Ακολουθεί το πλήρες κείμενο της επιστολής της ΠΟΣΠΗΕΦ:
Η ΠΟΣΠΗΕΦ, στο πλαίσιο της δημόσιας διαβούλευσης σχετικά με το σχέδιο υπουργικής απόφασης για την υλοποίηση ΣΑΗΕ στο δίκτυο ΕΔΔΗΕ και ΕΣΜΗΕ απέστειλε σχετική επιστολή στον υπουργό Ενέργειας και Περιβάλλοντος κ. Θεόδωρο Σκυλακάκη. Ωστόσο, θεωρούμε ότι συγκεκριμένες ρυθμίσεις του σχεδίου της Υπουργικής Απόφασης (ΥΑ) θα πρέπει να μελετηθούν από τη ΡΑΑΕΥ και να προχωρήσει σε σχετικές γνωμοδοτήσεις.
Συγκεκριμένα παραθέτουμε τα εξής:
Άρθρο 2
Θεωρούμε ότι καταρχήν το όριο μέγιστης ισχύος έγχυσης 900MW για ΟΠΣ που μπορούν να χορηγηθούν από το ΔΕΔΔΗΕ είναι πολύ μικρό. Σήμερα στο δίκτυο ΔΕΔΔΗΕ είναι συνδεδεμένα περίπου 7,5GW ΑΠΕ, ενώ στο δίκτυο ΑΔΜΗΕ λίγο λιγότερα. Συνεπώς δεν μπορεί ο ΔΕΔΔΗΕ που είναι ο Διαχειριστής με τα περισσότερα GW ΑΠΕ στο δίκτυο του να έχει υποπολλαπλάσια ισχύ σε όρους μονάδων Αποθήκευσης. Συνεπώς προτείνουμε το όριο μέγιστης ισχύος έγχυσης για ΟΠΣ στο δίκτυο ΔΕΔΔΗΕ να ανέλθει σε τουλάχιστον 1,5GW. Άλλωστε σημειώνουμε ότι σύμφωνα με σχετική μελέτη του ΑΠΘ αλλά και με την διαμορφούμενη πραγματικότητα σύνδεσης ΑΠΕ θα χρειαστούν περίπου 8GW εγκατεστημένης ισχύος ΣΑΗΕ.
Άρθρο 3 παρ.1
Στην περίπτωση β) γίνεται ιδιαίτερη μεταχείριση (φωτογραφική). Πιο συγκεκριμένα αν, για παράδειγμα, μία ομάδα 10 όμορων έργων του 1 MW το καθένα, συνολικής ισχύος 10MW υποβάλλει αίτημα στο τμήμα περιβάλλοντος θα πρέπει να λάβει έγκριση ΠΠΔ για την οποία θα χρειαστεί ένα εύλογο χρονικό διάστημα. Την ίδια έγκριση πρέπει να λάβει και ένα έργο ισχύος 10 MW. Δεν είναι δίκαιο επομένως τα μικρά έργα να έχουν πληρότητα φακέλου χωρίς την έγκριση της περιβαλλοντικής αδειοδότησης, και να μπορούν να φτάσουν μέχρι και το σημείο διατύπωσης όρων σύνδεσης χωρίς αυτή. Σε περίπτωση μάλιστα που δεν θα εγκριθεί η περιβαλλοντική αδειοδότηση και έχουν διατυπωθεί οι όροι σύνδεσης τι θα γίνει τότε; Θα ακυρωθούν οι όροι σύνδεσης; Θα επιστραφούν οι εγγυητικές;
Στην περίπτωση θ) αναφέρεται ότι οι ΣΑΗΕ μπορούν να εγκαθίστανται σε δημόσιες και δασικές εκτάσεις και να θεωρείται το αίτημα για χορήγηση όρων σύνδεσης πλήρες, μόνο με την προσκόμιση του αιτήματος που στάλθηκε στην αρμόδια υπηρεσία με το οποίο ζητείται η διάθεση του χώρου!! Είναι δυνατόν να λαμβάνουν πληρότητα φακέλου ΣΑΗΕ οι οποίοι δεν έχουν εξασφαλίσει καν τη νόμιμη χρήση του χώρου εγκατάστασης; Είναι δυνατόν να καλούνται οι μικρομεσαίοι επενδυτές να καταβάλλουν υπέρογκες εγγυητικές επιστολές και προεγκρίσεις δανείων και από την άλλη μεριά να γίνονται δεκτά ως πλήρη, αιτήματα που δεν έχουν εξασφαλίσει καν τη χρήση του χώρου εγκατάστασης; Σήμερα, όλοι οι φορείς (ΡΑΑΕΥ, ΑΔΜΗΕ, ΔΕΔΔΗΕ, ΥΠΕΝ) επισημαίνουν την ανάγκη να προχωρήσουν ταχύτατα οι Σ.Α.Η.Ε. Δεν είναι δυνατό λοιπόν στο πλαίσιο αυτό, από τη μία πλευρά να τίθενται ασφυκτικά οικονομικά και χρονικά κριτήρια και ταυτόχρονα να επιτρέπεται να λαμβάνουν πληρότητα αιτήματα που δεν έχουν καν τη νόμιμη χρήση του χώρου εγκατάστασης! Η διάταξη αυτή είναι φωτογραφική καθώς συγκεκριμένη εταιρία έχει κάνει αιτήσεις για να λάβει άδεια ΣΑΗΕ, μεταξύ άλλων και σε δημόσιες και μάλιστα δασικές εκτάσεις και φυσικά δεν έχει λάβει ακόμη απάντηση. Η συγκεκριμένη διάταξη έχει ως στόχο προφανώς να «διευκολύνει» τη συγκεκριμένη εταιρία.
Άρθρο 3 παρ.2
Το σχέδιο της ΥΑ αναφέρει ότι διατηρούν το πρωτόκολλο κατάθεσης στο ΔΕΔΔΗΕ και τα έργα κάτω του 1MW, τα οποία δεν διαθέτουν περιβαλλοντική αδειοδότηση και μπορούν να την προσκομίσουν κατά την υπογραφή της Σύμβασης Σύνδεσης. Γιατί αυτό να ισχύει μόνο για τα κάτω του 1 MW και όχι για όλα; Η συγκεκριμένη διάταξη είναι εντελώς φωτογραφική, καθώς όπως ανακοίνωσε η ΠΟΣΠΗΕΦ σε δελτίο τύπου, η συγκεκριμένη μεγάλη εταιρία που αναφέραμε και παραπάνω, έχει κατατμήσει έργα ΣΑΗΕ συνολικής ισχύος 100MW καταθέτοντας στο ΔΕΔΔΗΕ 100 περίπου αιτήματα για ΣΑΗΕ με ισχύς έως 1MW σε 3-4 cluster, με ημιτελείς , όπως πληροφορούμαστε, φακέλους σε όμορα στις περισσότερες περιπτώσεις αγροτεμάχια ή και δασικές εκτάσεις. Μάλιστα η συγκεκριμένη εταιρία είχε καταθέσει τα αιτήματα σε φυσικό φάκελο στο ΔΕΔΔΗΕ και πίεζε προκειμένου να πρωτοκολληθούν, πριν ανοίξει η ηλεκτρονική πλατφόρμα του ΔΕΔΔΗΕ. Μετά λοιπόν και το δελτίο τύπου της ΠΟΣΠΗΕΦ που έφερε στο φως το όλο ζήτημα, έρχεται το σχέδιο της ΥΑ να «νομιμοποιήσει» όλα αυτά τα ημιτελή αιτήματα με χαριστικές και φωτογραφικές διατάξεις, και να επιβεβαιώσει τα γραφόμενα στο δελτίο τύπου. Όλοι γνωρίζουμε ότι σύμφωνα με την μέχρι τώρα νομοθεσία, ένα έργο ΑΠΕ δεν λαμβάνει σειρά προτεραιότητας εξέτασης για χορήγηση προσφοράς σύνδεσης εάν δεν έχει προσκομίσει την περιβαλλοντική αδειοδότηση ή τη βεβαίωση απαλλαγής από περιβαλλοντική αδειοδότηση (ή να έχουν παρέλθει 20 ημέρες από την κατάθεση πλήρους αιτήματος). Εδώ για πρώτη φορά, θα προτεραιοποιηθούν χωρίς περιβαλλοντική αδειοδότηση αυτά τα έργα ως cluster, ενώ θα έπρεπε να αδειοδοτηθούν ως ενιαίο έργο (δηλαδή με ΠΠΔ ή ΕΠΟ και όχι με βεβαίωση απαλλαγής).
Ως εκ τούτου θεωρούμε ότι πρέπει να καταργηθεί η συγκεκριμένη διάταξη και να μην δίδεται πληρότητα αιτήματος χωρίς την ύπαρξη περιβαλλοντικής αδειοδότησης ή βεβαίωσης απαλλαγής (ή παρέλευση 20ημέρου από το πλήρες αίτημα έκδοσης απαλλαγής) όπως ισχύει μέχρι σήμερα στη νομοθεσία.
Επιπλέον, στο σχέδιο της ΥΑ αναφέρεται ως προϋπόθεση για τη χορήγηση όρων σύνδεσης για μεμονωμένους σταθμούς αποθήκευσης την κατάθεση εγγυητικής επιστολής ύψους 50.000 ευρώ/MW εγκατεστημένης ισχύος και προέγκριση δανείου από τραπεζικό φορέα για την υλοποίηση του Σ.Α.Η.Ε. ή/και αποδεικτικά στοιχεία διαθεσιμότητας των απαιτούμενων ίδιων κεφαλαίων για την υλοποίηση του έργου, συνοδευόμενα από Υπεύθυνη Δήλωση ότι τα κεφάλαια αυτά θα χρησιμοποιηθούν αποκλειστικά για την υλοποίηση του Σ.Α.Η.Ε., εφόσον το έργο λάβει Οριστική Προσφορά Σύνδεσης στο πλαίσιο της παρούσας πρόσκλησης.
Δηλαδή, στην ήδη υπάρχουσα εγγυητική ύψους 42.000 ευρώ/MW που ένας επενδυτής έχει ήδη καταθέσει στο Διαχειριστή για να λάβει πληρότητα φακέλου για χορήγηση όρων σύνδεσης, το Υπουργείο προσθέτει ακόμη μία εγγυητική ύψους 50.000 ευρώ/MW και προέγκριση δανείου. Μάλιστα, η εγγυητική των 50.000 ευρώ/ MW θα διατηρηθεί για 3 έτη μετά την υλοποίηση της επένδυσης και στη συνέχεια θα μειωθεί κατά 50%. Όλα τα παραπάνω ζητούνται από τους μικρομεσαίους επενδυτές για να λάβουν όρους σύνδεσης χωρίς κάποια εγγυημένη ταρίφα και χωρίς καμία επιδότηση!
Εγγυητικές επιστολές συμμετοχής και καλής λειτουργίας είχαν ζητηθεί στους διαγωνισμούς της ΡΑΕ που πραγματοποιήθηκαν το προηγούμενο διάστημα στο πλαίσιο χρηματοδότησης από το RRF, με τους οποίους χορηγήθηκαν όροι σύνδεσης συνολικής ισχύος 700MW, με το σκεπτικό ότι οι επιλέξιμες εταιρίες θα λάμβαναν εγγυημένη ταρίφα και κρατική επιδότηση! Σε αυτό το πλαίσιο ζητήθηκαν εγγυητικές επιστολές συμμετοχής στο διαγωνισμό και καλής λειτουργίας και η τελευταία διατηρούνταν μέχρι την πλήρη αποπληρωμή της κρατικής ενίσχυσης. Κάτι τέτοιο όμως δεν έχει λογική να ζητείται για τις άδειες των μικρομεσαίων επενδυτών καθώς δεν υφίσταται ούτε εγγυημένη ταρίφα, ούτε κρατική ενίσχυση! Όπως δεν έχει λογική να ζητείται και προέγκριση δανείου σε έργα τα οποία πρακτικά δεν έχουν ακόμη αδειοδοτηθεί!
Όλες οι τράπεζες σήμερα εκδίδουν είτε πρόθεση χρηματοδότησης (LOI μη δεσμευτικό) είτε προέγκριση-έγκριση δανείου (δεσμευτικό). Για να πάρει κανείς προέγκριση δανείου πρέπει να υποβάλει μία σειρά στοιχείων και δικαιολογητικών. Ένα βασικό στοιχείο είναι ο προϋπολογισμός του έργου και ένα βασικό δικαιολογητικό είναι οι όροι σύνδεσης. Χωρίς αυτά η τράπεζα δεν εξετάζει το αίτημα. Προϋπολογισμό έργου δεν μπορούμε να έχουμε στην παρούσα φάση αφού δεν ξέρουμε το ύψος των όρων σύνδεσης. Δεν έχουμε επίσης ούτε, το χρονοδιάγραμμά έκδοσης των όρων σύνδεσης άρα και υλοποίησης του έργου, κάτι το οποίο είναι πολύ καθοριστικό για το Business plan του έργου που πρέπει να υποβάλλουμε στην τράπεζα.
Προτείνουμε συνεπώς
- Η εγγυητική επιστολή 50.000 ευρώ να ζητείται μετά τη χορήγηση των όρων σύνδεσης και εντός συγκεκριμένου χρονικού διαστήματος 2 μηνών επί ποινή αποκλεισμού και να επιστρέφεται μετά την υλοποίηση του ΣΑΗΕ, καθώς δεν υφίσταται ούτε εγγυημένη ταρίφα, ούτε και κρατική ενίσχυση που να δικαιολογεί τη διατήρησή της.
- Να μην τίθεται ως προϋπόθεση για τη χορήγηση όρων σύνδεσης η έγκριση δανείου από τραπεζικό φορέα, καθώς κάτι τέτοιο είναι ανέφικτο για μικρομεσαίες επενδύσεις, σύμφωνα με τις διερευνητικές επαφές της ΠΟΣΠΗΕΦ με τραπεζικά ιδρύματα.
Άρθρο 5
Όσον αφορά στο κριτήρια αντισυγκέντρωσης και προκειμένου να αποφευχθούν οι στρεβλώσεις κατάτμησης μεγάλων έργων σε πολλά μικρά εξαιρούμενα έργα, όπως περιγράψαμε παραπάνω, προτείνουμε αναφορικά με τους εξαιρούμενους ΣΑΗΕ να θεσπιστεί όριο 2 έργων εξαιρούμενων ΣΑΗΕ ανά φυσικό ή νομικό πρόσωπο, συμπεριλαμβανομένων επιχειρήσεων συνδεδεμένων άμεσα ή έμμεσα με αυτό, όπως ακριβώς ισχύει και για τους εξαιρούμενους φωτοβολταϊκους σταθμούς.
Άρθρο 6 παρ.5
Στο συγκεκριμένο σημείο αναφέρεται ότι το 30% της διατιθέμενης ισχύος Ομάδων Έργων ΕΔΔΗΕ κατατάσσονται βάσει της ακτινικής απόστασης μεταξύ των κεντροβαρικών συντεταγμένων του πολυγώνου εγκατάστασης του Σ.Α.Η.Ε. και του κοντινότερου Υ/Σ του ΕΔΔΗΕ. Η συγκεκριμένη ρύθμιση είναι άδικη, καθώς παρακάμπτει τη σειρά προτεραιότητας βάσει πρωτοκόλλου, που είναι και η δικαιότερη επιλογή. Δεν γίνεται κάθε φορά να εφευρίσκουμε τρόπους παράκαμψης των επενδυτών που είναι συνεπείς και ασχολούνται συστηματικά με την αδειοδότηση των έργων τους. Κάθε άλλη επιλογή πλην του πρωτοκόλλου δημιουργεί εύλογα ερωτήματα.
Επιπλέον, η αναφορά στην ποσόστωση της συνολικής ισχύος έως 15 MW σε κάθε μετασχηματιστή και ότι πρέπει να επιμερίζεται σε έναν ΣΑΗΕ στο εύρος ισχύος άνω των 5 MW και έως 10 MW και έως 5 ΣΑΗΕ ισχύος μικρότερης του 1 M , δημιουργεί εύλογους προβληματισμούς για τον σκοπό της σχετικής πρόβλεψης, καθότι είναι αδικαιολόγητη από τεχνικής άποψης και γίνεται πάλι προς όφελος των ΣΑΗΕ έως 1 MW.
Άρθρο 6 παρ. 6
Στο συγκεκριμένο άρθρο σωστά προβλέπεται η αντισυγκέντρωση του άρθρου 5, τεχνηέντως όμως δεν απαγορεύεται η μεταβίβαση των εξαιρούμενων αδειών, παρά μόνο εάν παραβιάζεται το άρθρο 5. Προκειμένου η γυναίκα του Καίσαρα να φαίνεται και έντιμη, προτείνουμε να θεσπιστεί απαγόρευση της μεταβίβασης των εξαιρούμενων αδειών μέχρι την υλοποίηση του ΣΑΗΕ,.
Τέλος, στο σχέδιο ΥΑ δεν υφίσταται κάποια πρόβλεψη σχετικά με το τι θα γίνει με τις εγγυητικές σε περίπτωση που ο επενδυτής λάβει όρους σύνδεσης πολύ υψηλούς και κρίνει ότι δεν συμφέρει να υλοποιήσει την επένδυση. Για το λόγο αυτό η ΠΟΣΠΗΕΦ είχε ζητήσει οι όποιες εγγυητικές καλής λειτουργίας και δέσμευσης υλοποίησης του έργου να κατατίθενται με την αποδοχή των όρων σύνδεσης καθώς σε εκείνο το χρονικό σημείο θα ήταν απολύτως ξεκάθαρα τα οικονομικά δεδομένα για τον επενδυτή. Σημειώνουμε εδώ ότι ο ΔΕΔΔΗΕ δεν γνωρίζει εκ των προτέρων εάν για έναν ΣΑΗΕ θα χρειαστεί να δημιουργηθεί νέα πύλη ή θα συνδεθεί σε υφιστάμενη γραμμή. Η νέα πύλη όμως σημαίνει πολλαπλάσιο κόστος έργου που μπορεί να το καταστήσει ασύμφορο. Ο επενδυτής λοιπόν δεδομένου ότι πριν τη χορήγηση όρων σύνδεσης δεν έχει όλα τα οικονομικά δεδομένα, θα πρέπει να προβλεφθεί ρύθμιση με την οποία σε περίπτωση που κρίνει ότι το έργο είναι ασύμφορο μετά τη χορήγηση των όρων σύνδεσης να μπορεί να μην αποδεχτεί τους όρους σύνδεσης και να ζητήσει να επιστραφούν οι εγγυητικές.
Εν κατακλείδι λοιπόν θεωρούμε ότι η ΡΑΑΕΥ, ως Θεματοφύλακας της Αγοράς Ενέργειας, η οποία πρέπει να διέπεται από τις Αρχές της Συνταγματικές Αρχές της Διαφάνειας, της Ισότητας και της Αναλογικότητας, οφείλει να γνωμοδοτήσει σχετικά με τα παραπάνω και συγκεκριμένα σχετικά με τις προτάσεις μας για:
- Να απαλειφθούν οι φωτογραφικές διατάξεις του άρθρου 3 σχετικά με:
- την πληρότητα αιτήματος χωρίς την ύπαρξη περιβαλλοντικής αδειοδότησης ή βεβαίωσης απαλλαγής (ή παρέλευση 20ημέρου από το πλήρες αίτημα έκδοσης απαλλαγής) όπως ισχύει μέχρι σήμερα στη νομοθεσία.
- Τη μη ύπαρξη νόμιμης χρήσης του χώρου εγκατάστασης του ΣΑΗΕ. Πρέπει η βεβαίωση πληρότητας να περιλαμβάνει και τη νόμιμη χρήση του χώρου υλοποίησης.
- Η εγγυητική επιστολή 50.000 ευρώ να ζητείται μετά τη χορήγηση των όρων σύνδεσης και εντός συγκεκριμένου χρονικού διαστήματος 2 μηνών επί ποινή αποκλεισμού και να επιστρέφεται μετά την υλοποίηση του ΣΑΗΕ, καθώς δεν υφίσταται ούτε εγγυημένη ταρίφα, ούτε και κρατική ενίσχυση που να δικαιολογεί τη διατήρησή της.
- Να μην τίθεται ως προϋπόθεση για τη χορήγηση όρων σύνδεσης η προέγκριση δανείου από τραπεζικό φορέα, καθώς κάτι τέτοιο είναι ανέφικτο για μικρομεσαίες επενδύσεις, σύμφωνα με τις διερευνητικές επαφές της ΠΟΣΠΗΕΦ με τραπεζικά ιδρύματα.
- Να θεσπιστεί ως κριτήριο αντισυγκέντρωσης όριο 2 έργων εξαιρούμενων ΣΑΗΕ ανά φυσικό ή νομικό πρόσωπο, συμπεριλαμβανομένων επιχειρήσεων συνδεδεμένων άμεσα ή έμμεσα με αυτό, όπως ακριβώς ισχύει και για τους εξαιρούμενους φωτοβολταϊκους σταθμούς.
- Να αποσυρθεί η διάταξη για διάθεση του 30% της ισχύος με προτεραιότητα βάση απόστασης από τον πλησιέστερο Υ/Σ
- Να αποσυρθεί η ποσόστωση του επιμερισμού ισχύος σε κάθε μετασχηματιστή έως 15 MW, έτσι ώστε να δύναται να συνδεθούν περισσότεροι ΣΑΗΕ πάνω από 5 MW
- Να θεσπιστεί η απαγόρευση της μεταβίβασης των εξαιρούμενων αδειών μέχρι την υλοποίηση των ΣΑΗΕ.
- Να υπάρξει η σχετική ρύθμιση ότι ο επενδυτής μπορεί να μην αποδεχτεί τελικώς τους όρους σύνδεσης και να του επιστραφούν οι εγγυητικές επιστολές.
- Να δοθεί όριο ισχύος έγχυσης για ΟΠΣ τουλάχιστον 1,5GW στο δίκτυο ΔΕΔΔΗΕ
Με τιμή,
Γιάννης Παναγής
Πρόεδρος ΠΟΣΠΗΕΦ