του Κώστα Στούπα
Η Περιφέρεια Κρήτης με ψήφισμα που εξέδωσε πριν λίγες μέρες εκφράζει την αντίθεσή της στη χωροθέτηση του σταθμού μετατροπής της ηλεκτρικής διασύνδεσης Κρήτης – Αττικής στην περιοχή της Δαμάστας.
Τούτο όπως υποστηρίζει το ρεπορτάζ του συνάδελφου Χάρη Φλουδόπουλου στο Capital.gr απειλεί με εκτροχιασμό το χρονοδιάγραμμα υλοποίησης του κομβικού για την ενεργειακή ασφάλεια της Κρήτης έργου.
Δεν είναι η πρώτη φορά που οι κάτοικοι των νησιών αλλά και άλλων περιοχών συμπεριφέρονται με απαράδεκτα ιδιοτελή κίνητρα. Τα δεκάδες τοπικά κινήματα εναντίον των ανεμογεννητριών έχουν ανάλογα χαρακτηριστικά.
Τούτο συμβαίνει γιατί οι τοπικές κοινωνίες στις αποφάσεις τους δεν λαμβάνουν υπόψη τον παράγοντα κίνδυνος προς όφελος ή ρίσκου έναντι απόδοσης όπως εκφράζεται αυτός στις οικονομικές αποφάσεις.
Ο δήμος Μαλεβιζίου διεκδικεί να χωροθετηθεί ο σταθμός στην περιοχή της Κορακιάς και όπως προκύπτει πριν τις γιορτές πέτυχε να εξασφαλίσει την υποστήριξη της Περιφέρειας Κρήτης.
Το "ζουμί" της υπόθεσης βρίσκεται στην παρακάτω διατύπωση του ψηφίσματος: "...ζητά την απόδοση, με συγκεκριμένη εξειδίκευση, ανταποδοτικών οφελών σε όλο το Μαλεβίζι από την προσαιγιάλωση του μεγάλου καλωδίου στην Κορακιά (Ηλεκτρική Διασύνδεση Κρήτης – Αττικής), και την εφαρμογή των ανταποδοτικών οφελών από την έναρξη των εργασιών για το μεγάλο καλώδιο, στην κατεύθυνση ανάλογων ανταποδοτικών που έχουν αποδοθεί σε περιοχές που έχουν επιβαρυνθεί από ανάλογες δραστηριότητες, όπως οι Δήμοι της Περιφέρειας Δυτικής Μακεδονίας και ο Δήμος Μεγαλόπολης, λαμβάνοντας υπόψη, επιπλέον, την διαχρονική επιβάρυνση την οποία έχει υποστεί το Μαλεβίζι από την λειτουργία του ΑΗΣ”.
Η διασύνδεση αφορά καλώδια υψηλής τάσης και σταθμούς που έχουν σχεδόν μηδενικό αποτύπωμα στο περιβάλλον, εν αντιθέσει με τις μονάδες παραγωγής ηλεκτρισμού ειδικά από λιγνίτη όπως είναι αυτές της Δυτικής Μακεδονίας και της Μεγαλόπολης.
Είναι προφανές πως οι τοπικές κοινωνίες και η Περιφέρεια ολόκληρης της Κρήτης αντιμετωπίζουν τη διασύνδεση με ιδιοτελή κερδοσκοπικά και ίσως και εκβιαστικά κίνητρα.
Το αρμόδιο Υπουργείο και ο ΑΔΜΗΕ έχουν χρονοδιαγράμματα η μη τήρηση των οποίων θα έχει κόστος. Ένα κόστος είναι π.χ. το κόστος δανεισμού που θα τρέχει χωρίς να τρέχουν παράλληλα τα οφέλη της επένδυσης λόγω καθυστέρησης. Αν το κόστος των ανταποδοτικών οφελών που ζητούν οι τοπικές κοινωνίες είναι μικρότερο του κόστους καθυστέρησης ίσως και να υποχωρήσουν στον εκβιασμό...
Τα πράγματα θα ήταν αρκετά διαφορετικά για τους φίλους από την Κρήτη και τους εκλεγμένους τοπικούς τους άρχοντες αν η κατανάλωση ηλεκτρικής ενέργειας στην Κρήτη και τα υπόλοιπα νησιά δεν επιδοτούνταν από τους καταναλωτές της ηπειρωτικής χώρας με 750-800 περίπου εκατ. ευρώ τον χρόνο για να απολαμβάνουν και αυτοί ίδια τιμολόγια με την υπόλοιπη Ελλάδα.
Το κόστος παραγωγής από τις μονάδες των μη διασυνδεδεμένων νησιών είναι υψηλότερο από τις τιμές τις οποίες πληρώνουν τα νοικοκυριά και οι επιχειρήσεις των περιοχών αυτών.
Αν τα νοικοκυριά και οι επιχειρήσεις της Κρήτης και των άλλων νησιών πλήρωναν λογαριασμούς διπλάσιους ή τριπλάσιους από αυτούς που πληρώνουν για ηλεκτρικό ρεύμα θα αποφάσιζαν με διαφορετικά κίνητρα...
Η επιδότηση των τιμολογίων του ηλεκτρικού μέσω του κωδικού ΥΚΩ με 700 – 850 εκατ. ευρώ ετησίως, με την Κρήτη να αντιπροσωπεύει το μεγαλύτερο ποσοστό (περίπου το μισό) έχουν δημιουργήσει μια κατάσταση "ενεργειακού παρασιτισμού" με ανάλογες επιπτώσεις στον τρόπο που αξιολογούνται οι πολιτικές και οικονομικές αποφάσεις.
Οι συνέπειες όμως αυτών των συμπεριφορών είναι ευρύτερες.
Τέτοιες κινήσεις δεν περνάνε απαρατήρητες από δυνητικούς επενδυτές στις συγκεκριμένες περιοχές και στη χώρα συνολικότερα. Μαζί με δεκάδες άλλα αντικίνητρα κάνουν τη χώρα λιγότερο ελκυστική σε επενδύσεις. Όταν σε μια χώρα δεν γίνονται επενδύσεις η προσφορά θέσεων εργασίας είναι μικρότερη της ζήτησης.
Όπου συμβαίνει αυτό οι μισθοί είναι μικροί. Στη χώρα μας τα τελευταία χρόνια η μια στις τρεις θέσεις εργασίας που δημιουργούνται είναι της τάξης του 400-500 Ευρώ τον μήνα.
Προφανώς όσοι συνέταξαν το παραπάνω ψήφισμα δεν μπορούν να φανταστούν τις δυνητικές συνέπειες γιατί στη χώρα ο οικονομικός αναλφαβητισμός κινείται σε ιδιαίτερα υψηλά επίπεδα...
Η περίπτωση της επιδότησης των ηλεκτρικών τιμολογίων των νησιών είναι ένα μικρό υπόδειγμα των παρενεργειών που μπορούν να έχουν αλόγιστες επιδοματικές πολιτικές και πως φαινόμενα κοινωνικής αλληλεγγύης μπορεί να υποκρύπτουν περιπτώσεις κοινωνικής εκμετάλλευσης με αυτοκαταστροφικές προεκτάσεις...
