Εμείς, οι εκπρόσωποι του κλάδου των φωτοβολταϊκών σε ευρωπαϊκό και εθνικό επίπεδο, σας γράφουμε για να επιστήσουμε την προσοχή σας σε κάποιες πρόσφατες εξελίξεις στον κλάδο των φωτοβολταϊκών, που χαρακτηρίζονται από απότομες μειώσεις στις τιμές των φωτοβολταϊκών πλαισίων στην Ευρώπη τους τελευταίους μήνες.
Αν και η μείωση του κόστους είναι πολύ ευπρόσδεκτη είδηση για την επιτάχυνση μιας οικονομικά αποδοτικής ενεργειακής μετάβασης, δημιουργεί εν τούτοις μια επισφαλή κατάσταση για τους ευρωπαίους κατασκευαστές φωτοβολταϊκών που επιθυμούν να αυξήσουν την παραγωγική δυνατότητά τους (ενθαρρυμένοι από την ευρεία πολιτική υποστήριξη για την αναβάθμιση μιας ευρωπαϊκής αλυσίδας αξίας φωτοβολταϊκών) σε τουλάχιστον 30 GW έως το 2030, όπως αναφέρεται στον προτεινόμενο EU Net Zero Industry Act (NZIA). Ορισμένες από αυτές τις εταιρίες κινδυνεύουν με πτώχευση, όπως συνέβη πρόσφατα με τον παραγωγό ingots Norwegian Crystals ο οποίος κήρυξε πτώχευση στις 21 Αυγούστου 2023. Εάν δεν ληφθούν μέτρα, η ευρωπαϊκή φιλοδοξία για εγχώρια παραγωγή φωτοβολταϊκών θα είναι εξαιρετικά δύσκολο να επιτευχθεί.
Αυτή η κατάσταση ενισχύει την κρίσιμη και επείγουσα ανάγκη για την ΕΕ να αναπτύξει και να εφαρμόσει μια ισχυρή και αξιόπιστη βιομηχανική στρατηγική για τα φωτοβολταϊκά.
Οι ρεαλιστικές λύσεις υπάρχουν και είναι ξεκάθαρες:
1. Πρώτον, ζητάμε από τα κράτη μέλη να καλέσουν την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να προσαρμόσει περαιτέρω το πλαίσιο κρατικών ενισχύσεων της ΕΕ (προσωρινό μηχανισμό αντιμετώπισης της κρίσης και της μετάβασης) και ειδικότερα να επιτρέψει στα κράτη μέλη να υποστηρίξουν το λειτουργικό κόστος των εργοστασίων – δηλαδή τις λειτουργικές δαπάνες.
2. Δεύτερον, καλούμε τα κράτη μέλη να εγκρίνουν γρήγορα τον NZIA και να δημιουργήσουν συγκεκριμένα συστήματα δημοπρασιών ανθεκτικότητας τους επόμενους μήνες. Ως εκ τούτου, το άρθρο 20 του NZIA θα πρέπει να προσαρμοστεί ώστε να επιτρέπει στα κράτη μέλη να διοργανώνουν ειδικές δημοπρασίες περιορισμένου αλλά αυξανόμενου όγκου που αντικατοπτρίζουν τις αυξανόμενες ευρωπαϊκές παραγωγικές ικανότητες σύμφωνα με τους στόχους του NZIA και της European Solar Industry Alliance (ESIA) για τουλάχιστον 30 GW έως το 2030 σε ολόκληρη την ΕΕ (αντιστοιχούν στο 40% της αγοράς φωτοβολταϊκών). Επιπλέον, είναι σημαντικό να αποφευχθεί ο καθορισμός κριτηρίων προεπιλογής για φωτοβολταϊκά, καθώς αυτά θα μπορούσαν να έχουν αρνητικές επιπτώσεις στην ταχύτητα και τη σχέση κόστους-αποτελεσματικότητας της ενεργειακής μετάβασης και της εγκατάστασης ηλιακής ενέργειας στην Ευρώπη.
3. Τρίτον, ζητάμε από τα κράτη μέλη να καλέσουν την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να συνοδεύσει τα πλαίσια κρατικών ενισχύσεων με ένα πλαίσιο χρηματοδοτικής στήριξης σε επίπεδο ΕΕ που είναι αφιερωμένο στην εφοδιαστική αλυσίδα των φωτοβολταϊκών. Αυτό το πλαίσιο θα μπορούσε να συνδεθεί με το Ταμείο Καινοτομίας και τα υπάρχοντα εθνικά ταμεία/μηχανισμούς ή μέσα στήριξης.
4. Τέταρτον, καλούμε τα κράτη μέλη να αξιοποιήσουν όσο το δυνατόν περισσότερο τα Ταμεία Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας (RRF) για τη στήριξη της παραγωγής φωτοβολταϊκών. Καλά παραδείγματα αυτής της δυνατότητας μπορούν να βρεθούν στην Ιταλία[1] και την Ολλανδία[2].Με τη σωστή πολιτική βούληση, όλα τα παραπάνω μπορούν να εφαρμοστούν βραχυπρόθεσμα, πολύ πριν από το τέλος του έτους. Στην έκτακτη ανάγκη που βρισκόμαστε, έχουμε περιορισμένο χρόνο για να δράσουμε. Ως εκ τούτου, προτρέπουμε τους ηγέτες της ΕΕ να αφιερώσουν αυτόν τον χρόνο εστιάζοντας στις παραπάνω εποικοδομητικές λύσεις. Δεν μπορούμε να διακινδυνεύσουμε να επιβραδύνουμε τη μετάβαση στην ηλιακή ενέργεια σε αυτήν την κρίσιμη χρονική στιγμή.
Όπως έχει δείξει η ιστορία, η εφαρμογή δασμών και άλλων εμπορικών φραγμών είναι συνταγή αποτυχίας για την Ευρώπη και πρέπει να αποφευχθεί. Οι δασμοί και άλλα εμπορικά εμπόδια θέτουν σε κίνδυνο τη σημερινή ταχέως αναπτυσσόμενη αγορά φωτοβολταϊκών και το υπάρχον φωτοβολταϊκό οικοσύστημά της στην Ευρώπη. Αυτό περιλαμβάνει εγκαταστάτες, επενδυτές καθώς και πολλούς κατασκευαστές εξοπλισμού. Θέτει επίσης σε κίνδυνο τους εθνικούς και ευρωπαϊκούς στόχους για τη διείσδυση της ηλιακής ενέργειας και θα στερούσε από τους καταναλωτές τις απαραίτητες οικονομίες κλίμακας, οι οποίες καθιστούν τα φωτοβολταϊκά μία από τις πιο ελκυστικές τεχνολογίες παραγωγής ενέργειας τόσο για τις αποκεντρωμένες όσο και τις βιομηχανικές εφαρμογές μεγάλης κλίμακας. Ζητάμε από τα κράτη μέλη να απορρίψουν τέτοιες αντιαναπτυξιακές προτάσεις.Οι πρόσφατες μειώσεις τιμών στα φωτοβολταϊκά πλαίσια είναι συνέπεια της δυναμικής της αγοράς (με συνδυασμό πλεονάζουσας παραγωγικής ικανότητας από την πλευρά της προσφοράς και υπερβολικών παραγγελιών από την πλευρά της ζήτησης) με αποτέλεσμα απότομες πτώσεις στην τιμή των φωτοβολταϊκών πλαισίων και άλλου παρελκόμενου εξοπλισμού[3].Η καλύτερη στρατηγική είναι να ανταμείψουμε την ευρωπαϊκή βιομηχανία ηλιακής ενέργειας για αυτά που είναι διατεθειμένη να προσφέρει στην Ευρώπη: ένα πιο ανθεκτικό και λιγότερο γεωπολιτικά εξαρτημένο ενεργειακό σύστημα, σύμφωνα με τους δεδηλωμένους στόχους της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Οι υπογράφοντες αυτής της επιστολής θα εκτιμούσαμε την υιοθέτηση των παραπάνω προτάσεων και είμαστε έτοιμοι να συζητήσουμε αυτό το σημαντικό θέμα μαζί σας το συντομότερο δυνατό.
[1] Το ιταλικό Σχέδιο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας στο κεφάλαιο επενδύσεων “Misura M2C2 Investimento 5.1, Rinnovabili e Batterie” προβλέπει ότι 400 εκατ. ευρώ θα διατεθούν σε ανάπτυξη καινοτόμων φωτοβολταϊκών πλαισίων, μέσω του “Contratti di Sviluppo” (CdS).
[2] Επιδότηση του Εθνικού Ταμείου Οικονομικής Ανάπτυξης που χορηγήθηκε στη SolarNL μέσω του εθνικού προγράμματος έρευνας, καινοτομίας και βιομηχανικών επενδύσεων για την τόνωση της κατασκευής φωτοβολταϊκών στην Ολλανδία. Επιχορήγηση Εθνικού Ταμείου Ανάπτυξης, με προϋπολογισμό 898 εκατ. ευρώ, εκ των οποίων τα 586 εκατ. ευρώ προέρχονται από ιδιωτική χρηματοδότηση.
[3] Δείτε στο link μια λεπτομερέστερη ανάλυση της SolarPower Europe
Σύνδεσμοι Φωτοβολταϊκών από : EU, AT, BG, CZ, DE, DK, EL, ES, EU, HR, IE, IT, LT, NL, PL, RO, SE, SK, SI
