Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο του περασμένου Δεκεμβρίου, συνειδητοποιώντας τους κινδύνους που εγκυμονεί για την ευρωπαϊκή βιομηχανία ο νόμος των ΗΠΑ «Inflation Reduction Act» και τα γενναιόδωρα κίνητρα που αυτός προβλέπει, κάλεσε την Επιτροπή να υποβάλει προτάσεις που θα έχουν ως στόχο να καταστήσουν την Ε.Ε. ικανή να βελτιώσει την ανταγωνιστικότητά της και να απαντήσει στον εμφανή κίνδυνο μετανάστευσης των ευρωπαϊκών επενδύσεων στις ΗΠΑ. Οι προτάσεις της Επιτροπής αναμένεται να υποβληθούν το ταχύτερο δυνατόν και να συζητηθούν στο έκτακτο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο του Φεβρουαρίου.
Η Γαλλία είχε πρωτοστατήσει στην ανάδειξη της ανάγκης για άμεση ευρωπαϊκή απάντηση στον νόμο των ΗΠΑ, τον αποκαλούμενο και «νόμο Μπάιντεν». Με μάλλον δυσάρεστη έκπληξη λοιπόν έγιναν δεκτές οι δηλώσεις του Γάλλου υπουργού Οικονομικών Μπρινό Λε Μερ, σύμφωνα με τις οποίες η Γαλλία ενδιαμέσως θα προωθήσει το δικό της εθνικό σχήμα, με ένα ευρύ φάσμα κινήτρων που θα ενθαρρύνουν τις πράσινες βιομηχανίες να μείνουν ή να επιστρέψουν στη Γαλλία. Σύμφωνα πάντα με τον Γάλλο υπουργό, τα κίνητρα αυτά θα περιλαμβάνουν φορολογικά, κανονιστικά και νομοθετικά μέτρα. Η μονομερής αυτή γαλλική κίνηση αποκτά μεγαλύτερη σημασία για τα ευρωπαϊκά πράγματα, δεδομένου ότι ακολουθεί την απόφαση της Γερμανίας να ενισχύσει τις επιχειρήσεις της με το μεγαλύτερο μέρος της θηριώδους βοήθειας των 200 δισεκατομμυρίων ευρώ που ανακοινώθηκε πρόσφατα. Υπενθυμίζεται ότι το Παρίσι είχε επικρίνει έντονα τη μονομερή πρωτοβουλία του Βερολίνου, αλλά πριν αλέκτορα φωνήσαι έσπευσε να την αντιγράψει.
Είναι προφανές ότι δεν μπορεί να υπάρχει αντίρρηση ως προς την ανάγκη στήριξης της βιομηχανίας των χωρών που συναποτελούν την ατμομηχανή της Ευρώπης ενώπιον των κινδύνων που εγκυμονεί η εφαρμογή του αμερικανικού νόμου. Η στήριξη όμως αυτή δεν μπορεί να αντιμετωπίζεται μεμονωμένα και μονομερώς και, κυρίως, δεν μπορεί να εκδηλώνεται πριν καν στεγνώσει το μελάνι της απόφασης του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου με την οποία ζητεί από την Επιτροπή προτάσεις για από κοινού απάντηση σε αυτό το μείζον ζήτημα.
Ενα μέρος της –κοινής– απάντησης της Ε.Ε. θα είναι αναπόφευκτα η προσαρμογή των ευρωπαϊκών κανόνων κρατικών ενισχύσεων, έτσι ώστε οι ισχυρές οικονομικά χώρες, που έχουν τη σχετική δυνατότητα, να βοηθήσουν την ανταγωνιστικότητα των επιχειρήσεών τους και τη μέσω αυτής απάντηση στον νόμο των ΗΠΑ. Αυτό όμως δημιουργεί, σχεδόν αυτόματα, την ανάγκη ενίσχυσης των λιγότερο ισχυρών χωρών, προκειμένου να μην υποστεί η δική τους βιομηχανία τις δυσμενείς συνέπειες από την ενδοευρωπαϊκή στρέβλωση ανταγωνισμού που θα προκύψει λόγω των ενισχύσεων στις επιχειρήσεις των οικονομικά ισχυρών χωρών της Ε.Ε. Ας σημειωθεί ότι η πρόεδρος της Επιτροπής, μαζί με την εξαγγελία της πρόθεσης για προσαρμογή των κανόνων κρατικών ενισχύσεων, μίλησε και για την ανάγκη ενός νέου Ταμείου, ο δε επίτροπος Εσωτερικής Αγοράς το κοστολόγησε στα 350 δισεκατομμύρια ευρώ.
Οι Γάλλοι δείχνουν να ξεχνούν ότι το σύνθημα των «Τριών Σωματοφυλάκων» του συμπατριώτη τους Αλεξάνδρου Δουμά δεν περιοριζόταν στο «όλοι για έναν», αλλά συνεχιζόταν και με το «ένας για όλους». Οι λιγότερο ισχυρές χώρες της Ε.Ε. οφείλουν να το θυμίζουν από καιρού εις καιρόν, και όχι μόνο στη Γαλλία. Οφείλουν επίσης να το θυμίσουν και στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή όταν αυτή θα κληθεί να αποφασίσει για το εν λόγω γαλλικό σχήμα κινήτρων. Περισσότερο όμως οφείλουν να το θυμίσουν, μετ’ επιτάσεως δε, κατά τη σχετική συζήτηση στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο του Φεβρουαρίου.
(Ο κ. Αλέκος Κρητικός είναι ειδικός σύμβουλος του ΕΛΙΑΜΕΠ. Εχει διατελέσει στέλεχος της Ε.Ε. και γεν. γραμματέας στα υπουργεία Ανάπτυξης και Εσωτερικών-Το άρθρο αποτελεί αναδημοσίευση από την "Καθημερινή" της Κυριακής)