Τις επιφυλάξεις της για τη μεγάλη εμπλοκή του Δημοσίου όπως προκύπτει από τα όσα προβλέπει το υπό διαβούλευση νομοσχέδιο του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας εκφράζει η ΕΛΕΤΑΕΝ.
Με επιστολή της στο πλαίσιο της διαβούλευσης σημειώνει ότι το σχέδιο νόμου αναθέτει στο Δημόσιο πολλές εξουσίες και εργασίες, που είναι ασαφές πότε θα έχουν ολοκληρωθεί, προκειμένου να επιτραπεί σε ιδιωτικούς φορείς να ξεκινήσουν εργασίες ανάπτυξης.
Ειδικότερα, προβλέπεται το Εθνικό Πρόγραμμα Ανάπτυξης Υπεράκτιων Αιολικών Πάρκων να εγκριθεί με Κοινή Υπουργική Απόφαση έπειτα από Στρατηγική Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων (ΣΜΠΕ), εν συνέχεια προβλέπονται διαδοχικές ΣΜΠΕ και Προεδρικά Διατάγματα για κάθε μια από τις Περιοχές Οργανωμένης Ανάπτυξης Υπεράκτιων Αιολικών Πάρκων(ΠΟΑΥΑΠ) και τέλος η οριοθέτηση των Περιοχών Εγκατάστασης Υπεράκτιων Αιολικών Πάρκων προβλέπεται να γίνεται με Υπουργικές Αποφάσεις.
Ρίσκο ο αυξημένος ρόλος του Δημοσίου
Όπως αναφέρει χαρακτηριστικά η ΕΛΕΤΑΕΝ, δεδομένων των διαχρονικών αναποτελεσματικοτήτων του κράτους και των περιορισμένων δημοσίων πόρων, η επιλογή να ανατεθεί τόσο αυξημένος ρόλος στο Δημόσιο εμπεριέχει ρίσκο για το πότε θα επιτευχθεί το επιδιωκόμενο αποτέλεσμα και εάν αυτό θα είναι το βέλτιστο.
Σύμφωνα με την Ένωση και στο πλαίσιο της αρχιτεκτονικής που έχει επιλέξει η Κυβέρνηση, θα πρέπει κατ’ ελάχιστον η θέσπιση του Εθνικού Προγράμματος και όλων των Περιοχών Οργανωμένης Ανάπτυξης Υπεράκτιων Αιολικών Πάρκων, να γίνει με ένα ΠΔ μετά από μια ενιαία ΣΜΠΕ, οι δε περιοχές ανάπτυξης να είναι σημαντικά ευρείες ώστε να αφήνουν περιθώρια διορθώσεων και τροποποιήσεων στους ιδιωτικούς φορείς καθ’ όλη τη διάρκεια της ανάπτυξης των έργων.
Να υπάρχουν σαφή χρονοδιαγράμματα
Σε ότι αφορά τα χρονοδιαγράμματα η ΕΛΕΤΑΕΝ επισημαίνει ότι πρέπει να είναι σαφή και συγκεκριμένα σημειώνοντας ότι στο νομοσχέδιο:
α) Δεν προσδιορίζεται πότε οι ιδιωτικοί φορείς θα μπορούν να ξεκινήσουν τις εργασίες ανάπτυξης.
β) Δεν είναι επαρκής η πρόβλεψη του σχεδίου νόμου ότι ο διαγωνισμός της ΡΑΕ θα γίνει εντός 2 ετών από τις πρώτες άδειες.
Σύμφωνα με την Ένωση θα πρέπει κατά τη πρόσκληση για αιτήσεις για άδειες έρευνας και προσκόμισης των απαιτούμενων εγγυητικών επιστολών από τους ιδιωτικούς φορείς, να έχουν προσδιοριστεί η συγκεκριμένη ημερομηνία διεξαγωγής του διαγωνισμού της ΡΑΕ και οι βασικοί όροι της προκήρυξης.
Μη ρεαλιστική η απαίτηση ολοκλήρωσης του Πάρκου εντός έξι χρόνων
Επίσης η απαίτηση να έχει ολοκληρωθεί το Υπεράκτιο Αιολικό Πάρκο εντός έξι ετών από το διαγωνισμό είναι μη ρεαλιστική, με το υφιστάμενο θεσμικό πλαίσιο και χωρίς να θεραπευθούν οι πολυετείς αναποτελεσματικότητες του κράτους.
Προκειμένου να ενισχύσει αυτό το επιχείρημα η ΕΛΕΤΑΕΝ αναφέρει ότι η συντριπτική πλειοψηφία των χερσαίων αιολικών πάρκων που έχουν επιλεγεί από διαγωνισμούς της ΡΑΕ δεν έχουν ακόμα υλοποιηθεί εξαιτίας των απίθανων προβλημάτων της γραφειοκρατίας στη χώρα μας. Στην περίπτωση δε των Υπεράκτιων Αιολικών Πάρκων, η διαδικασία περιβαλλοντικής αδειοδότησης θα ξεκινήσει μετά τη χορήγηση Βεβαίωσης Παραγωγού που έπεται του διαγωνισμού της ΡΑΕ. Η καθυστέρηση αυτή δεν θεραπεύεται επειδή θα έχει προηγηθεί το ΠΔ.
Σε ότι αφορά τη δέσμευση ηλεκτρικού χώρου από τον ΑΔΜΗΕ για κάθε Περιοχή Οργανωμένης Ανάπτυξης Υπεράκτιων Αιολικών Πάρκων προβλέπεται να γίνεται μετά το οικείο ΠΔ. Επειδή όμως, είναι ασαφές πότε θα συμβεί αυτό, είναι εξίσου ασαφές πότε θα γίνει η δέσμευση του ηλεκτρικού χώρου και αβέβαιο αν θα υπάρχει διαθέσιμος ηλεκτρικός χώρος όταν ολοκληρωθούν τα ΠΔ.
Τα σημεία που χρειάζονται αποσαφηνίσεις και διευκρινίσεις
Η ΕΛΕΤΑΕΝ προσθέτει ότι χρειάζεται αποσαφήνιση ή και ομογενοποίηση σε πρόνοιες του σχεδίου και ενδεικτικά αναφέρει ότι:
- Δεν είναι απολύτως σαφές πώς γίνεται η οριοθέτηση του κάθε συγκεκριμένου Υπεράκτιου Αιολικού Πάρκου εντός μιας Περιοχή Οργανωμένης Ανάπτυξης. Κατά το σχέδιο νόμου, το κάθε ΠΔ μπορεί να περιέχει Περιοχές Εγκατάστασης, οι οποίες όμως θα οριστικοποιηθούν με Υπουργική Απόφαση μετά από διαβούλευση. Αυτό οδηγεί στο ενδεχόμενο η Υπουργική Απόφαση να πρέπει να ορίσει άλλες Περιοχές Εγκατάστασης από αυτές που μπορεί να περιέχει το οικείο ΠΔ. Εν συνεχεία, ο Επενδυτής που επιλέγεται μέσω του διαγωνισμού της ΡΑΕ, επιλέγεται για μια συγκεκριμένη ισχύ σε μια Περιοχή Εγκατάστασης. Όμως, κατά το σχέδιο η Βεβαίωση Παραγωγού εκδίδεται για έργο με ισχύ εντός των εκτιμώμενων ανώτατων και κατώτατων ορίων που έχουν οριστεί με το ΠΔ. Υπονοείται δηλαδή ότι το έργο που αιτείται ο Επενδυτής ΥΑΠ για Βεβαίωση Παραγωγού δεν είναι αυτό το οποίο δήλωσε στο διαγωνισμό.
- Το καλύτερο θα ήταν να αφεθεί στους ιδιωτικούς φορείς η ελευθερία να σχεδιάσουν οι ίδιοι τα πολύγωνα ενδιαφέροντός τους.
-Τα κριτήρια για τη χορήγηση Άδειας Έρευνας δεν είναι συνεπή μεταξύ τους (100MW ανάπτυξη και λειτουργία vs 25MW λειτουργία και συντήρηση vs κύκλου εργασιών 2 δις. Ευρώ), ενώ δεν είναι σαφής η διαφοροποίηση των όρων «ανάπτυξη και λειτουργία» και «λειτουργία και συντήρηση».
-Είναι αντίθετη και ασύνδετη με το υπόλοιπο σχέδιο νόμου η πρόβλεψη με την οποία μπορεί να γίνεται επιλογή των αναδόχων υλοποίησης των έργων ΥΑΠ στη βάση της υψηλότερης οικονομικής προσφοράς για την εγκατάσταση Έργων ΥΑΠ, που συμμετέχουν στις αγορές ηλεκτρικής ενέργειας και δεν λαμβάνουν λειτουργική ενίσχυση εγκατάστασης ΥΑΠ.