Πιο συγκεκριμένα, ο Πανελλήνιος Σύνδεσμος Σημαντικών Ενεργειακών Φορέων, αναφέρει τα εξής:
«Η ΠΟΣΠΗΕΦ το τελευταίο διάστημα πρωτοστάτησε και έπαιξε καθοριστικό ρόλο στη διαμόρφωση του πλαισίου για την Αποθήκευση ηλεκτρικής ενέργειας και στο δίκτυο του ΔΕΔΔΗΕ. Οι συνεχείς της πιέσεις έφεραν τις ρυθμίσεις του Ν.5151/2024, που επιτέλους μετά από 4 έτη άνοιξε το δρόμο για υλοποίηση μικρομεσαίων επενδύσεων, προκειμένου να μην υπάρξει, όπως επανειλημμένα έχει τονίσει η ΠΟΣΠΗΕΦ, διαμόρφωση ολιγοπωλειακών καταστάσεων και στον τομέα της Αποθήκευσης ηλεκτρικής ενέργειας.
Δυστυχώς όμως, προς μεγάλη μας απογοήτευση, παρατηρούμε ότι με συγκεκριμένες μεθοδεύσεις και επιλογές, κινδυνεύουμε να οδηγηθούμε σε στρεβλώσεις της αδειοδοτικής διαδικασίας, που θα οδηγήσουν σε υπερσυγκέντρωση και παραεμπόριο των αδειών αποθήκευσης ηλεκτρικής ενέργειας, καταστάσεις που το ίδιο το υπουργείο εμφατικά μας δήλωνε ότι θα φροντίσει να μην συμβούν. Έχοντας μάλιστα την εμπειρία παρόμοιων φαινομένων του παρελθόντος που τα έχει πληρώσει τόσο ο τομέας των ΑΠΕ όσο και οι καταναλωτές, πιστεύουμε ότι δεν θα επαναληφθούν επιβεβαιώνοντας τη σοφή λαϊκή ρήση «το δις εξαμαρτείν ουκ ανδρός σοφού».
Συγκεκριμένα, η ΠΟΠΣΗΕΦ παραθέτει τα εξής αντικειμενικά περιστατικά:
- Στις 6/12/2024 χωρίς καμία προηγούμενη ενημέρωση ο ΔΕΔΔΗΕ ανακοίνωσε ότι άνοιξε η πλατφόρμα υποδοχής νέων αιτήσεων για μεμονωμένους σταθμούς αποθήκευσης ηλεκτρικής ενέργειας για το Διασυνδεδεμένο Δίκτυο σε εφαρμογή του Άρθρου 41, του ν. 5151/2024. Ως γνωστόν, ο αδειοδοτικός κύκλος ανοίγει 1-10 εκάστου μήνα. Ο ΔΕΔΔΗΕ, ενώ δήλωνε ότι δεν είναι έτοιμη η πλατφόρμα να υποδεχτεί αιτήματα για μονάδες αποθήκευση, ξαφνικά και χωρίς καμία προηγούμενη ενημέρωση των επενδυτών, εξέδωσε ανακοίνωση ενεργοποίησης της πλατφόρμας υποβολής αιτημάτων την Παρασκευή 6/12/2024, με τη λήξη της προθεσμίας του κύκλου υποβολής να είναι η Τρίτη 10 Δεκεμβρίου 2024. Στην ανακοίνωση περιλαμβάνονταν τα δικαιολογητικά υποβολής, τα υποδείγματα εγγυητικών και τα τεχνικά στοιχεία του εξοπλισμού. Εύλογο λοιπόν είναι το ερώτημα, πως θα ήταν δυνατό οι επενδυτές να μελετήσουν τα έγγραφα, να προετοιμαστούν, αλλά και να εκδώσουν και να προσκομίσουν τις απαραίτητες εγγυητικές επιστολές σε 4 ημέρες όταν μάλιστα μεσολαβούσε και Σαββατοκύριακο. Υπήρξε όμως συγκεκριμένη μεγάλη εταιρία η οποία κατέθεσε στις 10 Δεκεμβρίου σχεδόν 100MW μονάδων αποθήκευσης «κατατμημένα» σε 100 μικρά έργα ισχύος μικρότερης του 1MW το καθένα. Το εύλογο ερώτημα είναι πως γνώριζε η συγκεκριμένη εταιρία τις προϋποθέσεις, τα υποδείγματα εγγυητικών κλπ. Μάλιστα, σύμφωνα με πληροφορίες, η εν λόγω εταιρία κατέθεσε στο ΔΕΔΔΗΕ τους φακέλους των αιτημάτων για τις μονάδες αποθήκευσης σε φυσική μορφή και πίεζε να πρωτοκολληθούν, πριν από την ενεργοποίηση της πλατφόρμας και ως εκ τούτου την ανακοίνωση των αναγκαίων δικαιολογητικών. Θεωρούμε ότι για λόγους διαφάνειας και ίσης μεταχείρισης όλων των ενδιαφερομένων, θα έπρεπε σε κάθε περίπτωση να υπάρξει προηγούμενη ενημέρωση των επενδυτών, νωρίτερα από την έναρξη του κύκλου υποβολής. Δεν είναι δυνατόν να ξεκινάει η υποβολή στις 06/12/2024, να λήγει στις 10/12/2024 και η συντριπτική πλειοψηφία των αιτημάτων να έχουν υποβληθεί από μία και μόνη εταιρεία. Θα ήταν εύλογο και δίκαιο, από τη στιγμή που η πλατφόρμα ολοκληρώθηκε και ήταν έτοιμη για λειτουργία στις 06/12/2024, να υπάρξει η σχετική ανακοίνωση και η έναρξη υποβολής να ξεκινούσε τον Ιανουάριο του 2025.
Η ίδια τακτική, των πολλών κατατμημένων έργων ακολουθήθηκε στους επόμενους κύκλους και από άλλες εταιρίες. Το υπουργείο όμως έχει δηλώσει ότι θα δοθεί συγκεκριμένη ισχύς μονάδων αποθήκευσης στο δίκτυο του ΔΕΔΔΗΕ και αυτό μετά από πιέσεις της ΠΟΠΣΗΕΦ, προκειμένου να μπορούν και οι μικρομεσαίοι επενδυτές να προχωρήσουν στην υλοποίηση μονάδων αποθήκευσης έως 10MW όπως δίνει το δικαίωμα ο N.5151/2024. Δυστυχώς όμως, η τακτική των μεγάλων εταιριών να κατακερματίζουν τα έργα σε πολλά μικρότερα με ισχύ μικρότερη του 1MW, παρακάμπτοντας έτσι τη χρονοβόρα αδειοδοτική διαδικασία που συνεπάγονται τα μεγαλύτερα έργα, οδηγεί και πάλι σε συνθήκες ολιγοπωλειακές. Στις περισσότερες περιπτώσεις μάλιστα, πρόκειται για πολλά έργα κάτω του 1MW, τα οποία χωροθετούνται σε όμορα αγροτεμάχια, καταστρατηγώντας παντελώς το πνεύμα του νόμου, με κύριο σκοπό τη συγκέντρωση του κλάδου ή/και το εμπόριο των αδειών. Σημειώνουμε δε, ότι ένα έργο ισχύος πάνω από 1MW χρειάζεται έως και 5 μήνες αδειοδοτικής διαδικασίας, ενώ ένα έργο ισχύος 1MW χρειάζεται μόλις 15 ημέρες. Από τα παραπάνω καταλαβαίνει κανείς εύλογα, ότι αυτό αποτελεί αθέμιτο ανταγωνισμό για έργα τα οποία διεκδικούν ισχύ στον ίδιο ενεργειακό χώρο. Η καταστρατήγηση αυτή δίνει, όπως είναι εύκολα αντιληπτό, προτεραιότητα στα εν λόγω «μικρά έργα» και έτσι θα μείνουν εκτός τα έργα, οι επενδυτές των οποίων πραγματικά ενδιαφέρονται για την υλοποίηση τους, και τα οποία θα συμβάλλουν στην αποσυμφόρηση των δικτύων και την επίλυση του μέγιστου προβλήματος των περικοπών. Στο σημείο αυτό να τονίσουμε ότι τόσο το υπουργείο όσο και ο ΔΕΔΔΗΕ δήλωναν ότι τους ενδιαφέρει η πραγματική και άμεση υλοποίηση των μπαταριών προς αποσυμφόρηση του φαινομένου των περικοπών. Για τον λόγο αυτό διαβεβαίωναν ότι για την αξιολόγηση των αιτημάτων δεν θα παίξει ρόλο η χρονική σειρά υποβολής τους, αλλά κριτήρια άλλα, που θα έδιναν προτεραιότητα στα έργα που αποδεδειγμένα θα μπορούσαν να υλοποιηθούν άμεσα και κριτήρια που θα άφηναν έξω τα έργα που προφανώς θα αναπτύσσονταν για εμπόριο αδειών.(Επισυνάπτεται σχετική ανακοίνωση του ΔΕΔΔΗΕ). Δυστυχώς αποδεικνύεται ότι αυτές οι δηλώσεις-δεσμεύσεις ήταν παραπλανητικές για τους μικρομεσαίους επενδυτές, η πλειοψηφία των οποίων περίμενε το πλαίσιο της υπουργικής απόφασης που θα καθόριζε τα κριτήρια της προτεραιοποίησης για την υποβολή των αιτημάτων στον ΔΕΔΔΗΕ.
Δεν επιτρέπεται ούτε ο Διαχειριστής ούτε ο Ρυθμιστής ούτε η πολιτική ηγεσία να επιτρέπουν την επανάληψη τέτοιων φαινομένων «κατακερματισμού», που παρατηρήθηκαν από τους «πονηρούς» στο παρελθόν.
Προτείνουμε, στο πλαίσιο των κριτηρίων αντισυγκέντρωσης που θα περιλαμβάνει η υπουργική απόφαση, όπως προβλέπει ο ν.5151/24, να θεσπιστεί όριο ισχύος 2 έργων εξαιρούμενων σταθμών ανά ΑΦΜ όπως ακριβώς ισχύει και για τους εξαιρούμενους φωτοβολταϊκους σταθμούς.
- Σύμφωνα με πληροφορίες που έχει συλλέξει η ΠΟΣΠΗΕΦ, όλο αυτό το διάστημα πριν την δημοσίευση της υπουργικής απόφασης, η ισχύς της αποθήκευσης που πρόκειται να δώσει η ηγεσία του υπουργείου στο δίκτυο διανομής θα είναι περί τα 600MW. Την ίδια στιγμή πληροφορούμαστε, ότι στον ΑΔΜΗΕ προγραμματίζεται να δοθεί τριπλάσια έως και τετραπλάσια ισχύς. Αυτό το θεωρούμε παράλογο και αδιανόητο ο διαχειριστής με το μεγαλύτερο χαρτοφυλάκιο ΑΠΕ στα δίκτυά του(ΔΕΔΔΗΕ) να παίρνει μόλις το ένα πέμπτο της συνολικής ισχύος στην αποθήκευση. Αυτό παραβιάζει την αρχή της ισοτιμίας και ισονομίας μεταξύ των διαχειριστών, δημιουργώντας αθέμιτο ανταγωνισμό μεταξύ των μικρομεσαίων επενδυτών και των μεγάλων ενεργειακών ομίλων. Για τους λόγους αυτούς απαιτούμε να δοθεί ισχύς τουλάχιστον 1GW στο δίκτυο ΔΕΔΔΗΕ.
- Στο πλαίσιο της διαβούλευσης του νόμου 5151/2024, ο πρόεδρος της ΠΟΣΠΗΕΦ στην επιτροπή παραγωγής και εμπορίου, στην ενότητα της αποθήκευσης, ανέφερε, πως δεν θα δεχθούμε κανενός είδους υπουργική απόφαση χωρίς προγενέστερα να τεθεί σε διαβούλευση ώστε να εκφέρουν την άποψή τους όλοι οι εμπλεκόμενοι φορείς. Επισημάνθηκε δε ότι φαινόμενά εξοντωτικών υπουργικών αποφάσεων σαν αυτή για τον κλάδο των φωτοβολταϊκών, τον Αύγουστο του 2022, δεν θα τα επιτρέψουμε. Ο ίδιος ο υπουργός, ο κ. Σκυλακάκης σε επερώτηση που δέχθηκε στην βουλή για το εν λόγω θέμα, δεσμεύτηκε ότι θα φέρει την υπουργική απόφαση προς διαβούλευση με όλους τους φορείς των ΑΠΕ.
Αναμένουμε το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας, τηρώντας τη δέσμευση που έχει αναλάβει ο ίδιος ο υπουργός κ. Σκυλακάκης, να θέσει σε δημόσια διαβούλευση το σχέδιο της Υπουργικής Απόφασης, που θα καθορίζει το μέγεθος της ισχύος για μονάδες αποθήκευσης στο δίκτυο του ΔΕΔΔΗΕ, αλλά και όλα τα επιμέρους ζητήματα, κάτι που μέχρι στιγμής δεν έχει ακόμη γίνει, λαμβάνοντας υπόψη όλες τις παραπάνω στρεβλώσεις.
Η ΠΟΣΠΗΕΦ προασπίζοντας τα συμφέροντα των μικρομεσαίων φωτοβολταϊκών παραγωγών, βρίσκεται πάντα μπροστά στις εξελίξεις με δυναμικές και στοχευμένες παρεμβάσεις όποτε και όπου αυτές χρειαστούν.
Για το Δ.Σ.
Ο πρόεδρος Γιάννης Κυανίδης
Ο γεν. Γραμματέας Γιάννης Παναγής