Δεν ξέρω κανέναν πολιτικό που να ασχολείται με το περιβάλλον για το περιβάλλον. Στην πολιτική υπάρχει και ιδεολογία και στόχευση. Για τους προοδευτικούς πολιτικούς, για όσους παραμένουν στον καιρό μας προσηλωμένοι στον άνθρωπο αντί σε παρωχημένα δόγματα περί «τέλειας αυτορρυθμιζόμενης αγοράς», η κλιματική καταστροφή και οι επιπτώσεις της στο περιβάλλον είναι πρόβλημα στο βαθμό που καθιστούν τον πλανήτη εχθρικό για την ανθρώπινη ζωή και ακατάλληλο για τη δημοκρατία.

Είναι λάθος αν σκεφτούμε πως καλούμαστε να κάνουμε «πράσινες» αλλαγές, γιατί αποφασίσαμε κάποια στιγμή πως είναι μια καλή ιδέα, κάτι προαιρετικό, ευχάριστο, εύκολο ή χαρούμενο. Κάθε άλλο. Η Πράσινη Μετάβαση θα είναι δύσκολη, θα απαιτήσει πολλά από τους περισσότερους και για κάποιο καιρό μπορεί να μοιάζει και κακή ιδέα που θα πρέπει να αναβάλλουμε για να την σκεφτούμε καλύτερα.

Όσο εμείς θα σκεφτόμαστε, στην Ινδία το έδαφος θα ξεπερνάει τους 60oCΜάη μήνα, η Μεσόγειος θα εμφανίζει θερμοκρασιακές αποκλείσεις άνω των 15oC, το εύκρατο κλίμα που αποτελεί κυρίαρχο συστατικό για την παραγωγή και τον τουρισμό μας θα διακόπτεται από ακραία καιρικά φαινόμενα που θα κοστίζουν σε ζωές και υποδομές, οι πυρκαγιές δεν θα είναι πια αντιμετωπίσιμες από ανθρώπινα μέσα, ενώ οι ολοένα και σφοδρότερες πανδημίες θα θερίζουν όσους δεν εμπλέκονται ήδη σε συρράξεις για την ενέργεια, το νερό, ή την τροφή.

Πρέπει να αλλάξουμε τα πάντα ραγδαία με ριζοσπαστικό ρεαλισμό, με οδηγό τη δικαιοσύνη και τα ανθρώπινα δικαιώματα.

Η αλλαγή αυτή δεν απαιτεί κάποια νέα εφεύρεση, δεν απαιτεί κάποιο εργαλείο που δεν υπάρχει, δεν κοστίζει ζωές, δεν προϋποθέτει να γίνουμε κάποιοι άλλοι. Αντιθέτως, η αλλαγή που καλούμαστε να κάνουμε είναι μία επιστροφή σε όσα διακηρύσσουμε σε ανθρωπιστικές αρχές και αξίες αλλά δεν τηρήσαμε.

Είναι ζήτημα ενίσχυσης της Δημοκρατίας διεθνώς, το να σταματήσουμε να χρηματοδοτούμε τα ορυκτά καύσιμα, το δηλητήριο που βγάζουν στην ατμόσφαιρα, την υπερθέρμανση που προκαλούν στον πλανήτη με θύμα το κλίμα και τη βιοποικιλότητα, τους αυταρχικούς ηγέτες που «κάθονται» πάνω σε αυτή τη μορφή ενέργειας και όσους είχαν το θράσος να λειτουργήσουν σαν μαυραγορίτες μετά τη Ρωσική εισβολή στην Ουκρανία.

Μεταξύ του σκοτεινού οικοσυστήματος των ορυκτών καυσίμων και της φθηνής, άφθονης, αποκεντρωμένης και κλιματικά ουδέτερης ενέργειας που μπορούμε να έχουμε από τις ΑΠΕ, πρέπει να στραφούμε στο δεύτερο για έναν κόσμο όπου το κέρδος των ελάχιστων δεν θα υπάρχει εις βάρος των πάντων. Για έναν κόσμο όπου η ενέργεια θα είναι δημόσιο αγαθό, όπως πρέπει να είναι το νερό, ο καθαρός αέρας, η υγεία, η παιδεία, το ελάχιστο εγγυημένο εισόδημα και η πρόσβαση σε φθηνή και υγιεινή διατροφή. Αυτή η αλλαγή είναι επιστροφή σε μία ανθρωποκεντρική κοινωνία και οικονομία, αντί του σημερινού κανιβαλιστικού ύστερου καπιταλισμού. Είναι επιστροφή σε ρίζες και όχι άλμα προς έναν ξένο και εχθρικό κόσμο. Είναι η επανοικοδόμηση της ανθεκτικότητας μετά από δεκαετίες απορρύθμισης που οδήγησαν σε έναν εύθραυστο κόσμο που πάει από τη μία υπαρξιακή κρίση στην επόμενη.

Η φονική πανδημία ήταν το καμπανάκι για όλους. Η Ευρωπαϊκή Ένωση λειτούργησε σαν μία γροθιά, ανέλαβε κοινές δεσμεύσεις για το μέλλον αναθεωρώντας μονεταριστικούς δογματισμούς στη βάση των χείριστων κοινωνικών, οικονομικών και περιβαλλοντικών αποτελεσμάτων. Ο απομονωτισμός έχασε ό,τι έδαφος είχε κερδίσει το περασμένο διάστημα, επαναβεβαιώνοντας την ανάγκη για υπερεθνικές δομές όπως ο ΟΗΕ και η ΕΕ. Αν η κλιματική καταστροφή δεν περιορίζεται από τα σύνορα των κρατών, είναι προφανές πως δεν θα υπάρξει λύση αν δεν δουλέψουμε όλοι μαζί, με κοινή ανάληψη του κόστους.

Σε ό,τι μας αφορά σαν Ελλάδα, ο πρώτος που όφειλε να αντιληφθεί τη διεθνή συγκυρία και στροφή ήταν η ελληνική κυβέρνηση, μία δεξιά που δυστυχώς νομίζει πως μπορεί να κοροϊδέψει, να διαφύγει της πραγματικότητας και των ευθυνών της απέναντι στους πολίτες και τις επερχόμενες γενεές. Έτσι, αντί για έναν Κλιματικό Νόμο που θα έθετε τις βάσεις για τις επόμενες δεκαετίες, είδαμε ένα άθροισμα από τροπολογίες και εξυπηρετήσεις, που έδεναν τη χώρα στο πανάκριβο όσο και καταστροφικό «φυσικό» αέριο.

Ο Ευρωπαϊκός Κλιματικός Νόμος είναι ένας νόμος πλαίσιο 10 σελίδες. Οι «Βρυξέλλες», με όλη την γραφειοκρατία τους, χώρεσαν τα πάντα σε 10 σελίδες. Ποια αναγκαιότητα εξυπηρετούν οι τετραπλάσιες σελίδες του Ελληνικού νόμου όταν δεν περιέχουν ούτε βασικές προβλέψεις για μία Δίκαιη Μετάβαση, τη στιγμή που όλοι γνωρίζουμε πως οι πιο οικονομικά ευάλωτοι είναι οι πιο εκτεθειμένοι στην κλιματική καταστροφή;

Ο Ελληνικός Κλιματικός Νόμος της ΝΔ είναι ένας νόμος δίχως μελέτη επιπτώσεων, δίχως Ανεξάρτητη Επιστημονική Επιτροπή Παρακολούθησης, δίχως καμία στόχευση για τη μείωση των κοινωνικών ανισοτήτων, δίχως καμία πρόνοια για την προστασία της βιοποικιλότητας, για την Ενεργειακή Δημοκρατία, τον Αγροδιατροφικό Τομέα, ή τις ΑΠΕ την ώρα που η ΕΕ ανακοίνωνε τις συνέργειες του REPowerEU.

Η λίστα όσων δεν κάνει ο Ελληνικός Κλιματικός Νόμος, αυτό το επικοινωνιακό πυροτέχνημα που υποκρύπτει την πρόσδεση της κυβέρνησης και μαζί της χώρας στο φυσικό αέριο, είναι μεγάλη και έχει γραφτεί από τις 12 βασικές περιβαλλοντικές και κοινωνικές οργανώσεις σε κοινή τους ανακοίνωση.

Το μεγαλύτερο, όμως, έγκλημα που διαπράττει αυτή η κυβέρνηση, μεγαλύτερο ακόμα και από την ανοχή απέναντι στην καθημερινή κλοπή στις τιμές της ενέργειας εις βάρος των πολιτών, είναι πως κρατάει τη χώρα πίσω όταν η υπόλοιπη Ευρώπη σχεδιάζει και υλοποιεί μία πραγματική επανάσταση, στη βάση κοινωνικών αιτημάτων δεκαετιών.

Την ώρα που ΗΠΑ και ΕΕ παλεύουν για ένα νέο Κοινωνικό Συμβόλαιο, σε διεθνή κλίμακα, ένα Πράσινο Κοινωνικό Συμβόλαιο που θα φέρει δουλειές, θα μειώσει τις ανισότητες και θα επιχειρήσει να διατηρήσει τον πλανήτη βιώσιμο για τον άνθρωπο, στην Ελλάδα η κυβέρνηση λέει «ναι σε όλα» όποτε δει κάμερα και στη Βουλή νομοθετεί «μαύρο σε όλα», για τη διατήρηση του ζόμπι των ορυκτών καυσίμων εις βάρος μίας κοινωνίας που κινδυνεύει να μείνει χωρίς ηλεκτρικό ρεύμα το 2022 αν δεν πληρώσει αέρα κοπανιστό στους παρόχους, αν δεν πληρώσει τα λύτρα της ρήτρας αναπροσαρμογής.

Ο κόσμος αλλάζει και επανανοηματοδοτείται με την στροφή προς τον άνθρωπο, πλην της Ελλάδας ελέω μίας κυβέρνησης που καμαρώνει μόνη στη βάση ψευδών επιτευγμάτων, όταν το ζητούμενο είναι οι πλατιές συναινέσεις, η δημόσια αποδοχή και η λαϊκή συμμετοχή σε ένα συνεκτικό σχέδιο για το μέλλον της χώρας στη νέα πραγματικότητα.

(Ο Πέτρος Κόκκαλης είναι ευρωβουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ)