Σημαντική παρουσία στον τομέα της μεταποιητικής βιομηχανίας net zero έχει η Ελλάδα. Αποτελεί έναν ανταγωνιστικό εξαγωγέα εξαρτημάτων σε τεχνολογίες δικτύου, ηλιακής ενέργειας και μπαταριών μέσω εταιριών όπως τα Ελληνικά Καλώδια και η Sunlight Technosystems, όπως καταδεικνύει μελέτη που έγινε για λογαριασμό της Γενικής Διεύθυνσης Ενέργειας της Ευρωπαϊκής Επιτροπή. Η μελέτη που δημοσιεύτηκε χθες χαρτογραφεί το τοπίο της μεταποιητικής βιομηχανίας τεχνολογιών Net-Zero, στις 27 χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης καταγράφοντας τις εξελίξεις σε βασικούς σχετικούς τομείς όπως η αιολική, η ηλιακή και άλλες ΑΠΕ, οι μπαταρίες, η δέσμευση άνθρακα, και οι αντλίες θερμότητας. Σε ό,τι αφορά ειδικά την Ελλάδα, σύμφωνα με τη μελέτη, η παραγωγική δυναμικότητα των επιχειρήσεων της χώρας σε αυτούς τους τομείς κυμαίνεται μεταξύ 5,3 και 11 GWh/έτος και αποτελεί το 2-5% της συνολικής δυναμικότητας της ΕΕ. Δεν υπάρχουν εγκαταστάσεις παραγωγής συστημάτων ηλιακής ενέργειας, αντλιών θερμότητας, ή ηλεκτρολυτών.
Παρά το γεγονός ότι η Ελλάδα δεν διαθέτει πλαίσιο πολιτικής για τη βιομηχανική παραγωγή τεχνολογιών Net-Zero, ενώ παράλληλα δεν υπάρχουν κίνητρα που να υποστηρίζουν επενδύσεις σε αυτές τις τεχνολογίες, η παρουσία της είναι ορατή. Οι τρεις μεγαλύτεροι βιομηχανικοί κλάδοι Net-Zero της Ελλάδας έχουν παραγωγή της τάξης των 445 εκατ. ευρώ εκ των οποίων 349 εκατ. ευρώ για την αιολική ενέργεια και 65 εκατ. ευρώ για ηλιακή και θερμική ενέργεια.
Η μελέτη σημειώνει ότι η ελληνική βιομηχανία Net-Zero θα μπορούσε να επωφεληθεί από την αυξανόμενη ζήτηση για ΑΠΕ, λόγω της σταδιακής κατάργησης του λιγνίτη και της αύξησης υιοθέτηση των ΑΠΕ στη χώρα. Υποστηρίζοντας την οικονομική μετάβαση των περιοχών που επηρεάζονται από την κατάργηση του λιγνίτη.
Η Ελλάδα θα μπορούσε επίσης να αξιοποιήσει την Πλατφόρμα Στρατηγικών Τεχνολογιών για την Ευρώπη της ΕΕ (STEP) και άλλες πρωτοβουλίες για την αύξηση των επενδύσεων σε αυτές περιοχές.
Πάντως σύμφωνα με τη μελέτη η Ελλάδα έχει ενισχύσει την ανταγωνιστικότητά της στις εξαγωγές συσσωρευτών μολύβδου-οξέος, ηλεκτρικών συσσωρευτών, κυψελών και μπαταριών διοξειδίου του μαγγανίου, επιδεικνύοντας ικανότητα να ξεπερνά, τους μεγάλους εξαγωγείς όπως η Κίνα και των ΗΠΑ στους συγκεκριμένους τομείς. Είναι χαρακτηριστικό ότι η Ελλάδα εισάγει το 46% των μπαταριών της από ξένες πηγές, ποσοστό χαμηλότερο από το μέσο όρο της ΕΕ που είναι 59%.
Οι κύριες εγκαταστάσεις παραγωγής της Ελλάδας περιλαμβάνουν το εργοστάσιο μπαταριών της Sunlight Technosystems στην Ξάνθη, με εκτιμώμενη δυναμικότητα 5,3 - 11 GWh και οι εγκαταστάσεις κατασκευής αιολικών πύργων της EMEK S.A. στον Ασπρόπυργο εκτιμώμενης δυναμικότητας 500 – 550 MW.
Παράλληλα η Ελλάδα έχει αναδειχθεί σε ανταγωνιστικό εξαγωγέα εξαρτημάτων σε τεχνολογίες δικτύου, ηλιακής ενέργειας και μπαταριών. Ωστόσο, το τοπίο των Ελλήνων εξαγωγέων τεχνολογιών Net-Zero παραμένει σχετικά περιορισμένο, με μικρό αριθμό παικτών που συμμετέχουν ενεργά στην αγορά.
Επιπλέον, η θέση της Ελλάδας στον τομέα των μπαταριών χαρακτηρίζεται από σημαντική εξάρτηση σε εισαγωγές, με σημαντικό μέρος των μπαταριών της να προέρχονται από τρίτες χώρες.
Πάντως σύμφωνα με τη μελέτη η Ελλάδα ως αναδυόμενος παίκτης, θα μπορούσε να ενισχύσει τον ρόλο της στην αλυσίδα αξίας της μπαταρίας. Άλλωστε η χώρα είναι ένας διεθνώς ανταγωνιστικός εξαγωγέας του μπαταρίες μολύβδου-οξέος, με εκτιμώμενη εξαγωγική δυνατότητα 353 ευρώ εκατ. ευρώ. Επιπλέον, η χρηματοδότηση από την ΕΤΕπ αναμένεται να αυξήσει την παραγωγική ικανότητα για μπαταρίες λιθίου και ενισχύσει την έρευνα, την ανάπτυξη και την καινοτομία στην ελληνική βιομηχανία μπαταριών.
Σε ότι αφορά τις τεχνολογίες δικτύου, η Ελλάδα αναμένεται να αυξήσει την δυναμικότητά της τα επόμενα χρόνιαμέσω της Ελληνικά Καλώδια που είναι κορυφαίος κατασκευαστής καλωδίων και έχει επενδύσει 280 εκατ. ευρώ την τελευταία δεκαετία για την επίτευξη ανάπτυξη τω εγκαταστάσεων παραγωγής και αποθήκευσης για υποβρύχια καλωδιακά συστήματα.
Η ελληνική βιομηχανία καλωδίων θα μπορούσε επίσης να επωφεληθεί από τις πολλά υποσχόμενες προοπτικές της αγοράς με υψηλή ζήτηση τόσο στην ξηρά όσο και σε υπεράκτια έργα.
