Στο πλαίσιο του Άτυπου Συμβουλίου των Υπουργών Περιβάλλοντος της Ευρωπαϊκής Ένωσης, που πραγματοποιείται στο Βουκουρέστι, με θέμα την κλιματική αλλαγή, ο Αν. ΥΠΕΝ, Σ. Φάμελλος, υπογράμμισε νωρίτερα ότι οι ευρωεκλογές θα κρίνουν και την πολιτική για την κλιματική αλλαγή και το περιβάλλον. Στην τοποθέτηση του ζήτησε ο ηγετικός ρόλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης στην παγκόσμια συμμαχία για το κλίμα να προκύπτει από ουσιαστική δέσμευση στο υψηλότερο επίπεδο και από τις συγκεκριμένες πρωτοβουλίες που αναλαμβάνει η ΕΕ, ενώ σχολίασε ότι «απόψεις σαν αυτές του Προέδρου Τραμπ και του Προέδρου Μπολσονάρο δεν έχουν θέση στην Ευρώπη».
Ο Αν. ΥΠΕΝ. επεσήμανε για μία ακόμη φορά την ανάγκη οι δεσμεύσεις που αναλαμβάνει η Ευρωπαϊκή Ένωση να αντικατοπτρίζονται σε όλες τις τομεακές πολιτικές, όπως είναι οι οικονομικές πολιτικές, τα χρηματοδοτικά εργαλεία, η Κοινή Αγροτική Πολιτική, οι μεταφορές, οι εθνικές στρατηγικές για την ανάπτυξη, κ.λπ., σημειώνοντας παράλληλα ότι η αναθεωρημένη Εθνική Αναπτυξιακή Στρατηγική της Ελλάδας περιλαμβάνει τόσο το θέμα του μετριασμού όσο και το θέμα της προσαρμογής στην κλιματική αλλαγή.
«Το ζητούμενο τελικά είναι οι δεσμεύσεις που αναλαμβάνουμε σε πολιτικό επίπεδο να οδηγούν στην αλλαγή του παραγωγικού και καταναλωτικού προτύπου. Η νέα, κλιματικά ουδέτερη και κλιματικά ανθεκτική Ευρώπη βασίζεται στο μετασχηματισμό του καθημερινού τρόπου ζωής όλων μας. Αυτό απαιτεί μια πραγματική επανάσταση στην παραγωγή και στην κατανάλωση. Η αλλαγή της καθημερινότητας απαιτεί στοχευμένη πληροφόρηση των πολιτών για το ανθρακικό αποτύπωμα των δραστηριοτήτων τους σε εθνικό ή ακόμα και σε τοπικό επίπεδο», σημείωσε ο Αν. ΥΠΕΝ. Πρόσθεσε δε, ότι σε ευρωπαϊκό επίπεδο χρειαζόμαστε τα κατάλληλα οικονομικά κίνητρα και χρηματοδοτικά εργαλεία. Για παράδειγμα, πρακτικές με μεγάλο ανθρακικό αποτύπωμα πρέπει να αποθαρρύνονται και το αντίστροφο. "Χρειαζόμαστε πράσινες χρηματοδοτήσεις και πιο αυστηρά κριτήρια για την αξιολόγηση της συμβολής των χρηματοδοτικών εργαλείων στη βιώσιμη ανάπτυξη, τόσο στον ιδιωτικό όσο και στο δημόσιο τομέα", είπε. Τόνισε επίσης ότι η φορολογία πρέπει να ρυθμιστεί έτσι ώστε να ενθαρρύνει τους πολίτες σε δραστηριότητες με χαμηλότερο ανθρακικό αποτύπωμα.
Συνάγεται λοιπόν ότι η ευρωπαϊκή πολιτική του νέου Ευρωκοινοβουλίου θα πρέπει να προάγει τις επενδύσεις με δύο ταυτόχρονους στόχους, την μακροπρόθεσμη εργασία και το χαμηλό ανθρακικό αποτύπωμα.
Οι απαιτούμενες αλλαγές στο οικονομικό μοντέλο θα πρέπει να σχεδιάζονται με κοινωνικά δίκαιο τρόπο. Τα οφέλη και τα κόστη από τη μετάβαση σε μια κλιματικά ουδέτερη οικονομία πρέπει να μοιράζονται σε όλη την Ευρωπαϊκή κοινωνία. Στόχος των αλλαγών πρέπει να είναι η μείωση της ενεργειακής φτώχειας, τη μείωση των ανισοτήτων μεταξύ Βορρά και Νότου και την υποστήριξη της ευρωπαϊκής συνοχής.
Επιπλέον, τομείς που θα πρέπει να ενισχυθούν περαιτέρω, λόγω της μεγάλης τους συνεισφοράς στη μείωση του ανθρακικού αποτυπώματος, αλλά και σε νέο μακροπρόθεσμο προϊόν και εργασία, είναι η κυκλική οικονομία, η υψηλής ποιότητας ανακύκλωση (ιδιαίτερα όσον αφορά στα βιοαπόβλητα και στα πλαστικά), οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, η εξοικονόμηση ενέργειας στα κτίρια, η ηλεκτροκίνηση, δίνοντας τα κατάλληλα κίνητρα για μεγαλύτερη διείσδυση στις περιπτώσεις επαγγελματικών οχημάτων με υψηλό μεταφορικό έργο, όπως τα μέσα μαζικής μεταφοράς, τα φορτηγά, τα ταξί, οι εταιρίες ενοικιάσεως αυτοκινήτων κλπ.. Οι πολιτικές αυτές αναφέρονται στο σύνολο της οικονομίας και της κοινωνίας και έχουν αναφορά και στο τοπικό επίπεδο.
Εμβαθύνοντας περισσότερο στο θέμα της τοπικής δράσης, ο Αν. ΥΠΕΝ ανέφερε ότι ο ρόλος των τοπικών αρχών και κοινωνιών είναι καθοριστικός, καθώς το τοπικό επίπεδο είναι αυτό όπου υλοποιούνται στην πράξη τα έργα ΑΠΕ, οι πράσινες υποδομές, ο χωρικός και πολεοδομικός σχεδιασμός, οι δημόσιες μεταφορές, η βιώσιμη αστική κινητικότητα. Είναι θετικό ότι οι τοπικές αρχές σταδιακά επιδιώκουν την ουσιαστικότερη εμπλοκή των πολιτών και των τοπικών παραγωγικών φορέων και επιχειρήσεων στην εκπόνηση και εφαρμογή όλων των τοπικών σχεδίων: Σχέδια για την Ενέργεια και το Κλίμα, Τοπικά Σχέδια Διαχείρισης Αποβλήτων, Σχέδια Βιώσιμης Αστικής Κινητικότητας, προωθώντας και τοπικές εθελοντικές συμφωνίες και δεσμεύσεις.
Ειδικότερα πρότεινε να υπάρχουν ειδικά εργαλεία παρακολούθησης των αλλαγών στο δημοτικό επίπεδο, με σχέδιο μείωσης κλιματικών εκπομπών ανά Δήμο και ειδικά εργαλεία παρακολούθησης των αλλαγών στις μεταφορές, στα αυτόνομα ενεργειακά κτίρια, στα απόβλητα, σε ενεργειακές κοινότητες, κλπ.
Ο Σωκράτης Φάμελλος στάθηκε ιδιαίτερα στο θέμα των παραγωγικών τομέων, όπου χρειάζεται περαιτέρω εντατικοποίηση προσπαθειών προκειμένου να υλοποιηθεί η απαιτούμενη κοινωνική αλλαγή, σημειώνοντας ότι τόσο η περιβαλλοντική αδειοδότηση όσο και άλλα θεσμικά εργαλεία (π.χ. εκθέσεις ενεργειακής απόδοσης, εκθέσεις βιωσιμότητας) θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν ως κριτήριο χρηματοδότησης. Στο σημείο αυτό σημείωσε ότι οι αλλαγές εξαρτώνται από τα κίνητρα που θεσπίζουν οι εθνικές και ευρωπαϊκές αρχές για καινοτόμες λύσεις, τα οποία με τη σειρά τους ρυθμίζουν τη ζήτηση για πιο πράσινα προϊόντα και υπηρεσίες.
Ολοκληρώνοντας την τοποθέτησή του και αναφερόμενος στο θέμα των επερχόμενων ευρωεκλογών, ο Αν. ΥΠΕΝ επεσήμανε ότι οι ευρωπαίοι πολιτικοί θα πρέπει να κάνουν το καλύτερο για το μέλλον της Ευρώπης και του πλανήτη. «Χρειάζεται οι πολίτες να ξέρουν ότι δεν ψηφίζουν μόνο για την εκπροσώπηση στο Ευρωκοινοβούλιο, αλλά και για την καθημερινότητά μας και το κοινό μας μέλλον. Για το λόγο αυτό θα πρέπει να στηριχθούν οι πολιτικές εκείνες που υποστηρίζουν την κλιματική δράση και την κλιματική ουδετερότητα», κατέληξε.
