Η μέριμνα εκ μέρους της ΡΑΑΕΥ για την όσο το δυνατόν πιο ομαλή και διαφανή μετάβαση της αγοράς στο τακτικό καθεστώς τιμολόγησης, μετά τη λήξη της περιόδου ισχύος των έκτακτων ρυθμίσεων μεταβατικού χαρακτήρα του ν. 4951/2022, είναι πράγματι θετική, ωστόσο ο ΕΣΠΕΝ σημειώνει την ανάγκη αποφυγής οποιασδήποτε δυσανάλογης υπερρύθμισης και επισημαίνει συγκεκριμένα ζητήματα, τα οποία θεωρεί ότι θα πρέπει να ληφθούν υπόψη.
Με την παρούσα επιστολή, ο Ελληνικός Σύνδεσμος Προμηθευτών Ενέργειας (ΕΣΠΕΝ) επιθυμεί να τοποθετηθεί αναφορικά με τα ρυθμιστικά μέτρα που έχουν τεθεί σε Δημόσια Διαβούλευση από τη Ρυθμιστική Αρχή Αποβλήτων, Ενέργειας και Υδάτων (ΡΑΑΕΥ) σχετικά με την προμήθεια ηλεκτρικής ενέργειας σε Μικρούς Πελάτες (έως 25kVA).
Κατ’ αρχάς, ο Σύνδεσμος μας θεωρεί ότι η μέριμνα εκ μέρους της Αρχής, για την όσο το δυνατόν πιο ομαλή και διαφανή μετάβαση της αγοράς στο τακτικό καθεστώς τιμολόγησης, μετά τη λήξη της περιόδου ισχύος των έκτακτων ρυθμίσεων μεταβατικού χαρακτήρα του ν. 4951/2022, είναι πράγματι θετική τόσο για την εύρυθμη λειτουργία της αγοράς, όσο και για τη διασφάλιση συνθηκών υγιούς ανταγωνισμού, προς όφελος των καταναλωτών.
Επί των θεμάτων που τίθενται σε Δημόσια Διαβούλευση, επιθυμούμε να σημειώσουμε την ανάγκη αποφυγής οποιασδήποτε δυσανάλογης υπερρύθμισης και να επισημάνουμε συγκεκριμένα ζητήματα, τα οποία θεωρούμε ότι θα πρέπει να ληφθούν υπόψη:
- Θα πρέπει να διασφαλιστεί ότι η εφαρμογή των τιμολογίων της κατηγορίας Β (Προϊόντα Κυμαινόμενης Τιμολόγησης με Ανακοίνωση Τιμής την 1η κάθε μήνα), τόσο αυτή καθ’ αυτή όσο και ειδικά σε συνάρτηση με τον τρόπο ανακοίνωσής τους στην ιστοσελίδα της Αρχής, δεν θα επιφέρει δυσμενείς επιπτώσεις ως προς τη λειτουργία του ανταγωνισμού. Λαμβάνοντας υπόψη τη δομική ασυμμετρία της ελληνικής αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας, και ειδικότερα τόσο το παγιωμένο μερίδιο εκπροσώπησης Μικρών Πελατών της δεσπόζουσας επιχείρησης, όσο και τη δυνατότητα της να διαχειρίζεται και να εσωτερικοποιεί (internalize) τους κινδύνους και τα συνεπακόλουθα κόστη που σχετίζονται με την διάθεση τιμολογίων της συγκεκριμένης κατηγορίας, η έγκριση της παροχής παρόμοιων προϊόντων από την Αρχή θα πρέπει να συνοδεύεται από αντίστοιχους μηχανισμούς ελέγχου της κοστοστρέφειας αυτών, καθώς και του πλεονεκτήματος που η προσφορά των εν λόγω προϊόντων προσδίδει de facto στη δεσπόζουσα επιχείρηση, πλήττοντας τις συνθήκες ανάπτυξης υγιούς ανταγωνισμού.
- Θεωρούμε ότι οι προβλέψεις που σχετίζονται με τη διαδικασία ενημέρωσης των καταναλωτών στην περίπτωση της τροποποίησης όρων της Σύμβασης Προμήθειας, θα πρέπει να επανεξεταστούν αναφορικά με τη σκοπιμότητα και την αποτελεσματικότητα των υποχρεώσεων που θέτουν ως προς τον επιδιωκόμενο στόχο της ομαλής μετάβασης της αγοράς στο τακτικό καθεστώς τιμολόγησης, προκειμένου να διασφαλιστεί ότι οι υποχρεώσεις αυτές δεν θα είναι υπέρ του δέοντος επιβαρυντικές τόσο για τους συμμετέχοντες στην αγορά, όσο και για τους καταναλωτές.
Συγκεκριμένα:
- Αναφορικά με την υπαγωγή Πελάτη σε τροποποιημένους όρους προγράμματος (περίπτωση Β) θεωρούμε ότι πρέπει να επαναξιολογηθεί η πρόβλεψη για την πραγματοποίηση ατομικής ενημέρωσης με επιστολή, λαμβάνοντας υπόψη ότι στο άρθ. 30 του Κώδικα Προμήθειας Ηλεκτρικής Ενέργειας (ΚΠΗΕ) -το οποίο σε κάθε περίπτωση χρήζει αναθεώρησης υπό το πρίσμα των σύγχρονων ψηφιακών μέσων επικοινωνίας
- όπως και στην περίπτωση (θ) του άρθ. 48 του Ν. 4001/2001 όπως τροποποιήθηκε με το άρθ. 55 του Ν. 4684/2020, γίνονται ρητές αναφορές στη δυνατότητα εναλλακτικών τρόπων ενημέρωσης. - Αναφορικά με τη μετάπτωση Πελάτη σε καινούργιο/ διαφορετικό πρόγραμμα τιμολόγησης (περίπτωση Γ), θεωρούμε ότι θα πρέπει να επαναξιολογηθεί η υποχρέωση που τίθεται με τις υπό διαβούλευση ρυθμίσεις όσον αφορά στη σύναψη νέας Σύμβασης Προμήθειας, καθότι η μεταβολή του τιμολόγιου δεν συνιστά καθ’ οιονδήποτε τρόπο λύση της υφιστάμενης Σύμβασης. Η θέσπιση υποχρέωσης εκ νέου υπογραφής Σύμβασης Προμήθειας -εκτός από το τεράστιο διαχειριστικό κόστος με μικρό προσδοκώμενο αποτέλεσμα που επιφέρει- μπορεί κάλλιστα να εκληφθεί από τον Πελάτη και ως μέσο αμφισβήτησης των υποχρεώσεων εξόφλησης των τιμολογίων που έχουν εκδοθεί για αυτόν κατά την περίοδο των έκτακτων μέτρων ή και μετά τη λήξη αυτών, εντείνοντας τα δυσμενή αποτελέσματα που έχει δημιουργήσει μέχρι σήμερα η απουσία διατάξεων αντιμετώπισης του «ενεργειακού τουρισμού».
Στο πλαίσιο αυτό, επισημαίνουμε περαιτέρω ότι:
- Η εφαρμογή των ανωτέρω προβλέψεων απαιτεί εξ αντικειμένου τη σχεδόν ταυτόχρονη αποστολή εκατομμυρίων επιστολών ή/και συμβάσεων, με συνεπακόλουθο διαχειριστικό κόστος και αβέβαιη αποτελεσματικότητα ως προς την ουσιαστική ενημέρωση των καταναλωτών μέσω της εν λόγω διαδικασίας.
- Η τροποποίηση των όρων των προγραμμάτων δεν πραγματοποιείται στο πλαίσιο της τακτικής τιμολόγησης αλλά έχει έκτακτο χαρακτήρα, λόγω της λήξης της περιόδου ισχύος των μεταβατικών ρυθμιστικών μέτρων, ενώ μάλιστα η μετάπτωση των καταναλωτών στον οριζόμενο από τον ν. 4951/2022 (άρθ. 138, παρ. 2) τύπο τιμολογίου, τον Αύγουστο του 2022, πραγματοποιήθηκε σχεδόν άμεσα και χωρίς να έχει προηγηθεί οποιαδήποτε ατομική ενημέρωση τους.
Κλείνοντας, επισημαίνουμε ότι οι προτάσεις στο κείμενο της Δημόσιας Διαβούλευσης εκλαμβάνονται ως κατευθύνσεις της Αρχής. Επιθυμώντας να τονίσουμε την ανάγκη δημιουργίας της απαιτούμενης ασφάλειας δικαίου, υπενθυμίζουμε την πάγια θέση μας περί ανάγκης αναθεώρησης των σχετικών διατάξεων του ΚΠΗΕ, ώστε οι υποχρεώσεις των εμπλεκόμενων μερών και το σχετικό πλαίσιο να επανακαθοριστούν -όπου απαιτείται- με σαφήνεια και με κανονιστική/ ρυθμιστική ισχύ, κατά τρόπο που θα εναρμονίζεται με τις τρέχουσες εξελίξεις και τις σύγχρονες τεχνολογικές δυνατότητες, ενισχύοντας την εύρυθμη λειτουργία της αγοράς και του ανταγωνισμού, προς όφελος των καταναλωτών.
Επιπρόσθετα, σημειώνουμε και πάλι την ανάγκη άμεσης τροποποίησης του άρθ. 42 ΚΠΗΕ, για την ολοκλήρωση του πλαισίου αλλαγής Προμηθευτή και την ευθυγράμμιση του με την Απόφαση 1888/2020 του ΣτΕ, ώστε να ανασχεθεί τόσο η διόγκωση των ληξιπρόθεσμων οφειλών εξαιτίας του «ενεργειακού τουρισμού» όσο και η συνεπακόλουθη αύξηση του κόστους προμήθειας που αυτός συνεπάγεται για το σύνολο των καταναλωτών.
