Ορατό αρχίζει να γίνεται σταδιακά το νέο τοπίο στη λιανική αγορά ηλεκτρικής ενέργειας. Αποστρατεύτηκαν τα μπλε σταθερά τιμολόγια μικρότερης διάρκειας του ενός έτους, αλλάζει από την 1η Φεβρουαρίου το νυχτερινό τιμολόγιο σε διζωνικό, έρχονται σταδιακά τα πορτοκαλί τιμολόγια. Ενώ τα πράσινα τιμολόγια, παρά το γεγονός ότι παραμένουν, σιγά σιγά θα αρχίσουν να αποδυναμώνονται όσο προμηθευτές και ΥΠΕΝ στρέφουν τους καταναλωτές στην ασφαλή λύση των μπλε τιμολογίων. Μια ασφαλής λύση για τους καταναλωτές σε ένα περιβάλλον αβεβαιότητας και μεγάλης αστάθειας στις τιμές ηλεκτρισμού και μια πρακτική ιδιαίτερα διαδεδομένη σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες σε αντίθεση με την εγχώρια αγορά.
Ωστόσο τους τελευταίους μήνες πολλοί είναι αυτοί που στρέφονται στα μπλε τιμολόγια, όσο αυξάνονται και τα προϊόντα που παρέχονται από τους προμηθευτές ενώ και η πολιτική ηγεσία του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας προωθεί τη μετακίνηση των καταναλωτών στα σταθερά τιμολόγια. Υπάρχουν δε κάποιες σκέψεις για κινητροδότηση των καταναλωτών ώστε να μετακινηθούν στα μπλε τιμολόγια ωστόσο όπως επισημαίνουν πηγές του υπουργείου πρόκειται για σκέψεις σε πρωτόλειο επίπεδο, καθώς η αγορά δεν είναι ώριμη ακόμη για καθολική εφαρμογή των μπλε τιμολογίων.
Μάλιστα από τον περασμένο Νοέμβριο ο κ. Σκυλακάκης είχε κάνει αναφορά στις προθέσεις για προώθηση των σταθερών τιμολογιών. Όπως είχει πει, «η μετακίνηση προς το μπλε τιμολόγιο είναι κάτι που έχει γίνει στην Ευρώπη εδώ και πολλά χρόνια. Δεν γίνεται από τη μία ημέρα στην άλλη. Χρειάζεται χρόνος. Ήδη έχουμε αρχίσει και μετακινούμε μεγάλες ομάδες στο μπλε τιμολόγιο. Προηγήθηκαν οι αγρότες. Όλοι οι αγρότες -για το αγροτικό ρεύμα- στη χώρα μας έχουν μετακινηθεί σε σταθερό τιμολόγιο, με τιμές 9 έως 11 σεντς ανά κιλοβατώρα».
Πάντως στελέχη της αγοράς τονίζουν ότι μπορεί σε κάποιες αγορές του εξωτερικού να υπάρχουν κίνητρα για τα fixed τιμολόγια ωστόσο πρόκειται για άλλες αγορές που έχουν πρόσβαση σε σωρεία PPAs, ΑΠΕ κά, έχουν άλλα μεγέθη και άλλα βάθη αγορών.
Όπως αναφέρει HEPI, που αποτυπώνει τις λιανικές τιμές ενέργειας σε 33 ευρωπαϊκές πόλεις, στην τελευταία της έκθεση για τον Δεκέμβριο πριν από την ενεργειακή κρίση, οι σταθερές (τιμή και όρος) και οι μεταβλητές τιμές ήταν σχετικά παρόμοιες. Μια σταθερή τιμή ήταν συχνά φθηνότερη, καθώς προσέφερε στον προμηθευτή χαμηλότερο κίνδυνο αφοσίωσης και προμήθειας. Αν και οι πελάτες ουσιαστικά στοιχημάτιζαν λίγο στην κατεύθυνση της αγοράς, δεν ήταν μια ιδιαίτερα σημαντική επιλογή για τους περισσότερους πελάτες. Στις πιο ώριμες αγορές τουλάχιστον, οι ενεργοί πελάτες τείνουν να επιλέγουν σταθερές τιμές. Από την κρίση, η κατάσταση έχει σχεδόν αντιστραφεί. Οι σταθερές τιμές, όπου είναι διαθέσιμες, ήταν υψηλότερες από τις μεταβλητές τιμές, σε ορισμένες περιπτώσεις με πολύ μεγάλο περιθώριο. Ωστόσο, αυτή η τάση φαίνεται να αντιστρέφεται ξανά. Τον Νοεμβριο του 2024, ο αριθμός των προσφερόμενων σταθερών συμβολαίων φαίνεται να έχει αυξηθεί, ενώ η μέση τιμή τους είναι χαμηλότερη από την μέση μεταβλητή τιμή κατά 0,33 c€/kWh. Αυτό παρατηρείται επίσης στην πλειονότητα των αγορών EUR15 όταν μελετώνται ατομικά, με τα σταθερά συμβόλαια να είναι κατά μέσο όρο φθηνότερα από τα μεταβλητά σε δέκα από τις ατομικές αγορές EUR15.
Σε ό,τι αφορά το πορτοκαλί δυναμικό τιμολόγιο θα ξεκινήσει για τις επιχειρήσεις κυρίως, διότι αυτές έχουν -κατά βάση- έξυπνους μετρητές, αφού τα νοικοκυριά δεν διαθέτουν «έξυπνο» μετρητή με δυνατότητα ωριαίας καταμέτρησης. Το πλαίσιο της «δυναμικής» τιμολόγησης αναμένεται να οριστικοποιηθεί με υπουργική απόφαση, βάσει εισήγησης που έχει εκπονήσει η ΡΑΑΕΥ.
Πορτοκαλί τιμολόγια, βάσει αυτής της εισήγησης, θα πρέπει να προσφέρουν υποχρεωτικά προμηθευτές με πελατολόγιο άνω των 200.000 καταναλωτών, με τον σχετικό πίνακα να επικαιροποιείται ανά εξάμηνο (Δεκέμβριο και Ιούνιο).
Αναφορικά με το διζωνικό τιμολόγιο, που από τον Φεβρουάριο θα αντικαταστήσει το νυχτερινό, που αφορά περίπου 1,5 εκατομμύριο μετρητές. Χθες κατατέθηκε η σχετική τροπολογία Πρόκειται για τη ρύθμιση που ανοίγει το δρόμο για μειωμένες χρεώσεις σε καταναλωτές με νυχτερινό μετρητή και τις μεσημβρινές ώρες, όταν η παραγωγή λόγω φωτοβολταϊκών πλεονάζει και οι τιμές στη χονδρική αγορά είναι χαμηλές. Έτσι, συνολικά θα υπάρχουν έξι ώρες μειωμένης χρέωσης το 24ωρο.
Επιπροσθέτως, η τροπολογία ορίζει πως οι υφιστάμενες συμβάσεις προμήθειας στις οποίες προβλέπεται ωράριο μειωμένης τιμολόγησης παραμένουν σε ισχύ, ενσωματώνοντας αυτοδίκαια το νέο ωράριο, εάν αυτό είναι δυνατό βάσει των τεχνικών προδιαγραφών των εγκατεστημένων μετρητών.
Σε κάθε περίπτωση, ο καταναλωτής δικαιούται, εντός τριών μηνών από την έναρξη ισχύος της παραπάνω Υπουργικής Απόφασης να καταγγείλει αζημίως τη σύμβαση προμήθειας.
