Υπάρχει πάντως μια ουσιώδης διαφορά τα προεκλογικά λάθη ή «αυτογκόλ» που έβαλαν τα κόμματα στην προεκλογική περίοδο.

Από την κυβερνώσα παράταξη τα «αυτογκόλ» δεν μπήκαν από κάποια στελέχη του κόμματος, αλλά από τον ίδιο τον απερχόμενο πρωθυπουργό και πρόεδρο της ΝΔ Κυριάκο Μητσοτάκη, ενώ από πλευράς ΣΥΡΙΖΑ ο Αλέξης Τσίπρας δεν υπέπεσε σε λάθη, το αντίθετο μάλιστα όταν τα έκαναν τα στελέχη του κόμματος της αξιωματικής αντιπολίτευσης έσπευδε τάχιστα να τα διορθώσει όσο βέβαια ήταν δυνατόν.

Αυτό έκανε και χθες με τον Γιώργο Κατρούγκαλο που άνοιξε θέμα ασφαλιστικών εισφορών, δίνοντας στον Μητσοτάκη και τη ΝΔ πεδίο για νέες επιθέσεις και fake news. Τον απέσυρε με συνοπτικές διαδικασίες από τις εκλογικές λίστες του ΣΥΡΙΖΑ, στέλνοντας μήνυμα ότι όποιος δεν σέβεται το πρόγραμμα του κόμματος δεν έχει θέση στον ΣΥΡΙΖΑ.

Προηγουμένως είχε σβήσει τάχιστα τις φωτιές που είχε ανάψει ο Ευκλείδης Τσακαλώτος με τις αναφορές του για τοπικά νομίσματα, που βέβαια δεν υπάρχουν στο πρόγραμμα του ΣΥΡΙΖΑ.

Επίσης είχε καίρια παρέμβαση όταν ο Γιάννης Δραγασάκης εξέφρασε την άποψη πως ο ΣΥΡΙΖΑ θα εξετάσει όλα τα πιθανά σενάρια σχηματισμού κυβέρνησης, με τη ΝΔ να επιχειρεί να το εκμεταλλευτεί κάνοντας λόγο για κυβέρνηση ηττημένων.

Μάλιστα με τις προσωπικές παρεμβάσεις του Αλέξη Τσίπρα, Δραγασάκης και Τσακαλώτος «ενεργοποιήθηκαν» και πέρασαν στην αντεπίθεση, «σβήνοντας» όσο είναι δυνατόν τις προηγούμενες τοποθετήσεις του που εκμεταλλεύτηκε η Νέα Δημοκρατία.

Στην περίπτωση του απερχόμενου από την κυβέρνηση κόμματος, τα «αυτογκόλ» μπήκαν όλα από τον πρόεδρο του τον Κυριάκο Μητσοτάκη.

Με βαρύνουσας πολιτικής σημασίας τις προσβλητικές τοποθετήσεις του για τους συγγενείς των θυμάτων του σιδηροδρομικού δυστυχήματος στα Τέμπη με τους 57 νεκρούς, για το οποίο φέρει τεράστια ευθύνη. Με τον απερχόμενο πρωθυπουργό να δηλώνει ανερυθρίαστα ότι οι συγγενείς «εργαλειοποιούν» το χαμό των ανθρώπων τους για να του κάνουν αντιπολίτευση. Όσο και αν προσπάθησε ο Σκέρτσος να διαστρεβλώσει την πραγματικότητα, η δήλωση αυτή καταγράφηκε με τα μελανότερα χρώματα στις συνειδήσεις των πολιτών.

Όπως «αυτογκόλ» αποτέλεσε και η τοποθέτηση του Κυριάκου Μητσοτάκη στο debate των πολιτικών αρχηγών στην κρατική τηλεόραση. Τότε που επιβεβαιώνοντας την ρήση «γλώσσα λανθάνουσα τ’ αληθή λέγει» παραδέχτηκε το μεγάλο σκάνδαλο των υποκλοπών για πρώτη φορά, ενώ στην αδυναμία του να ανταποκριθεί στις απαιτήσεις του debate αποκάλυψε εμμέσως πλην σαφώς ότι γνώριζε γιατί βρισκόταν υπό παρακολούθηση ο πολιτικός του αντίπαλος, πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ μετέπειτα, Νίκος Ανδρουλάκης. Και εδώ παρενέβη ο Σκέρτσος, για να διαστρεβλώσει την αλήθεια και να καλύψει τον Μητσοτάκη, αλλά και πάλι δεν τα κατάφερε.

Υπήρξαν και άλλα επικοινωνιακά λάθη, στην προεκλογική περίοδο, πραγματικά και κατασκευασμένα. Το ερώτημα είναι αν θα στοιχίσουν στα κόμματα στην κάλπη και κυρίως πόσο θα στοιχίσουν. Οι αποφασισμένοι κατά πάσα πιθανότητα δεν θα αλλάξουν την επιλογή τους, τουλάχιστον η συντριπτική τους πλειοψηφία.

Τα επικοινωνιακά λάθη, μπορούν όμως να επηρεάσουν τους αναποφάσιστους. Και αυτοί δεν είναι και λίγοι.