Η Κομισιόν σε τελευταία ανάλυσή της εξηγεί τους τρόπους με τους οποίους διασφαλίζει ενεργειακά τους πολίτες των κρατών μελών, αλλά εξηεί και τις ενεργειες στις οποίες προχωρά όταν η ενεργειακή ασφάλεια απειλείται.
Αναφορικά με τον ηλεκτρισμό και το φυσικό αέριο βασικός ρόλος της ΕΕ είναι η ενθάρρυνση της διασυνοριακής συνεργασίας και των διασυνδέσεων ώστε η ροή ενέργειας να γίνεται πιο ομαλά σε ολόκληρη την ΕΕ. Όταν υπάρχει έλλειψη ήλιου ή ανέμου για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας, είναι σημαντικό μια χώρα της ΕΕ να μπορεί να βασίζεται στις εισαγωγές ηλεκτρικής ενέργειαςπαραγώμενης σε μια γειτονική ευρωπαϊκή χώρα.
Για να καταστήσει το ευρωπαϊκό ενεργειακό σύστημα ικανό να αντιμετωπίσει πιθανές κρίσεις, η ΕΕ προωθεί επίσης την ύπαρξη περισσότερων ανανεώσιμων πηγών ενέργειας και λύσεις για την αποθήκευσης ενέργειας, έτσι ώστε εάν η μία πηγή αποτύχει, η άλλη να μπορεί να αντισταθμίσει την απώλεια.
Επίσης, η διατήρηση της σταθερής παροχής ηλεκτρικής ενέργειας σε όλους τους Ευρωπαίους δεν είναι εύκολη υπόθεση, δεδομένου ότι το δίκτυο ηλεκτρικής ενέργειας της ΕΕ είναι ένα από τα μεγαλύτερα και πιο περίπλοκα συστήματα στον κόσμο. Όπως και με τους αγωγούς φυσικού αερίου, τα δίκτυα ηλεκτρικής ενέργειας διασυνδέονται σε όλη την Ευρώπη και όχι μόνο εντός των ορίων της ΕΕ. Μια διακοπή ρεύματος σε μια χώρα μπορεί να προκαλέσει διακοπή ρεύματος ή έλλειψη εφοδιασμού σε άλλες περιοχές και χώρες. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο η Ευρωπαϊκή Επιτροπή εργάζεται για να διασφαλίσει την παροχή ηλεκτρικής ενέργειας, συμπεριλαμβανομένης μιας καλά σχεδιασμένης και λειτουργικής αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας, έτσι ώστε η ηλεκτρική ενέργεια να είναι πάντα διαθέσιμη όπου χρειάζεται.
Όσον αφορά το φυσικό αέριο, η Ευρώπη βασίζεται σε μεγάλο βαθμό σε ξένες προμήθειες. Ως εκ τούτου θα πρέπει να ελαχιστοποιηθούνοι κινδύνοι, πρώτον, αναφορικά με τη διακίνησηαερίου στην Ευρώπη και δεύτερον, αναφορικά με γεωπολιτικά ζητήματα που δημιουργούν αβεβαιότητα γύρω από τις σχέσεις της ένωσης με τους προμηθευτές.
Σε περίπτωση κρίσης είναι αναγκαία η ετοιμότητα μπρος τους κινδύνους κινδύνους καθως επίσης και η ομαλή διασυνοριακή συνεργασία για την πρόληψη ή τη διαχείριση της κρίσης, έτσι ώστε τα κράτη μέλη να είναι πρόθυμα και ικανά να συνεργαστούν σε περίπτωση έλλειψης.
Ένα από τα πρόσφατα εγκριθέντα νομοθετικά εργαλεία που διαθέτει η ΕΕ είναι ο κανονισμός για την ετοιμότητα για κινδύνους στον τομέα της ηλεκτρικής ενέργειας. Αυτός ο νόμος εκδόθηκε το 2019 ως μέρος της δέσμης μέτρων για την μετάβαση στην καθαρή ενέργεια και απαιτεί από τα κράτη μέλη να εργαστούν για να εντοπίσουν όλα τα πιθανά σενάρια κρίσης σε εθνικό και περιφερειακό επίπεδο που θα μπορούσαν να επηρεάσουν την παροχή ηλεκτρικής ενέργειας. Με βάση αυτά τα σενάρια, οι αρχές είναι επιφορτισμένες με την ανάπτυξη σχεδίων ετοιμότητας για την αντιμετώπιση κάθε πιθανότητας.
Η προστασία της ενεργειακής υποδομής έχει ενισχυθεί κατά τις τελευταίες δεκαετίεςλόγω τωνσοβαρών επιπτώσεων που θα μπορούσε να είχε μια καταστροφή ή μια σοβαρή ζημία που μπορεί να προκληθεί, για παράδειγμα από μια τρομοκρατική επίθεση. Η προστασία αυτής της υποδομής είναι επίσης όλο και πιο σημαντική λόγω και του ψηφιακού μετασχηματισμού της κοινωνίας. Η ψηφιοποίηση έχει φέρει επανάσταση σε κάθε πτυχή της ζωής μας. Αυτό περιλαμβάνει τον τομέα της ενέργειας, όπου οι ψηφιακές τεχνολογίες και η ταχεία μεταφορά δεδομένων έχουν βελτιωμένη ακρίβεια και αποδοτικότητα.
Στα θετικά, επιτρέπει στον τομέα της ενέργειας να εντοπίζει και να αντιμετωπίζειαμεσότερα τυχόν αλλαγές στην προσφορά και τη ζήτηση. Όμως η ψηφιοποίηση δημιουργεί και νέες ευπάθεις. Η ασφάλεια στον κυβερνοχώρο και η ψηφιοποίηση είναι δύο όψεις του ίδιου νομίσματος. Ως εκ τούτου, στη σύγχρονη εποχή, η διασφάλιση της ασφάλειας του εφοδιασμού συνεπάγεται επίσης τη βελτίωση της ανθεκτικότητάς έναντι κάθε συντονισμένης επίθεσης στον κυβερνοχώρο που στοχεύει στην ενεργειακή υποδομή της Ευρώπης.
Σχετικά με την κρίση που προκλήθηκε απ΄τον κορωνοϊόέκανε φανερή την ανάγκη της Ένωσηςγια ένα ισχυρό ενεργειακό σύστημα, ζωτικής σημασίας για τα νοσοκομεία, τις βιομηχανίες που παράγουν ιατρικό εξοπλισμό και άλλες βασικές δραστηριότητες αλλά και για όλους τους πολίτες που αναγκάζονται να παραμείνουν στο σπίτι.
Αναφορικά με το πόσο ασφαλής είναι ο ενεργειακός εφοδιασμός της ΕΕ δεν έχει εντοπιστεί επί του παρόντος κάποια απειλή στην ενεργειακή ασφάλεια και μάλιστα το ευρωπαϊκό ενεργειακό σύστημα έχει δείξει την ανθεκτικότητά του. Η ηλεκτρική ενέργεια, το αέριο και το πετρέλαιο μπορούν να φτάνουν εκεί που χρειάζεται, και ιδίως εκεί όπου υπάρχει η μεγαλ΄θτερη ανάγκη. Χάρη στον υψηλό βαθμό ψηφιοποίησης, την ενεργειακή ασφάλεια και την ισχυρή προστασία της ΕΕ, οι φορείς εκμετάλλευσης ενέργειας είχαν ήδη επεξεργαστεί πλάναλειτουργίας των επιχειρήσεων ακόμα κα σε περίπτωση πανδημίας. Καθώς η πανδημία έχει εξαπλωθεί σε διαφορετικά κράτη μέλη, θα μπορούσαν επομένως να ληφθούν όλα τα απαραίτητα μέτρα για την προστασία της ασφάλειας και της υγείας των υπαλλήλων τους, διασφαλίζοντας ταυτόχρονα τη συνέχεια της λειτουργίας τους.
Αφού ξεπεραστεί η κρίση της πανδημίας, η ενεργειακή ασφάλεια θα παραμείνει στο επίκεντρο της ευρωπαϊκής ενεργειακής πολιτικής και κλειδί για μια πιο ανθεκτική κοινωνία. Επίσης, ύστερα από την κρίση του κορωνοϊού η ΕΕθα αντιμετωπίσει σημαντική οικονομική ύφεση, η κλίμακα της οποίας είναι δύσκολο να προβλεφθεί σε αυτό το σημείο. Παρά την αβεβαιότητα αυτή, οι ηγέτες της ΕΕ υπογράμμισαν τη σημασία της συνέχισης της φιλοδοξίαςνα γίνουν τα κράτη μέλη ουδέτερα προς το κλίμα έως το 2050 και αυτό θα πρέπει να επηρεάσει τις δημόσιες και ιδιωτικές επενδυτικές αποφάσεις και τα νέα προγράμματα πολιτικής που θα ακολουθήσουν τους επόμενους μήνες. Αυτή είναι επίσης η ευκαιρία για περαιτέρω βελτίωση της ενεργειακής ασφάλειας και της ανθεκτικότητας της κοινωνίας. Η ανακαίνιση κτιρίων, για παράδειγμα, θα έχει τα συνδυασμένα οφέλη από τη μείωση της κατανάλωσης ενέργειας (εξοικονομώντας έτσι χρήματα για τους καταναλωτές και μειώνοντας τις εκπομπέςδιοξειδίου του άνθρακα), ενώ παράλληλα θα δημιουργηθούν νέες θέσεις εργασίας για την τόνοση της τοπικής οικονομίας.
Με αυτόν τον τρόπο αντανακλώνται τις επιθυμίες των ευρωπαίων πολιτών. Μια πρόσφατη έρευνα του Ευρωβαρόμετρου επιβεβαίωσε ότι σε όλα τα κράτη μέλη της ΕΕ, η συντριπτική πλειοψηφία των πολιτώνυποστηρίζει την ενίσχυση των φιλοδοξιών για την ενεργειακή ασφάλεια της Ευρώπης.
Πηγή: Ευρωπαϊκή Επιτροπή:ec.eurora.eu
