Σε μια προσπάθεια να αντιμετωπίσει τις προκλήσεις που δημιουργεί η αυξημένη διείσδυση των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (ΑΠΕ) στο ηλεκτρικό σύστημα της χώρας, ο ΑΔΜΗΕ προτείνει τη σταδιακή εφαρμογή αρνητικών τιμών στην Αγορά Εξισορρόπησης. Η πρόταση, που έχει κατατεθεί στη Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας (ΡΑΕ), προβλέπει τη θέσπιση κατώτατου ορίου υποβολής προσφορών ενέργειας εξισορρόπησης στα -50 ευρώ/MWh, με έναρξη εφαρμογής στις 10 Απριλίου. Παράλληλα, ο Διαχειριστής εισηγείται το συγκεκριμένο όριο να ισχύσει για ένα έτος, προτού προσαρμοστεί στο κατώτατο όριο των -15.000 ευρώ/MWh, όπως προβλέπεται για τις αγορές που λειτουργούν υπό την πλατφόρμα PICASO.
Την ίδια ώρα η Ομάδα Διοίκησης Έργου, που έχει συσταθεί από το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας για την αντιμετώπιση των προκλήσεων που δημιουργούνται από την αυξημένη διείσδυση των ΑΠΕ, θεωρεί ότι η δυνατότητα επιβολής αρνητικών τιμών στην Αγορά Εξισορρόπησης αποτελεί απαραίτητη προϋπόθεση για την παροχή κινήτρων συμμόρφωσης των Μονάδων ΑΠΕ και ΣΗΘΥΑ με το Πρόγραμμα Αγοράς τους. Αυτό σημαίνει ότι με την υιοθέτηση των αρνητικών τιμών στην Αγορά Εξισορρόπησης θα αντιμετωπιστεί σε σημαντικό βαθμό το φαινόμενο υπερδήλωσης στην Αγορά από τις μονάδες ΑΠΕ.
Σημειώνεται ότι σημερα το κατώτατο όριο προσφοράς για την ενέργεια εξισορρόπησης είναι στα 0 ευρώ/MWh. Πρόκειται για ένα όριο που ο ΑΔΜΗΕ είχε ζητήσει να ισχύει λόγω της αδυναμίας του συστήματος της Πελοποννήσου να «σηκώσει» το σύνολο της διαθέσιμης ενέργειας. Ωστόσο μετά τη λειτουργία της Γραμμής Μεταφοράς 400kV Μεγαλόπολη – Κόρινθος έχουν αρθεί οι περιορισμοί και ως εκ τούτου εισηγείται να ισχύσει το ευρωπαϊκό πλαίσιο και η κανονικότητα στη λειτουργία της Αγοράς Εξισορρόπησης με την θέσπιση της δυνατότητας υποβολής προσφορών και με αρνητικές τιμές.
Όπως αναφέρει ο ΑΔΜΗΕ στην πρόταση του προς τη ΡΑΑΕΥ επικαλούμενος τις θέσεις της Ομάδα Διοίκησης Έργου του ΥΠΕΝ «με το υφιστάμενο όριο τιμών υποβολής προσφορών οι ΦοΣΕ δεν έχουν κίνητρο να συμμορφωθούν με το περιορισμένο Πρόγραμμα Αγοράς τους, καθώς σε περίπτωση που η παραγωγή του χαρτοφυλακίου τους υπερβεί το Πρόγραμμα Αγοράς, θα αποζημιωθούν με την Τιμή Αποκλίσεων, η οποία μπορεί να είναι είτε θετική είτε ή μηδενική τιμή».
«Επομένως, τα χαρτοφυλάκια σταθμών ΑΠΕ, των οποίων οι εντολές πώλησης δεν γίνονται αποδεκτές, δεν συμμορφώνονται με το περιορισμένο Πρόγραμμα Αγοράς, αλλά παράγουν σε πραγματικό χρόνο βάσει της μέγιστης δυνατότητάς τους με άμεσο αποτέλεσμα να πραγματοποιούνται περικοπές σε πραγματικό χρόνο από τον ΑΔΜΗΕ, σε πολύ μεγαλύτερο βαθμό απ’ ό,τι αν τηρούνταν τα Προγράμματα Αγοράς, και επιπλέον να τίθεται σε κίνδυνο η ασφαλής λειτουργία του Συστήματος» επισημαίνεται.
Σύμφωνα με τον ΑΔΜΗΕ είναι αναγκαίο να δοθούν στους σταθμούς ΑΠΕ τα κατάλληλα κίνητρα για την ενεργή συμμετοχή τους στην Αγορά Εξισορρόπησης, παρέχοντας υπηρεσίες εξισορρόπησης όπως η χΕΑΣ. Τέτοιο κίνητρο είναι η θέσπιση αρνητικών τιμών υποβολής προσφορών ενέργειας εξισορρόπησης, προκειμένου οι σταθμοί να αποζημιώνονται για την παροχή καθοδικής Ενέργειας Εξισορρόπησης.
Πέραν αυτού ο ΑΔΜΗΕ σημειώνει ότι στην Αγορά Εξισορρόπησης υφίσταται υψηλή συγκέντρωση και ότι η παροχή της δυνατότητας υποβολής προσφορών με αρνητικές τιμές θα ενισχύσει τον ανταγωνισμό, αφού θα συμμετέχουν περισσότεροι πάροχοι υπηρεσιών εξισορρόπησης και κυρίως χαρτοφυλακίων σταθμών ΑΠΕ.
Πάντως ο Διαχειριστής θεωρεί πως το γεγονός ότι σήμερα μόνο ελάχιστοι σταθμοί ΑΠΕ έχουν εγκαταστήσει τον απαραίτητο εξοπλισμό για έλεγχο της παραγωγής τους, δεν αναμένεται επαρκής ανταγωνισμός άμεσα, ακόμα και μετά τη θέσπιση αρνητικών τιμών.
Σύμφωνα με την ΑΔΜΗΕ ως άμεση συνέπεια αυτού, ενδέχεται να διαμορφωθούν αρνητικές τιμές στην Αγορά Εξισορρόπησης για λόγους που δεν αφορούν στην εξισορρόπηση, αλλά εξαιτίας αναγκών ανακατανομής, γεγονός που είχε παρατηρηθεί και κατά την έναρξη της Αγοράς Εξισορρόπησης το έτος 2020 με αποτέλεσμα το κόστος εξισορρόπησης και το κόστος του Λογαριασμού Προσαυξήσεων Οικονομικής Ουδετερότητας (ΛΠ-3), να διαμορφωθεί σε υψηλά επίπεδα.