Για μια ακόμα φορά ο Ταγίπ Ερντογάν αποδεικνύει ότι είναι ένας survivor της πολιτικής. Παρά την φθορά των 20 χρόνων εξουσίας του, συνεχίζει να συγκινεί ένα σημαντικό τμήμα της τουρκικής κοινωνίας, που "πίνει νερό στο όνομα του".

Ο κόσμος της υπαίθρου, των επαρχιακών κωμοπόλεων, αλλά και των φτωχών συνοικιών των μεγαλουπόλεων που είδαν ανάπτυξη κατά την 20ετία της διακυβέρνησης Ερντογάν, είναι σημαντικά τμήματα των υποστηρικτών του. Σε αυτό το τελευταίο οφείλεται και το γεγονός ότι η υποψηφιότητα Ερντογάν συγκρατεί πολύ σημαντικές δυνάμεις στην Άγκυρα και την Κωνσταντινούπολη, παρά το ότι οι δήμαρχοι των δυο μεγαλουπόλεων ανήκουν στην αντιπολίτευση.

Φυσικά ο Ταγίπ Ερντογάν συνάντησε για πρώτη φορά τόσο μαζική αμφισβήτηση των επιλογών του. Το όραμα της ισχυρής Τουρκίας υπέστη σοβαρές ρωγμές από την ανετοιμότητα του κράτους να αντιμετωπίσει τις συνέπειες των πρόσφατων σεισμών.

Αν ο Ερντογάν δεν είχε βεβαιώσει ότι αυτή η φορά είναι η τελευταία που βάζει υποψηφιότητα, είναι πιθανόν να μην έπαιρνε την πρώτη θέση. Φαίνεται ότι για ένα τμήμα κυμαινόμενων ψηφοφόρων, λειτούργησε συναισθηματικά το κίνητρο της τελευταίας ευκαιρίας.

Η αντιπολίτευση, παρότι έκανε σοβαρές προσπάθειες το τελευταίο διάστημα, δεν κατόρθωσε να πείσει ότι αποτελεί σοβαρή κυβερνητική δύναμη προοπτικής. Η παρουσία έξι επικεφαλής θεωρήθηκε ως μικρότερης αποτελεσματικότητας από έναν ισχυρό ηγέτη. Η κρίση με την Μεράλ Ακσενέρ, η οποία είχε αποχωρήσει από την συμμαχία και επέστρεψε μετά από παζάρι με τον Κεμάλ Κιλιτσντάρογλου, έκανε εμφανείς τις αδυναμίες.

Η επί μεγάλο χρονικό διάστημα απουσία συμφωνίας για το ποιος θα ηγηθεί του συνασπισμού, κόστισε σίγουρα. Οι αντίθετες θέσεις σε βασικά ζητήματα μεταξύ των 6 κομμάτων της αντιπολίτευσης, προκάλεσαν έλλειψη σαφήνειας και συνεπώς εμπιστοσύνης. Η σύγκριση μεταξύ του έντιμου αλλά "χλωμού" Κιλιτσντάρογλου με τον χαρισματικό Ερντογάν, υπήρξε για μια ακόμα φορά σημαντικός παράγοντας.

Από την στιγμή που ο υποψήφιος της αντιπολίτευσης δεν κατορθώνει όχι μόνο να επικρατήσει από τον α' γύρο, αλλά ούτε καν να έχει το προβάδισμα, είναι εξαιρετικά δύσκολο να νικήσει στον β’ γύρο. Ο Ταγίπ Ερντογάν έχει αποκτήσει αέρα νικητή, ενώ ως εν ενεργεία πρόεδρος έχει τη δυνατότητα να κινήσει μοχλούς του κρατικού μηχανισμού.

Επίσης η συμμαχία των κομμάτων που στηρίζει τον κ. Ερντογάν έχει αποκτήσει πλειοψηφία στην Βουλή, κατά τις βουλευτικές εκλογές που έγιναν ταυτόχρονα με τις προεδρικές. Είναι βέβαιο ότι θα χρησιμοποιηθεί το επιχείρημα της σταθερότητας. Ότι δηλαδή δεν θα είναι χρήσιμο για την γειτονική χώρα, ο επόμενος πρόεδρος να μην έχει πλειοψηφία στην Βουλή.

Με βάση τους απόλυτους αριθμούς, απαιτείται το σύνολο πρακτικά των ψήφων του μικρότερου τρίτου υποψήφιου να πάει στον Κεμάλ Κιλιτσντάρογλου, ώστε να μπορέσει ο τελευταίος να επικρατήσει οριακά. Κάτι τέτοιο δεν φαίνεται πιθανό.

Την τελευταία ημέρα της προεκλογικής περιόδου είδαμε ανάγλυφα την εικόνα από τις «δύο Τουρκίες». Τον κ. Ερντογάν να παραμένει το Σαββατοκύριακο των εκλογών στην παλιά πρωτεύουσα της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, την Κωνσταντινούπολη. Εκεί προσευχήθηκε το βράδυ μέσα στην Αγία Σοφία, εκφράζοντας τους υπερασπιστές των «παραδοσιακών αξιών». Ενώ ο κ. Κιλιτσντάρογλου παρέμεινε στη νέα πρωτεύουσα της σύγχρονης Τουρκίας, την Άγκυρα, όπου και κατέθεσε λουλούδια στο Μαυσωλείο του Κεμάλ Ατατούρκ. Ισχυρός συμβολισμός υπέρ του κοσμικού κράτους και των φιλο-δυτικών προσανατολισμών.

Αυτές οι «δύο Τουρκίες» έχουν δαιμονοποιήσει η μία την άλλη. Είναι βέβαιο ότι ο ανταγωνισμός και η αντιπαράθεση μεταξύ τους θα μας απασχολήσουν και στο μέλλον.

Ο Θόδωρος Τσίκας είναι Πολιτικός Επιστήμονας - Διεθνολόγος, Αντιπρόεδρος της Ελληνικής Ένωσης για την Ομοσπονδία της Ευρώπης (ΕΕνΟΕ)