Την ώρα που η ευρωπαϊκή βιομηχανία αντιμετωπίζει τις συνέπειες της πανδημίας του COVID-19 και του πολέμου στην Ουκρανία, η ΕΕ προσπαθεί να τιμήσει τις κλιματικές της δεσμεύσεις προστατεύοντας παράλληλα τις ευρωπαϊκές θέσεις εργασίας και αλυσίδες παραγωγής.
Το 27% των παγκόσμιων εκπομπών CΟ2 από την καύση ορυκτών καυσίµων προέρχεται από εμπορεύματα του διεθνούς εμπορίου. Παράλληλα, οι εκπομπές από τις εισαγωγές της ΕΕ έχουν αυξηθεί, υπονομεύοντας τις προσπάθειες αντιμετώπισης της κλιματικής αλλαγής.
Δείτε πώς το σχέδιο ανάκαμψης της ΕΕ δίνει προτεραιότητα στο κλίμα.
Εισφορά άνθρακα για την αντιμετώπιση των διαρροών άνθρακα
Οι προσπάθειες της ΕΕ να μειώσει το αποτύπωμα άνθρακα, στα πλαίσια τηςΕυρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας, και να γίνεικλιματικά ουδέτερη έως το 2050κινδυνεύουν να υπονομευτούν από λιγότερο κλιματικά φιλόδοξες χώρες.
Για να μετριαστεί αυτός ο κίνδυνος, τον Ιούλιο του 2021 η Επιτροπή πρότεινε τη δημιουργία ενόςΜηχανισμού Συνοριακής Προσαρμογής Άνθρακα (ΜΣΠΑ)που θα επιβάλλει εισφορές άνθρακα σε εισαγωγές ορισμένων προϊόντων που προέρχονται από κράτη εκτός ΕΕ. Ο ΜΣΠΑ συμπεριλαμβάνεται επίσης στη δέσμη μέτρων του πακέτου "Fit for 55, ένα φιλόδοξο σχέδιο που στοχεύει στη μείωση των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα της ΕΕ κατά 55% έως το 2030 σε σύγκριση με τα επίπεδα του 1990.
Η εισφορά αναμένεται να εφαρμοστεί σε εισαγωγές προϊόντων που προέρχονται από τρίτες χώρες με λιγότερο φιλόδοξους κανόνες για τις εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα, διασφαλίζοντας ότι τα εισαγόμενα προϊόντα δεν είναι φθηνότερα από τα αντίστοιχα προϊόντα της ΕΕ.
Πώς θα εφαρμοζόταν η ευρωπαϊκή εισφορά άνθρακα;
- Η εισφορά θα εφαρμοζόταν σε εισαγωγές προϊόντων που προέρχονται από τρίτες χώρες με λιγότερο φιλόδοξους κανόνες για τις εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα, διασφαλίζοντας ότι τα εισαγόμενα προϊόντα δεν είναι φθηνότερα από τα αντίστοιχα προϊόντα της ΕΕ.
- Δεδομένου του κινδύνου μετεγκατάστασης ρυπογόνων βιομηχανιών σε χώρες με λιγότερο αυστηρούς περιορισμούς των εκπομπών αερίων θερμοκηπίου, η τιμολόγηση του άνθρακα θεωρείται απαραίτητη εντός του συστήματος εμπορίας δικαιωμάτων εκπομπών της ΕΕ (ETS).
Τι είναι η διαρροή άνθρακα;
- Η διαρροή άνθρακα είναι η μετατόπιση της παραγωγής των ρυπογόνων βιομηχανιών εκτός της ΕΕ για την αποφυγή συμμόρφωσης σε αυστηρότερα πρότυπα.
- Καθώς η κλιματική αλλαγή αποτελεί παγκόσμιο πρόβλημα που απαιτεί παγκόσμιες λύσεις, οι ευρωβουλευτές θέλουν να το επιλύσουν μέσω της δημιουργίας ενός εργαλείου για τη μείωση του κινδύνου διαρροής άνθρακα.
Η υφιστάμενη τιμολόγηση των ανθρακούχων εκπομπών στην ΕΕ
Στα πλαίσια του υφιστάμενου συστήματος εμπορίας δικαιωμάτων εκπομπών της ΕΕ (ETS), που παρέχει οικονομικά κίνητρα για τον περιορισμό των εκπομπών, οι σταθμοί πραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας και οι βιομηχανίες πρέπει να εκδίδουν άδεια για κάθε τόνο διοξειδίου του άνθρακα που παράγουν. Η τιμή αυτών των αδειών επηρεάζεται από τη ζήτηση και την προσφορά. Λόγω της τελευταίας οικονομικής κρίσης, η ζήτηση για αυτές τις άδειες έχει μειωθεί, το ίδιο και η τιμή τους, αποθαρρύνοντας, κατά συνέπεια, τις εταιρείες από επενδύσεις στις πράσινες τεχνολογίες.Η ΕΕ θα μεταρρυθμίσει το υφιστάμενο σύστημα,στα πλαίσια του πακέτου "Fit for 55", για την επίλυση αυτού του προβλήματος.
Τι ζητάει το Κοινοβούλιο;
Σε έκθεση που εγκρίθηκε από την επιτροπή περιβάλλοντος στις 17 Μαΐου, οι ευρωβουλευτές ζητούν τη συμπερίληψη περισσότερων προϊόντων συμπεριλαμβανομένου του αλουμινίου και του υδρογόνου, καθώς και την κάλυψη των λεγόμενων έμμεσων εκπομπών που προέρχονται από την κατανάλωση ηλεκτρισμού.
Ζητούν επίσης την ταχύτερη εφαρμογή του ΜΣΠΑ, από την 1η Ιανουαρίου 2023, προβλέποντας μία διετή μεταβατική περίοδο και την επέκτασή του σε όλους τους κλάδους του συστήματος εμπορίας δικαιωμάτων εκπομπών (ΣΕΔΕ) έως το 2030.
Ο ΜΣΠΑ θα καλύπτει τον τομέα της ηλεκτρικής ενέργειας και τους βιομηχανικούς κλάδους έντασης ενέργειας, που αντιπροσωπεύουν το 94 % των βιομηχανικών εκπομπών της ΕΕ και συνεχίζουν να λαμβάνουν σημαντικές δωρεάν κατανομές δικαιωμάτων, σύμφωνα με τους ευρωβουλευτές.
Οι δωρεάν αυτές κατανομές πρέπει να καταργηθούν προοδευτικά μέχρι το 2030, όταν ο ΜΣΠΑ θα καλύπτει πλήρως τις προστατευμένες βιομηχανίες.
Οι ευρωβουλευτές υποστηρίζουν την πρόταση της Επιτροπής να χρησιμοποιήσει τα έσοδα από την πώληση πιστοποιητικών ΜΣΠΑ ως νέους ιδίους πόρους για τον προϋπολογισμό της ΕΕ. Επιπλέον, τουλάχιστον ένα μέρος των εσόδων που παράγει ο ΜΣΠΑ πρέπει να συμβάλλει στη στήριξη της δράσης για το κλίμα στις λιγότερο ανεπτυγμένες χώρες.
Η έκθεση, η οποία θα τεθεί σε ψηφοφορία κατά την πρώτη ολομέλεια του Ιουνίου (6-9 Ιουνίου) ζητά επίσης τη θέσπιση μιας κεντρικής αρχής ΜΣΠΑ, αντί για μια διαφορετική αρχή σε κάθε χώρα.
Μάθετε περισσότερα σχετικά με τις δράσεις της ΕΕ για την κλιματική αλλαγή και τον ρόλο της στις διεθνείς διαπραγματεύσεις για το κλίμα.
