί, ξυλοκόποι κ.λπ. Οι εργαζόμενοι αυτοί θα τοποθετηθούν στην περιφέρεια της χώρας μας, με αποκλειστικό καθήκον τους την πυροπροστασία. Θα ενεργούν προληπτικά με διάνοιξη αντιπυρικών οδών, καθαρισμό δασών, αλλά και σε περιπτώσεις πυροφυλακής. Το πρόγραμμα θα χρηματοδοτήσει την εργασία, αλλά και η πρόληψη θα φέρει μεγάλο οικονομικό όφελος στη χώρα μας. Ποιες είναι οι προβλέψεις με βάση τα νέα σχέδια διαχείρισης κινδύνων πλημμύρας; Είναι αρκετά προκειμένου να αποφύγουμε φαινόμενα όπως η πρόσφατη τραγωδία στη Μάνδρα, με δεδομένο ότι λόγω της κλιματικής αλλαγής αναμένεται να ενταθούν στο άμεσο μέλλον; Είναι γεγονός ότι με την κλιματική αλλαγή έχουν πολλαπλασιαστεί τα φαινόμενα των πλημμυρών. Δεν οφείλονται όλα τα προβλήματα στην κλιματική αλλαγή. Στην Ελλάδα έχουμε σοβαρότατο πρόβλημα καταπατήσεων και σε ρέματα και σε δάση, μπαζωμάτων, αντιπλημμυρικών έργων χωρίς σχεδιασμό. Μέχρι εγκατάσταση οικισμών πάνω σε ρέματα μέσω πολεοδομικών πράξεων... Η κλιματική αλλαγή δημιουργεί μία μεγαλύτερη ανάγκη και «απαιτεί» για άμεση επίλυση. Δημοσιεύτηκαν για πρώτη φορά την εβδομάδα που πέρασε σε ΦΕΚ τα σχέδια διαχείρισης κίνδυνου πλημμύρας για όλες τις περιφέρειες. Ήταν μία ευρωπαϊκή υποχρέωση η οποία καθυστερούσε. Το 2012 είχε μπει στα συρτάρια του υπουργείου. Εμείς βρήκαμε χρηματοδότηση και τα προκηρύξαμε το 2016 και ολοκληρώθηκαν και έχουν ήδη κυρωθεί. Με τα σχέδια αυτά έχουμε ένα πρώτο στρατηγικό εργαλείο που εντοπίζει τις περιοχές κινδύνου, τα μέτρα που πρέπει να ληφθούν όσον αφορά και τα έργα, αλλά και τον σχεδιασμό, δηλαδή πιθανά τροποποίηση χωροταξικών σχεδίων, χρήσεων γης, έτσι ώστε να προλαμβάνουμε το φαινόμενο. Η επόμενη κίνηση είναι ένα νέο νομοθέτημα για τα υδατορέματα και τις χειμαρρικές ροές, έτσι ώστε να αντιμετωπίσουμε τις περιπτώσεις που ο ανθρώπινος παράγοντας έχει τροποποιήσει την κοίτη, έχει καταπατήσει ή το έργο στενεύει την κήτη - είτε αυθαίρετα είτε με κάποια λανθασμένη έγκριση. Είστε ικανοποιημένος από την περιβαλλοντική πολιτική της Ελλάδας, όχι ως υπουργός, αλλά ως πολίτης; Η χώρας μας έχει να κάνει πολλά βήματα ακόμα στην περιβαλλοντική πολιτική. Δυστυχώς ήμασταν η τελευταία χώρα στην περιβαλλοντική συμμόρφωση και πρώτη στα περιβαλλοντικά πρόστιμα στην Ευρώπη. Και ήταν αυτό μειονέκτημα και σε εθνικό επίπεδο, διότι η περιβαλλοντική διπλωματία, για μια χώρα που η ταυτότητά της είναι το περιβάλλον, ήταν το ισχυρό μας χαρτί και δεν το χρησιμοποιούσαμε. Όλη η υφήλιος μας ξέρει για το περιβάλλον μας, τα νησιά μας, τον ήλιο και τη θάλασσα. Εμείς τώρα σ' αυτό στηριζόμαστε κι αυτό θα διεκδικήσουμε και με την παρουσίαση που θα κάνουμε στον ΟΗΕ, να κερδίσουμε δηλαδή το χαμένο έδαφος και να μπούμε στην περιβαλλοντική πρωτοπορία και στην Ευρώπη. Η συμφωνία που έχουμε κάνει με την Κύπρο και το Ισραήλ για το σχέδιο αντιμετώπισης κινδύνου από ατύχημα υδρογονανθράκων είναι ένα παράδειγμα καινοτομίας για το πώς το περιβάλλον είναι ένα ισχυρό στοιχείο πολιτικής της χώρας μας. Ίδιο παράδειγμα είναι και η στρατηγική για τα δάση, αλλά και το Ταμείο για τη Δίκαιη Μετάβαση. Είμαστε η πρώτη χώρα που δημιουργεί Ταμείο Δίκαιης Μετάβασης, που είναι ταμείο διαθέσιμο για έργα στις περιοχές που εξέρχονται από τη χρήση λιγνίτη, όπως η περιοχή της Δυτικής Μακεδονίας και η Μεγαλόπολη. Η χώρας μας είναι η πρώτη που δημιούργησε ένα ταμείο 60 εκατ. ευρώ γι' αυτές τις περιοχές. Αποκλειστικά για τη δημιουργία νέων μακροπρόθεσμων θέσεων εργασίας που δεν θα είναι συνδεδεμένες με τις εκπομπές αερίων του άνθρακα και την παραγωγή αποβλήτων, θα είναι πράσινες θέσεις εργασίας και δεν θα είναι για συμβασιούχους, αλλά για επιχειρηματικότητα και μόνιμη απασχόληση. Μιλήσατε για περιβαλλοντική διπλωματία. Η συμφωνία των Πρεσπών, εκτός των άλλων, προβλέπει και περιβαλλοντική συνεργασία μεταξύ Ελλάδας και πΓΔΜ, είστε όμως και βουλευτής Θεσσαλονίκης. Πώς σχολιάζετε τη Συμφωνία των Πρεσπών; Το 2016 το πρώτο νομοσχέδιο που εισηγήθηκα στη Βουλή αφορούσε τη Περιβαλλοντική Συμφωνία για τις Πρέσπες, η οποία κυρώθηκε με μια καθυστέρηση περίπου 15 χρόνων. Κάτι παρόμοιο συμβαίνει και στα γενικότερα θέματα εξωτερικής πολιτικής με τα Βαλκάνια και την πΓΔΜ. Αφέθηκε ένα ζήτημα να χρονίσει και να γίνει απόστημα. Κανένας στη Βόρεια Ελλάδα, αλλά νομίζω και κανένας Έλληνας, δεν δέχεται αμφισβήτηση στη χρήση του ονόματος Μακεδονία και καμία αμφισβήτηση της ελληνικότητας της Μακεδονίας. Κανένας. Όμως δυστυχώς λάθη τουλάχιστον 25 χρόνων, αν όχι από το 1945 και μετά, δημιούργησαν αυτό το πρόβλημα. Η συμφωνία αυτή αποτελεί μία μεγάλη τομή στην ιστορία των Βαλκανίων. Δίνει έναν ηγετικό ρόλο στην Ελλάδα, ο οποίος έχει ήδη αναγνωριστεί, και μας δίνει τη δυνατότητα να επιλύσουμε ζητήματα, όπως είναι αυτά του ονόματος, όπως θέλαμε πάντα, με σύνθετη ονομασία, αλλά και αλλαγή του Συντάγματος των γειτόνων, αλλά και απαλοιφή αλυτρωτικών διεκδικήσεων, απίθανων θεωριών για μειονότητες και όλα τα θέματα ελληνικότητας της ιστορίας της Μακεδονίας. Αλλά επιλύονται και θέματα που έχουν να κάνουν με τις ονομασίες δρόμων, αεροδρομίων, ακόμα και το ζήτημα της αυτόνομης Εκκλησίας των Σκοπίων. Είναι μία μεγάλη ευκαιρία να κοιτάξουμε μπροστά, σε συνεργασία με τους γείτονες, γιατί προφανώς φωνές οι οποίες δημιουργούν αλυτρωτικές διεκδικήσεις εκ μέρους μας δεν είναι φιλειρηνικές, αλλά δεν είναι και δημοκρατικές. Η συζήτηση για τις εκλογές έχει «ανοίξει». Εσείς πότε εκτιμάται ότι θα είναι ο κατάλληλος χρόνος; Έχουμε δύο μεγάλα καθήκοντα αναλάβει από τον ελληνικό λαό. Το ένα ήταν να βγούμε από τα μνημόνια και το άλλο να καθαρίσουμε όλο αυτό το μεγάλο σύστημα διαφθοράς και διαπλοκής που υπήρχε στην ελληνική κοινωνία. Διότι μέσα στη μεγαλύτερη λιτότητα είχαν δημιουργηθεί οι μεγαλύτερες σχέσεις διαπλοκής, όπως φάνηκε από όλες τις εξεταστικές επιτροπές της Βουλής και για τα δάνεια κομμάτων και Μέσων Ενημέρωσης και για τον χώρο της υγείας. Εμείς σε αυτά τα δύο καθήκοντα παραμένουμε συνεπείς. Τέλος Αυγούστου θα βγούμε από τα μνημόνια, θα αναπτυχθεί για έναν χρόνο τουλάχιστον πολιτική με τα δικά μας ελληνικά αυτόνομα χαρακτηριστικά, με βάση τη δημοκρατική νομιμοποίηση που έχει η κυβέρνηση και θα λυθούν και πάρα πολλά ζητήματα, που πρέπει να καταλήξουν στους εισαγγελείς, όπως όλα αυτά τα ζητήματα διαπλοκής και διαφοράς. Από αυτή την άποψη θεωρώ ότι χρειαζόμαστε πλήρη θητεία και νομίζω ότι αυτή είναι και η εντολή που μας έχουν δώσει οι Έλληνες πολίτες, ο χώρος της εργασίας και της κοινωνίας. Αλλά και μια εντολή που μας δίνει και η οικονομία, ο χώρος των επιμελητηρίων, ο χώρος των εμπόρων, ο χώρος της βιομηχανίας. Η πρόσφατη τροπολογία, η οποία κατατέθηκε από τους βουλευτές, μεταφέροντας τις αυτοδιοικητικές εκλογές τον Μάιο, δίνει τη δυνατότητα να μη γίνουν οι αυτοδιοικητικές μαζί με τις βουλευτικές, που θα γίνουν τον Σεπτέμβριο. Άρα δίνονται όλες οι δυνατότητες να ολοκληρωθεί η θητεία χωρίς κανένα πρόβλημα. Και, βέβαια, πάνω από όλα όλη αυτή η συζήτηση ξεκαθαρίζει στην κοινωνία ότι το σενάριο της παρένθεσης απέτυχε, όπως και όλες οι αγωνιώδεις προσπάθειες της αντιπολίτευσης και των φιλικών της ΜΜΕ να μην πάει καλά η πατρίδα μας.