γράφει ο Κώστας Σκρέκας
Το Εθνικό Σχέδιο Ανάκαµψης και Ανθεκτικότητας αποτελεί µια συγκροτηµένη δέσµη µεταρρυθµίσεων και επενδύσεων, που µπορεί να µετασχηµατίσει ταχύτατα την οικονοµία µας σε ένα πράσινο, ψηφιακό και εξωστρεφές µοντέλο. Όπως τόνισε ο πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης, το σχέδιο "Ελλάδα 2.0" θέτει τη χώρα µας σε µια δυναµική τροχιά ανάπτυξης, κινητοποιώντας συνολικούς πόρους άνω των 57 δισ. ευρώ. Θεµελιώδη παράµετρο αποτελεί ότι το σχέδιο θα ενισχύσει την ανθεκτικότητα της κοινωνίας µας στις προκλήσεις της κλιµατικής κρίσης, απορροφώντας και τους µεσοπρόθεσµους κραδασµούς της πανδηµίας.
Συνολικά το 38,7% των πόρων του Ταµείου Ανάκαµψης, πάνω από 6 δισ. ευρώ, θα διοχετευτεί στον άξονα της πράσινης µετάβασης. Πρόκειται για δράσεις που θα συµβάλουν καθοριστικά στον µετασχηµατισµό του ενεργειακού τοµέα σε µια κατεύθυνση χαµηλών ρύπων και θα καταστήσουν πιο πράσινες τις µεταφορές. Επιπρόσθετα, θα προάγουν την ενεργειακή αναβάθµιση του κτιριακού αποθέµατος, την αειφόρο χρήση πόρων και την προστασία της βιοποικιλότητας.
Στο υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας έχουµε καταρτίσει έναν οδικό χάρτη µελετηµένων δράσεων, που θα επιφέρουν απτά οφέλη. Οι στόχοι των παρεµβάσεων αποτυπώνονται στο τρίπτυχο:
1. Να δηµιουργήσουµε περιβαλλοντικά βιώσιµες επιλογές, που θα βελτιώσουν αισθητά την καθηµερινότητα σε ένα ευρύ φάσµα, από την ενεργειακή αναβάθµιση των κτιρίων έως την ηλεκτροκίνηση.
2. Να προσελκύσουµε επενδύσεις σε νέες τεχνολογίες και καινοτόµες λύσεις, όπως η αποθήκευση ενέργειας, τα υπεράκτια αιολικά και η κυκλική οικονοµία, που θα θωρακίσουν το ηλεκτρικό σύστηµα, θα δηµιουργήσουν τεχνογνωσία και ποιοτικές θέσεις εργασίας.
3. Nα εκπονήσουµε ένα σύγχρονο θεσµικό πλαίσιο µε γνώµονα το περιβάλλον, όπως ο πολεοδοµικός και θαλάσσιος χωροταξικός σχεδιασµός, και να υλοποιήσουµε µεταρρυθµίσεις, όπως κίνητρα ανακύκλωσης και απλοποίηση της αδειοδότησης των ΑΠΕ, ώστε να αρθούν στρεβλώσεις και γραφειοκρατικές αγκυλώσεις.
Βασικό µας ζητούµενο είναι η µεγέθυνση της οικονοµίας µας να συνάδει πλήρως µε τους κλιµατικούς µας στόχους. Αξίζει να επισηµάνουµε ότι η χώρα µας έχει υιοθετήσει το πλέον φιλόδοξο σχέδιο στην Ευρώπη για την αποανθρακοποίηση, αποσύροντας όλες τις λιγνιτικές της µονάδες έως το 2023, µε εξαίρεση την Πτολεµαΐδα 5, η οποία επίσης θα αλλάξει µείγµα καυσίµου πριν από το 2028.
Δέσµευσή µας είναι η πράσινη µετάβαση να συντελείται µε διαφάνεια και ισότιµους όρους. Γι’ αυτό και έχουµε σχεδιάσει δράσεις που θα συµπεριλάβουν κάθε συµπολίτη µας, από τα αστικά κέντρα έως τα νησιά, τις λιγνιτικές και τις πιο αποµακρυσµένες περιοχές. Ενδεικτικό της στρατηγικής µας είναι ότι αποδίδουµε ιδιαίτερη έµφαση στην ουσιαστική αντιµετώπιση της ενεργειακής ένδειας, στηρίζοντας σηµαντικά τις ευάλωτες κατηγορίες νοικοκυριών στο νέο πρόγραµµα εξοικονόµησης, µε στόχο τη µείωση του περιβαλλοντικού τους αποτυπώµατος κατά 50% έως το 2025 και κατά 75% έως το 2030. Παράλληλα, διοχετεύουµε 242 εκατ. ευρώ µέσω του Ταµείου Ανάκαµψης για την αποκατάσταση εδαφών παλαιών λιγνιτωρυχείων, ώστε να αποδοθούν στους πολίτες της Δ. Μακεδονίας για αγροτικές και άλλες χρήσεις.
Δροµολογούµε εκτεταµένες παρεµβάσεις σε όλο το φάσµα του ενεργειακού τοµέα, αλλά και σε συνδεδεµένους τοµείς, όπως οι µεταφορές και η βιοµηχανία. Ενδεικτικά, σκοπεύουµε να κινητοποιήσουµε πόρους έως και 5 δισ. ευρώ την επόµενη πενταετία για τη χρηµατοδότηση επενδύσεων ενεργειακής αναβάθµισης κτιρίων, νοικοκυριών και επιχειρήσεων, κυρίως µικροµεσαίων.
Παράλληλα, θωρακίζουµε το ενεργειακό µας σύστηµα χρηµατοδοτώντας την υπογειοποίηση καλωδίων σε περιοχές µε ειδικά χαρακτηριστικά, την αναβάθµιση κρίσιµων εναέριων γραµµών και την 4η φάση της διασύνδεσης των Κυκλάδων.
Η καινοτοµία είναι στο επίκεντρο της πολιτικής µας. Έχουµε προβλέψει 450 εκατ. ευρώ για συστήµατα αποθήκευσης ηλεκτρικής ενέργειας, αντλησιοταµίευση και µπαταρίες, ώστε να µεγιστοποιηθεί η οµαλή διείσδυση των ΑΠΕ. Στηρίζουµε µε 300 εκατ. ευρώ επενδύσεις που αφορούν την πράσινη µεταποίηση και την επιβατηγό ναυτιλία, ενώ εξασφαλίζουµε τη βιωσιµότητα του Ειδικού Λογαριασµού για τις ΑΠΕ µε 202 εκατ. ευρώ, ώστε να αποτρέψουµε αυξήσεις στους λογαριασµούς ρεύµατος.
Θέλουµε να αξιοποιήσουµε τους πόρους του Ταµείου Ανάκαµψης και για την ουσιαστική προώθηση της ηλεκτροκίνησης, που αποτελεί βασική προτεραιότητα του πρωθυπουργού.
Η υλοποίηση του Σχεδίου Ανάκαµψης απαιτεί προσήλωση και εντατική προσπάθεια από όλους τους εµπλεκόµενους φορείς. Θα πρέπει να επιτύχουµε συγκεκριµένα ορόσηµα και χρονοδιαγράµµατα στην επόµενη πενταετία, που θα επιτρέψουν την πλήρη εκταµίευση των πόρων του Ταµείου. Η επιτυχία µας προϋποθέτει κυρίως κοινωνική συναίνεση, ώστε να οικοδοµήσουµε όλοι µαζί ένα βιώσιµο µέλλον, που ουσιαστικά ταυτίζεται µε την αειφόρο ανάπτυξη.
Οι µεγάλες προκλήσεις που προέκυψαν από την υγειονοµική κρίση µπορούν να µετουσιωθούν σε µια µεγάλη, ιστορική ευκαιρία να µετατρέψουµε την κλιµατική αλλαγή από παράγοντα αποσταθεροποίησης σε επιταχυντή βιώσιµης ανάπτυξης.
Άρθρο του Κώστα Σκρέκα στο capital.gr
