Συζητάµε για να συνεννοηθούµε και να λύσουµε κανένα πρόβληµα ή απλώς για να γίνεται κουβέντα; Μάλλον το δεύτερο. Παράδειγµα, η συζήτηση για ΦΠΑ και ακρίβεια.

Η µείωση των συντελεστών ΦΠΑ µπορεί να αναχαιτίσει την ακρίβεια; Οχι. Η µείωση ΦΠΑ θα µειώσει τις τιµές εφάπαξ, καθώς θα παρεµβληθεί –πρόσκαιρα και προσωρινά– στο σπιράλ των ανατιµήσεων. Αµέσως µετά από αυτό το διάλειµµα, η ανοδική πορεία των τιµών θα συνεχιστεί για όσο θα ασκούνται πληθωριστικές πιέσεις. Είναι ή δεν είναι, λοιπόν, σκόπιµο να µειωθεί ο ΦΠΑ σε αγαθά και υπηρεσίες πρώτης ανάγκης; Βεβαίως είναι, για λόγους περισσότερους του ενός και δη σηµαντικούς.

Οχι ότι θα λυνόταν –δήθεν– το πρόβληµα της ακρίβειας, αλλά για λόγους κοινωνικής δικαιοσύνης και έντιµης και συνετής δηµοσιονοµικής διαχείρισης: είναι τεράστια αδικία (µε σοβαρές πολιτικές συνέπειες) οι φτωχότεροι να συνεισφέρουν, συστηµατικά, πολλά επιπλέον δισ. ευρώ έσοδα λόγω του πληθωρισµού, και µε αυτόν τον τρόπο να γεµίζουν τα κρατικά ταµεία χωρίς να εξυγιαίνονται τα δηµόσια οικονοµικά – ούτε τα έσοδα ούτε οι δαπάνες. Η αφαίµαξη δεν είναι εξυγίανση. Κι αν τα δηµόσια οικονοµικά είχαν πραγµατικά εξυγιανθεί, τότε δεν θα κρεµόταν η τύχη τους από τη βαρύτατη φορολογική αφαίµαξη των λαϊκών στρωµάτων.

Πόσο σταθερή, αλήθεια, µπορεί να είναι µια κανονικότητα όπου το 53% των µισθωτών έχει µεικτό µισθό κάτω από 1.000 ευρώ και από όσα του µένουν καθαρά, το κράτος αφαιρεί 24% ακόµη; Πόσο διατηρήσιµη είναι µια δηµοσιονοµική ισορροπία που εξαρτάται από δραµατικά µεγάλη συµµετοχή έµµεσων φόρων στα έσοδα – ή/ και από τη µόνιµη παραγνώριση των αναγκών του κοινωνικού κράτους, π.χ. του ΕΣΥ; ∆εν είναι. Το ξέρουν και οι οίκοι αξιολόγησης.

Τα διανεµόµενα κέρδη, µερίσµατα µικρού ή αστρονοµικού ύψους, φορολογούνται µε τον πιο χαµηλό συντελεστή σε ολόκληρο τον ΟΟΣΑ – µε εξαίρεση τη Λετονία. Η συνολική, πάλι, φορολογία κερδών (διανεµόµενων και µη) είναι η τέταρτη χαµηλότερη στον ΟΟΣΑ. Αντιθέτως πρωτεύουµε στην υπερφορολόγηση του εισοδήµατος από µισθωτή εργασία, διακρινόµαστε στην πολύ µεγάλη άµβλυνση προοδευτικότητας της φορολογίας εισοδήµατος και στην καταθλιπτική κυριαρχία των έµµεσων φόρων ως ποσοστού του συνόλου των φορολογικών εσόδων. Ενώ ο µεσοσταθµικός φορολογικός συντελεστής για τα κέρδη είναι 25,9%, το εισόδηµα της µισθωτής εργασίας φορολογείται µε 28% πάνω από 20.000, µε 36% πάνω από 30.000 και µε 44% πάνω από 40.000 ευρώ.

Στις χώρες της Ε.Ε., σε κάθε 1 ευρώ που συλλέγεται από άµεσους φόρους αντιστοιχεί άλλο 1 ευρώ που συλλέγεται από έµµεσους φόρους. Στα καθ’ ηµάς, σε κάθε 1 ευρώ άµεσης φορολογίας αντιστοιχεί 1,8 ευρώ από έµµεση φορολογία. Αν λοιπόν –όπως θρυλείται– θέλουµε να προσεγγίσουµε την ανεπτυγµένη Ευρώπη, ναι, βεβαίως πρέπει να µειώσουµε δραστικά την έµµεση φορολογία. Ασφαλώς πρέπει να µειώσουµε τους συντελεστές του ΦΠΑ σε αγαθά και υπηρεσίες πρώτης ανάγκης. Θα είναι κίνητρο για πραγµατική δηµοσιονοµική εξυγίανση.

(Ο Κώστας Καλλίτσης είναι δημοσιογράφος- Το άρθρο αποτελεί αναδημοσίευση από την εφημερίδα "Καθημερινή" της Κυριακής)