Συμπεράσματα δεν μπορούν να βγουν εύκολα, ωστόσο το μόνο σίγουρο είναι πως η χονδρεμπορική τιμή του ρεύματος εκτοξεύτηκε, υπό το βάρος βέβαια και των τελευταίων εξελίξεων στην Ευρώπη και τον πόλεμο στην Ουκρανία. Αξίζει να σημειωθεί πως μόνο από τον Νοέμβριο του 2020 όταν και εφαρμόστηκε το νέο μοντέλο της χονδρεμπορικής αγοράς ρεύματος σε σχέση με τον Απρίλιο του 2022 η οριακή τιμή συστήματος κατέγραψε αύξηση 350%.
Αν όμως θέλει κάποιος να αναζητήσει την αφετηρία των αλλαγών θα πρέπει να ξεκινήσει από την ίδρυση του χρηματιστηρίου Ενέργειας το 2018. Αποτελείται από το Ελληνικό Χρηματιστήριο Ενέργειας Α.Ε. (ΕΧΕ Α.Ε.) και την Εταιρεία Εκκαθάρισης Συναλλαγών Χρηματιστηρίου Ενέργειας Α.Ε.
Δύο χρόνια μετά και συγκεκριμένα τον Νοέμβριο του 2020 εφαρμόζεται το Target Model», δηλαδή το μοντέλο χονδρεμπορικής αγοράς που έχει υιοθετηθεί σε όλα τα κράτη μέλη της Ε.Ε, αντικαθιστώντας το μοντέλο γνωστό ως «Ημερήσιος Ενεργειακός Προγραμματισμός». Το target model , όπως αναφέρει το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας περιλαμβάνει τις εξής αγορές: Την Αγορά Επόμενης Ημέρας ή Προημερήσια Αγορά που είναι η αγορά όπου αγοράζονται και πωλούνται οι ποσότητες ηλεκτρικής ενέργειας που θα παραχθούν και θα παραδοθούν την επόμενη μέρα. Την Ενδοημερήσια Αγορά, μέσω της οποίας γίνονται συμπληρωματικές αγορές και πωλήσεις εντός της ίδιας ημέρας παράδοσης και μπορούν να διορθωθούν οι θέσεις της αγοράς επόμενης ημέρας. Την Αγορά Εξισορρόπησης, όπου σε πραγματικό χρόνο εξισορροπείται η ζήτηση με την διαθέσιμη προσφορά, καλύπτονται διαφορές μεταξύ των προβλέψεων/αποτελεσμάτων των προηγούμενων δυο αγορών και της πραγματικής παραγωγής και αποζημιώνονται οι μονάδες παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας για τη διαθεσιμότητά τους να συμβάλλουν σε αυτή τη διαδικασία εξισορρόπησης. Την αγορά αυτή λειτουργεί ο Ανεξάρτητος Διαχειριστής Μεταφοράς Ηλεκτρικής Ενέργειας.
Τέλος, υπάρχει η Προθεσμιακή Αγορά στην οποία πραγματοποιούνται αγοραπωλησίες συμβολαίων ηλεκτρικής ενέργειας, με στόχο την παράδοσή της σε μελλοντικό χρόνο και σε προσυμφωνημένες τιμές. Ωστόσο όπως επισημαίνεται από παράγοντες της αγοράς η Ελλάδα υστερεί στην προθεσμιακή αγορά, καθώς είναι ελάχιστα τα διμερή συμβόλαια, σε σχέση με άλλες χώρες της Ε.Ε. Μάλιστα όπως τόνιζε η Ένωση Βιομηχανικών Καταναλωτών Ενέργειας σε επιστολή της προς τη ΡΑΕ πριν ένα μήνα η απουσία προθεσμιακής αγοράς και η απροθυμία των παραγωγών, «συμπεριλαμβανομένης και της ΔΕΗ, ελλείψει στοιχειώδους ανταγωνισμού, να προσφέρουν ένα ελάχιστο ποσοστό του portfolio παραγωγής τους μέσω διμερών συμβολαίων έχει σαν αποτέλεσμα, όλη η παραγόμενη ενέργεια να περνά μέσω του χρηματιστηρίου ενέργειας, τις τιμές του οποίου διαμορφώνουν πλέον χωρίς ρίσκο οι παραγωγοί».
Το ίδιο γεγονός ανέδειξε σε πρόσφατη ανακοίνωσή του το Ινστιτούτο Ενέργειας Νοτιοανατολικής Ευρώπης επισημαίνοντας πως «στην Ελλάδα, υπάρχει ανεπάρκεια ισχύος και περιορισμένες διασυνδέσεις, με αποτέλεσμα όλη η ενέργεια να περνάει μέσω του Χρηματιστηρίου και οι καταναλωτές να είναι 100% εκτεθειμένοι στις υψηλές τιμές».
