Αυτή την Κυριακή η Τουρκία θα ζήσει πιθανότατα τις πιο σημαντικές εκλογές της ιστορίας της. Υπάρχουν ωστόσο ανησυχίες όσον αφορά το αδιάβλητο και τη διαφάνεια των εκλογών. Οι προεδρικές και βουλευτικές εκλογές στις 14 Μαΐου θα διεξαχθούν σε ένα πολύ πολωμένο και τεταμένο περιβάλλον, όπου οι συνθήκες δεν είναι ίσες για όλους, οι εντάσεις είναι υψηλές και το διακύβευμα επίσης.

Το γεγονός ότι η Τουρκία είναι κομματικό κράτος, δημιουργεί το πρόβλημα ότι οι κρατικοί αξιωματούχοι που είναι υπεύθυνοι για τη διεξαγωγή δίκαιων εκλογών, δηλαδή οι αρχηγοί των αστυνομικών δυνάμεων, οι κυβερνήτες, το Υπουργείο Εσωτερικών, ακόμη και το Ανώτατο Εκλογικό Συμβούλιο, έχουν διοριστεί σχεδόν αποκλειστικά από τον ίδιο τον Πρόεδρο Ερντογάν με κύριο κριτήριο την πίστη τους στο καθεστώς του. Επιπλέον, δεδομένου ότι ο Ερντογάν συνεχίζει την προεκλογική του εκστρατεία ενώ εξακολουθεί να διατηρεί τη θέση του ως Πρόεδρος, εξακολουθούν να λογοδοτούν στον Ερντογάν. Στις εκλογές αυτές αίρεται και η συνταγματική απαίτηση να παραιτηθούν οι υπουργοί από τις υπουργικές τους θέσεις με την έναρξη της προεκλογικής περιόδου. Ως εκ τούτου, τόσο ο Πρόεδρος όσο και όλοι οι υπουργοί του υπουργικού συμβουλίου συνεχίζουν να χρησιμοποιούν τα πλεονεκτήματα των θέσεων τους, καθώς και τους προϋπολογισμούς και τα κρυφά κονδύλια των υπουργείων τους κατά την προεκλογική κούρσα όπως θέλουν.

Ένα άλλο σοβαρό ζήτημα είναι η ελευθερία των μέσων ενημέρωσης. Από το 2023, η βαθμολογία ελευθερίας των μέσων ενημέρωσης της Τουρκίας (31/100) τα κατατάσσει στα "Μη Ελεύθερα” σύμφωνα με το Freedom House. Η κυβέρνηση έχει επικριθεί συχνά για καταστολή της ελευθερίας του Τύπου και περιορισμό της πρόσβασης σε ανεξάρτητες πηγές ειδήσεων, γεγονός που οδηγεί στην αυξημένη λογοκρισία μεταξύ των δημοσιογράφων και στην έλλειψη διαφορετικών απόψεων στο τοπίο των μέσων ενημέρωσης.

Οπότε, ναι, οι εκλογές στην Τουρκία δεν είναι ούτε ελεύθερες ούτε δίκαιες, αλλά, παρόλα αυτά, ο Ερντογάν μπορεί να χάσει μετά από δύο δεκαετίες. Οι πρόσφατες δημοσκοπήσεις δείχνουν ότι ο υποψήφιος της αντιπολιτευόμενης Εθνικής Συμμαχίας για την Προεδρία, Κεμάλ Κιλιτσντάρογλου, προηγείται ελαφρώς, επί του παρόντος, έναντι του Προέδρου Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν. Σύμφωνα με την ιστοσελίδα 600vekil.com που χρησιμοποιεί σταθμισμένο μέσο όρο των αποτελεσμάτων των εταιρειών δημοσκοπήσεων με βάση τις επιδόσεις τους στις προηγούμενες εκλογές, ο Κιλιτσντάρογλου έχει 59% πιθανότητες να κερδίσει τις εκλογές έναντι 41% πιθανότητας του σημερινού Προέδρου, Ερντογάν. Το ενδεχόμενο το κυβερνών ΑΚΡ να χάσει την πλειοψηφία του στο κοινοβούλιο είναι ακόμη μεγαλύτερο.

Και, γι' αυτό οι εκλογές του 2023 είναι οι πιο σημαντικές εκλογές, όπως υποστηρίζει και το εξώφυλλο του Economist, παρά τον βαθύ σκεπτικισμό των δυτικών, ότι αυτοί οι αριθμοί δημοσκοπήσεων θα ήταν σχετικοί μόνο εάν η Τουρκία ήταν μια ολοκληρωμένη δημοκρατία. Ο Ερντογάν έχει τόσα πολλά να χάσει, που θα έκανε τα πάντα για να εξασφαλίσει τη νίκη. Παρόλα αυτά, το καθεστώς του Ερντογάν μπορεί να τελειώσει σύντομα. Κι αυτό το ενδεχόμενο κάνει τις τουρκικές εκλογές εκλογές τόσο σημαντικές: Διότι, αν γίνει πραγματικότητα, θα δείξει ότι οι αυταρχικοί ηγέτες μπορούν πραγματικά να ηττηθούν από τους ανθρώπους που θέλουν δικαιοσύνη, ελευθερία, ανθρώπινα δικαιώματα και δημοκρατία. Αυτές οι αξίες βρίσκονται στον πυρήνα της ενωτικής και ελπιδοφόρας εκστρατείας της Εθνικής Συμμαχίας, εκτός από τις οικονομικές της υποσχέσεις, όπως η σταθεροποίηση της οικονομίας, η καταπολέμηση του πληθωρισμού και της αύξησης των τιμών των τροφίμων, η μείωση της εισοδηματικής ανισότητας και η δημιουργία θέσεων εργασίας.

Η αντιπολίτευση είναι πιο ενωμένη από ποτέ. Έξι κόμματα από πολύ διαφορετικά υπόβαθρα συγκεντρώθηκαν κάτω από την Εθνική Συμμαχία, με πρόσθετη υποστήριξη από το φιλοκουρδικό, αριστερό HDP, γύρω από αυτές τις βασικές αξίες και υποσχέσεις. Αυτό από μόνο του είναι μια τεράστια επιτυχία για την τουρκική πολιτική, αφού οι ενωμένες δυνάμεις τους μπορεί να δώσουν τη νίκη στον Κιλιτσντάρογλου ακόμα και στον πρώτο γύρο, σύμφωνα με την τελευταία δημοσκόπηση.

Οι πιθανότητες να πάει η προεδρική κούρσα σε δεύτερο γύρο, χωρίς κανέναν υποψήφιο να συγκεντρώσει τουλάχιστον το 50% των ψήφων αυτήν την Κυριακή, είναι επίσης σημαντικές. Σε αυτή την περίπτωση, θα μάθουμε τον νέο Πρόεδρο στις 28 Μαΐου. Το αν η Τουρκία θα αντέξει ή όχι άλλες δύο εβδομάδες ακραίας πόλωσης και έντασης είναι ένα άλλο ερώτημα. Ωστόσο, εάν η αντιπολίτευση κερδίσει αυτή τη φορά, ο μεγαλύτερος αρχιτέκτονας αυτής της επιτυχίας θα είναι ο λαός της Τουρκίας που δεν έχει εγκαταλείψει τα δημοκρατικά του δικαιώματα, ακόμη και αν χρειαστεί να κοιμηθεί πάνω στις κάλπες για να τις προστατεύσει.

(Η Πινάρ Τσακίρογλου είναι Δρ. Οικονομικών, οικονομική σύμβουλος)