H Ελλάδα οφείλει να διαδραματίσει τον δικό της κρίσιμο ρόλο στην ενεργειακή μετάβαση και αυτονομία της Ευρώπης και στη μάχη κατά της κλιματικής αλλαγής, η χώρα μας μπορεί και έχει τις δυνατότητες να συγκαταλέγεται στους πρωταγωνιστές.
Σε μια εποχή όπου η ενεργειακή κρίση και η εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία, επιφέρουν ριζικές αλλαγές στην γεωπολιτική σκακιέρα της ευρύτερης περιοχής, η ανάπτυξη εναλλακτικών μη ρυπογόνων καυσίμων και τεχνολογιών με στόχο την απαλλαγή από τις εκπομπές του διοξειδίου του άνθρακα, αλλά και η ανταγωνιστικότητα της βιομηχανίας και των μικρομεσαίων επιχειρήσεων μπορούν να συνδράμουν σημαντικά στην διαδικασία της αντιμετώπισης της κλιματικής αλλαγής.
Οπότε, η έρευνα και η καινοτομία αποτελούν κεντρικό πυλώνα για την Πράσινη Μετάβαση και την αξιοποίηση των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, που θα αποφέρουν πολλαπλά οφέλη για την οικονομία, την κοινωνία και το περιβάλλον.
Το Εθνικό Κέντρο Έρευνας Φυσικών Επιστημών (Ε.Κ.Ε.Φ.Ε.) «Δημόκριτος» αναπτύσσει, ήδη, μία σειρά σημαντικών ερευνητικών και αναπτυξιακών δραστηριοτήτων σχετικά με τις τεχνολογίες υδρογόνου και την ευρεία εφαρμογή τους στις μεταφορές, τη βιομηχανία και τον ενεργειακό τομέα.
Χρειάζεται, ωστόσο, να επιταχύνουμε τους ρυθμούς για την αξιοποίηση του υδρογόνου και να μην περιμένουμε να γίνει πιο φθηνό. Το κόστος του καυσίμου θα μειωθεί δραστικά αν η αγορά αρχίσει να αναπτύσσεται. Για να αναπτυχθεί όμως η αγορά, χρειάζεται να καταρτιστεί το εθνικό σχέδιο δράσης, το οποίο αναμένεται σύντομα να βγει σε διαβούλευση, καθώς και το σχετικό θεσμικό πλαίσιο.
Το προηγούμενο διάστημα ξεκίνησε να λειτουργεί στην Ελλάδα, στο ερευνητικό κέντρο «Δημόκριτος» ο πρώτος σταθμός ανεφοδιασμού μικρών οχημάτων υδρογόνου, που αποτελεί επίσης το πρώτο ολοκληρωμένο σύστημα παραγωγής, αποθήκευσης και ανεφοδιασμού υδρογονοκίνητων οχημάτων στη χώρα.
Η δράση συγκαταλέγεται στην προσπάθεια για να προχωρήσει η διάδοση του υδρογόνου ως καύσιμου.
Το υδρογόνο αποτελεί ένα από τα ελάχιστα διαθέσιμα καύσιμα με μηδενικές εκπομπές αερίων θερμοκηπίου και μάλιστα παρέχει τη δυνατότητα αποθήκευσης Ανανεώσιμων ΠηγώνΕνέργειας (π.χ. ηλιακής, αιολικής).Το καύσιμο αυτό θα μπορούσε να συμβάλλει στην ταχύτερη απεξάρτηση της Ευρώπης από τα ορυκτά καύσιμα και στην επίτευξη του στόχου για κλιματική ουδετερότητα έως το 2050, μέσω της απανθρακοποίησης του τομέα των μεταφορών που ευθύνεται για σχεδόν το 20% των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου.
Ο σταθμός υδρογόνου ενσωματώνει πρωτοποριακή τεχνολογία συμπίεσης του καυσίμου που αναπτύχθηκε από τη Cyrus ΑΕ, μία εταιρεία spin-off του ΕΚΕΦΕ «Δημόκριτος». Η ανάπτυξη του έργου, που συγχρηματοδοτείται από το Υπουργείο Ανάπτυξης και Επενδύσεων, βασίζεται κυρίως σε ελληνική τεχνογνωσία και συμμετέχουν έλληνες επιστήμονες.
Ο σταθμός υδρογόνου αντικατοπτρίζει μια εικόνα από το μέλλον και ένα βήμα στην πορεία της πράσινης μετάβασης. Πρόκειται για ένα ακόμα αποτέλεσμα της πολύ σημαντικής ερευνητικής δραστηριότητας που πραγματοποιείται στα ερευνητικά ιδρύματα της πατρίδας μας.
Η υποδομή διαθέτει μονάδα παραγωγής «πράσινου» υδρογόνου μέσω ηλεκτρόλυσης νερούμε την χρήση ηλεκτρικής ενέργειας από φωτοβολταϊκά, τον καινοτόμο συμπιεστή υδρογόνου της εταιρείας Cyrus που το αποδίδει στα 200 bar, δεξαμενές αποθήκευσης υδρογόνου σε υψηλή πίεση και σύστημα ανεφοδιασμού μικρών οχημάτων με καύσιμο υδρογόνο.
Οι συμπιεστές υδρογόνου της εταιρίας Cyrus λειτουργούν εντελώς αυτόνομα με ενέργεια από φωτοβολταϊκά πάνελ και παροχή νερού βρύσης. Έχουν δημιουργηθεί με την χρήση της τεχνολογίας μεταλλοϋδριδίων, παράγοντας μηδενικό ενεργειακό αποτύπωμα και πολύ χαμηλά επίπεδα ήχου.
Αυτό επιτρέπει την εγκατάσταση σταθμών και σε αστικά περιβάλλοντα, κάτι που ως τώρα ήταν εξαιρετικά δύσκολο λόγω των εκπομπών θορύβου των συμβατικών, μηχανικών συμπιεστών.Υπενθυμίζεται ότι το σχέδιο REPowerEU της ΕΕ που ανακοινώθηκε πρόσφατα θέτει ως στόχο την παραγωγή περισσότερων από 10 εκατ. τόνων «πράσινου» υδρογόνου και αντίστοιχων ποσοτήτων ως το 2030, με το υδρογόνο να καθίσταται σημαντικό συστατικό τουενεργειακού μίγματος για τα επόμενα χρόνια, καθώς οι εφαρμογές του δεν περιορίζονται στιςμεταφορές, αλλά περιλαμβάνουν τη βιομηχανία και γενικότερα τους τομείς όπου δεν μπορεί να δώσει λύσεις η χρήση μπαταρίας.
Ο Χρίστος Δήμας είναι υφυπουργός Ανάπτυξης και Επενδύσεων