Βρισκόμαστε σε ένα σημείο ενεργειακής καμπής, εκτιμά για το 2023 ο Χάρης Δούκας, επισημαίνοντας πως ναι μεν η Ευρώπη αντέχει τον πόλεμο στην Ουκρανία, αλλά η οικονομική αιμορραγία είναι μεγάλη. «Οι ευρωπαϊκές χώρες έχουν δαπανήσει, από την αρχή της κρίσης, κοντά στα 700 δις € για να προστατεύσουν νοικοκυριά & επιχειρήσεις, επιδοτώντας τις ενεργειακές εταιρείες με λεφτά φορολογούμενων πολιτών, για να υπάρξει συγκράτηση των τιμών και μερική ανακούφιση», αναφέρει χαρακτηριστικά, υπογραμμίζοντας τι πρέπει να γίνει για να μετριαστεί η οικονομική αιμορραγία.
Ειδικά για την ευρωπαϊκή βιομηχανία απαιτείται, όπως επισημαίνει, ένα ολοκληρωμένο πρόγραμμα πράσινου μετασχηματισμού της. «Εκεί ρίχνει το βάρος της η κυβέρνηση των ΗΠΑ, παρόμοιο πρόγραμμα έχει ανακοινώσει και η Κορέα. Η Ευρωπαϊκή Ένωση (ΕΕ) έχει αργήσει χαρακτηριστικά σε αυτόν τον τομέα. Ελπίζουμε ότι το καμπανάκι που χτύπησε από την εφαρμογή του αμερικανικού InflationReduction Act θα οδηγήσει γρήγορα την ΕΕ σε σχεδιασμό και υιοθέτηση αντίστοιχου προγράμματος – για να είναι οι ευρωπαϊκές βιομηχανίες στην πρωτοπορία της πράσινης μετάβασης».
Έκλεισε (άλλη) μία δύσκολη χρονιά. Αντέξαμε ενεργειακά;
Πράγματι, έκλεισε μία πολεμική χρονιά. Βαδίζουμε ήδη στον ενδέκατο μήνα από την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία. Μπορεί η Ευρωπαϊκή Ένωση (ΕΕ) να μη βιώνει πολεμικές συγκρούσεις, αλλά ένα μεγάλο ενεργειακό πόλεμο. Και μέχρι στιγμής αντέχει.
Το οικονομικό πλήγμα βέβαια είναι μεγάλο. Οι ευρωπαϊκές χώρες έχουν δαπανήσει, από την αρχή της κρίσης, κοντά στα 700 δις € για να προστατεύσουν νοικοκυριά & επιχειρήσεις, επιδοτώντας τις ενεργειακές εταιρείες με λεφτά φορολογούμενων πολιτών, για να υπάρξει συγκράτηση των τιμών και μερική ανακούφιση.
Τί θα πρέπει να γίνει το νέο έτος για να μετριάσουμε την οικονομική αιμορραγία;
Βρισκόμαστε σε ένα σημείο ενεργειακής καμπής. Ο διευθυντής του «συντηρητικού» Διεθνούς Οργανισμού Ενέργειας (ΔΟΕ) Φάτιχ Μπιρόλ, πριν λίγο καιρό, κατά την παρουσίαση της ετήσιας έκθεσης του οργανισμού, μίλησε χωρίς υπεκφυγές για το τέλος της χρυσής εποχής του φυσικού αερίου που διαρκεί εδώ και μία δεκαετία.
Από την άλλη μεριά, ο Γκουτέρες, επικεφαλής του ΟΗΕ, προσδιόρισε την νέα κατεύθυνση: «Είναι πασιφανές πως αν ο κόσμος, και ιδιαίτερα η Ευρώπη, είχε επενδύσει μαζικά στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας αυτά τα τελευταία 20 χρόνια, δεν θα βρισκόμασταν αντιμέτωποι με την ενεργειακή κρίση που γνωρίζουμε σήμερα και οι τιμές του πετρελαίου και του αερίου δεν θα ήταν τόσο υψηλές» είπε.
Πράγματι, η βαθιά αναπροσαρμογή των αγορών ενέργειας έχει ως αναγκαία συνθήκη τις μαζικές επενδύσεις σε καθαρές μορφές ενέργειας, με τον πολίτη συμμέτοχο και συνιδιοκτήτη σε αυτές. Οι Κυβερνήσεις μπορούν και πρέπει να προωθήσουν με μεγαλύτερη γενναιότητα την λογική της αυτοπαραγωγής από ανανεώσιμες πηγές, για να ενισχύσουν την ενεργειακή αυτονομία πολιτών, αγροτών και επιχειρήσεων.
Για την Ευρωπαϊκή βιομηχανία ποια είναι η εκτίμηση σας;
Τα στοιχεία της Eurostat δείχνουν μια αξιοσημείωτη αντοχή της βιομηχανικής παραγωγής στην ΕΕ. Τους τελευταίους μήνες του 2022, η συνολική βιομηχανική παραγωγή ήταν αυξημένη κατά 4-5% σε σύγκριση με τους αντίστοιχους μήνες 2021. Μάλιστα, η βιομηχανία έχει συνεισφέρει σε μεγάλο βαθμό και στη μείωση της κατανάλωσης φυσικού αερίου στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Ο στόχος που έβαλε το καλοκαίρι η Ένωση για μείωση της κατανάλωσης κατά 15% έχει ξεπεραστεί στις περισσότερες χώρες-μέλη. Μπορεί να έχει βοηθήσει και ο καλός καιρός, αλλά έχει γίνει και πρωτογενής εξοικονόμηση, ειδικά υπό το βάρος των αστρονομικών τιμών αερίου.
Άρα, όλα καλά με την βιομηχανία;
Κάθε άλλο! Στους πίνακες της Eurostat, ο βιομηχανικός κλάδος των ενδιάμεσων αγαθών –που περιλαμβάνει και την παραγωγή μετάλλων– εμφανίζει συνεχώς μείωση από τον Ιούνιο και μετά. Σε έρευνα του γερμανικού ινστιτούτου ifo τον περασμένο Οκτώβριο, έξι στις δέκα βιομηχανίες μεταποίησης στη Γερμανία δήλωσαν ότι δεν μπορούν να πετύχουν άλλη μείωση τους επόμενους μήνες χωρίς να μειωθεί η παραγωγή τους. Συνεπώς, είναι αναγκαία μία ευρωπαϊκή βιομηχανική πολιτική, που θα υπερβαίνει τη λειτουργική επιβίωση της βιομηχανίας, δημιουργώντας την επόμενη γενιά της «πράσινης» βιομηχανικής παραγωγής.
Πώς μπορεί να γίνει αυτό;
Με ένα ολοκληρωμένο πρόγραμμα πράσινου μετασχηματισμού της ευρωπαϊκής βιομηχανίας, όπως ήδη εφαρμόζεται σε πολλές άλλες περιοχές του πλανήτη.
Εκεί ρίχνει το βάρος της η κυβέρνηση των ΗΠΑ, παρόμοιο πρόγραμμα έχει ανακοινώσει και η Κορέα. Η Ευρωπαϊκή Ένωση (ΕΕ) έχει αργήσει χαρακτηριστικά σε αυτόν τον τομέα. Ελπίζουμε ότι το καμπανάκι που χτύπησε από την εφαρμογή του αμερικανικού InflationReduction Act θα οδηγήσει γρήγορα την ΕΕ σε σχεδιασμό και υιοθέτηση αντίστοιχου προγράμματος – για να είναι οι ευρωπαϊκές βιομηχανίες στην πρωτοπορία της πράσινης μετάβασης.
