Την κοσμογονία που έχει ξεκινήσει στον ενεργειακό κλάδο, με αφετηρία την αναδιάρθρωση του ενεργειακού μείγματος και ποικίλες προεκτάσεις, περιέγραψε ο Υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Γιώργος Σταθάκης, μιλώντας σε ημερίδα που διοργάνωσε η Ρυθμιστικής Αρχής Ενέργειας, την Παρασκευή, στη Θεσσαλονίκη. Ήταν η πρώτη από τρεις ημερίδες (ακολουθούν σε Αθήνα και Ιωάννινα) με αντικείμενο την ενημέρωση για τον νέο μηχανισμό στήριξης των ΑΠΕ και τη σχετική διαγωνιστική διαδικασία. Ο Υπουργός χαρακτήρισε τη στροφή στις ΑΠΕ «μονόδρομο» και εξήγησε ότι αυτή θα συμβεί σταδιακά, καθώς η αύξηση της παραγωγής ενέργειας τα επόμενα χρόνια θα προέρχεται αποκλειστικά από ΑΠΕ. Αυτός ο στόχος αποτυπώνεται ξεκάθαρα στον εθνικό μακροχρόνιο ενεργειακό σχεδιασμό, που εκπονείται από την Εθνική Επιτροπή για την Ενέργεια και το Κλίμα. Ο κ. Σταθάκης αναφέρθηκε σε σημαντικές αλλαγές που έχουν γίνει τα τελευταία δυο χρόνια, με συγκεκριμένο πρόσημο, οι οποίες διαμορφώνουν με καθαρότητα ένα νέο πλαίσιο. Εντός αυτού, προσδιόρισε τρεις βασικούς άξονες της κυβερνητικής πολιτικής:
- η αύξηση του μεριδίου των ΑΠΕ στο ενεργειακό μείγμα να είναι μια ταχεία διαδικασία, συμβατή με τις δεσμεύσεις που απορρέουν από τη Συμφωνία των Παρισίων για την κλιματική αλλαγή και τους ακόμη πιο φιλόδοξους στόχους που θέτει η Ελλάδα για το 2030 (αύξηση των ΑΠΕ στο 30% και επίτευξη 30% εξοικονόμησης ενέργειας)
- ο μετασχηματισμός της αγοράς ενέργειας να γίνει στη βάση της απελευθέρωσης των αγορών ενέργειας (ηλεκτρισμού, φυσικού αερίου και target model), ώστε να υπάρχει ένα σαφές και απόλυτα ρυθμιζόμενο πλαίσιο για επενδυτές και καταναλωτές
- να υπάρξει ειδική μέριμνα για την αντιμετώπιση της ενεργειακής φτώχειας, με παρεμβάσεις όπως η μεταρρύθμιση του ΚΟΤ και ο εξορθολογισμός των χρεώσεων για ΥΚΩ
«Προχωράμε στο νέο μηχανισμό στήριξης μέσω των διαγωνιστικών διαδικασιών, που ευθυγραμμίζει την Ελλάδα με το κοινοτικό πλαίσιο αλλά είναι παράλληλα προσαρμοσμένη με τις ιδιαίτερες ανάγκες της χώρας» υποστήριξε ο Υπουργός και εκτίμησε ότι ο νέος μηχανισμός θα προσελκύσει επενδύσεις άνω των 2,5 δισ. ευρώ. Επεσήμανε, δε, ότι η αξιοποίηση των ΑΠΕ, εκτός από το χαμηλό περιβαλλοντικό κόστος, συνεπάγεται πλέον και χαμηλό οικονομικό κόστος, καθώς προσεγγίζει εκείνο των συμβατικών καυσίμων, οπότε «η μετάβαση στην καθαρή ενέργεια είναι πλέον μια διαδικασία που θα προχωρήσει γρήγορα και οικονομικά βιώσιμη». Στη συνέχεια ο κ. Σταθάκης αναφέρθηκε στις βασικές προϋποθέσεις ώστε να προχωρήσει γρήγορα η ενεργειακή μετάβαση:
- επενδύσεις σε υποδομές (φιλόδοξο πλάνο του ΑΔΜΗΕ για τη διασύνδεση Κρήτης και Κυκλάδων μέχρι το 2022)
- επέκταση και αναβάθμιση του δικτύου στην ηπειρωτική χώρα
- εφαρμογή ψηφιακών τεχνολογιών στην ενέργεια
Τόνισε ότι ζητούμενο είναι η επέκταση των ΑΠΕ να προκύψει ως αποτέλεσμα ευρείας διαβούλευσης και συναίνεσης με όλους τους εμπλεκόμενους φορείς. Συμβάλλοντας σε αυτή την κατεύθυνση, το ΥΠΕΝ προχωρά σε θεσμικές παρεμβάσεις, όπως η θέσπιση ειδικού χωροταξικού για τις ΑΠΕ, που λαμβάνει υπόψη το σωρευτικό αποτύπωμα των επενδύσεων σε μία περιοχή. Ειδική αναφορά έκανε στο θεσμό των Ενεργειακών Κοινοτήτων, που δίνει πλέον σε πολίτες, καταναλωτές και τοπικούς φορείς τη δυνατότητα να παραγάγουν ενέργεια ώστε να καλύπτουν τις ανάγκες τους με ιδία μέσα. Υπογράμμισε ότι οι Εν. Κοιν. ενισχύουν την αποκεντρωμένη παραγωγή ενέργειας, την αυτοπαραγωγή και ακόμη μπορούν να λειτουργήσουν ως σημαντικό εργαλείο αντιμετώπισης της ενεργειακής φτώχειας και εν δυνάμει μέσο άσκησης κοινωνικής πολιτικής από τους δήμους. Κλείνοντας την ομιλία του, ο κ. Σταθάκης επεσήμανε ότι ο τεράστιος μετασχηματισμός στον τομέα της ενέργειας ανοίγει τη δυνατότητα μετασχηματισμού του γενικότερου παραγωγικού δυναμικού της χώρας, με την αξιοποίηση του πολύ σημαντικού, πλούσιου ανθρώπινου κεφαλαίου και την ανάπτυξη μονάδων έρευνας και τεχνολογίας, όπως εκείνη που αποφάσισε να δημιουργήσει η Tesla σε συνεργασία με τον Δημόκριτο.
