Σε συμφωνία για ένα νέο πλαίσιο συνεργασίας κατέληξαν το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας και το Τεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδας, με στόχο αφενός την στήριξη του κατασκευαστικού κλάδου (με δεδομένα τα μεγάλα προβλήματα που δημιουργεί η κρίση του κορωνοϊού), αφετέρου τη δημιουργία των κατάλληλων προϋποθέσεων για την επίτευξη των στόχων του Εθνικού Σχεδίου για την Ενέργεια και το Κλίμα (ΕΣΕΚ) για την βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης.
Στην προσπάθεια αυτή, η προώθηση της εξοικονόμησης ενέργειας στα κτίρια καταλαμβάνει κεντρικό ρόλο, με δεδομένο ότι το 40% της συνολικής κατανάλωσης ενέργειας και πάνω από το 30% των εκπομπών ρύπων προέρχεται από τα κτίρια, όπως αναφέρεται σε ανακοίνωση που εξέδωσε το υπουργείο.
Τα βασικότερα σημεία του Μνημονίου Συνεργασίας μεταξύ ΥΠΕΝ-ΤΕΕ είναι τα εξής:
1. Τροποποιούνται οι Τεχνικές Οδηγίες του ΤΕΕ στο πλαίσιο του Κανονισμού Ενεργειακής Απόδοσης Κτιρίων (ΚΕΝΑΚ). Οι οικοδομικές άδειες που έχουν πάρει αριθμό πρωτοκόλλου το 2019 (προεγκρίσεις), θα ακολουθήσουν τις προϊσχύουσες διατάξεις του 2019. Για αυτές που θα εκδοθούν το 2020 και αφορούν είτε νέες κατοικίες, είτε προσθήκες σε υφιστάμενα κτίρια, προβλέπεται υποχρέωση κατάθεσης Μελέτης Ενεργειακής Απόδοσης (ΜΕΑ) για ενεργειακή κατηγορία Β+.
Το ίδιο καθεστώς ισχύει και για αυτές που θα κατατεθούν το πρώτο εξάμηνο του 2021. Από 1ης Ιουνίου 2021 και εφεξής, η ΜΕΑ για νέα κτίρια θα πρέπει να τεκμηριώνει την κατάταξή τους στην ενεργειακή κατηγορία Α όπως προβλέπει η κοινοτική νομοθεσία και όπως έχει δεσμευτεί η Ελληνική κυβέρνηση στο ΕΣΕΚ. Στόχος των ρυθμίσεων αυτών είναι να δοθεί στον κατασκευαστικό κλάδο -με τη συνδρομή του ΤΕΕ- η δυνατότητα να προετοιμαστεί κατάλληλα ώστε από το 2022 τα νέα κτίρια να είναι σχεδόν μηδενικής ενεργειακής κατανάλωσης. Υπενθυμίζεται ότι ένας από τους στόχους του ΕΣΕΚ είναι η ενεργειακή αναβάθμιση του 12-15% των κτιρίων έως το 2030 και εκτιμάται ότι το νέο πλαίσιο συνεργασίας κινείται προς την κατεύθυνση αυτή.
2. Επικαιροποιούνται έως το τέλος του έτους με ευθύνη του ΤΕΕ οι Τεχνικές Προδιαγραφές για ΑΠΕ, Βιοκλιματικά, Φωτοτεχνία, Θέρμανση και Κλιματισμό και Αξιολόγηση Ενεργειακών Επενδύσεων, ώστε να ευθυγραμμίζονται με τον ΚΕΝΑΚ.
3. Ενισχύεται το θεσμικό πλαίσιο που διέπει τις ενεργειακές επιθεωρήσεις και την έκδοση Πιστοποιητικών Ενεργειακής Απόδοσης (ΠΕΑ). Πιο συγκεκριμένα, προβλέπεται σύστημα πιστοποίησης των Ενεργειακών Επιθεωρητών (που εκδίδουν τα ΠΕΑ), μέσω εξετάσεων στο Τεχνικό Επιμελητήριο, αλλά και αξιολόγηση του τρόπου πληρωμής τους.
Θα συσταθεί επίσης ελεγκτικός μηχανισμός για τους Ενεργειακούς Επιθεωρητές, μέσω της δημιουργίας Ανεξάρτητου Μητρώου Ελεγκτών των ΠΕΑ που θα εκδίδονται, κατ’ αναλογία με την διαδικασία και λειτουργία των ελεγκτών δόμησης. Εάν διαπιστωθεί στο πλαίσιο των ελέγχων ότι οι Ενεργειακοί Επιθεωρητές ασκούν πλημμελώς τα καθήκοντά τους, θα προβλέπονται συγκεκριμένες κυρώσεις. Και οι Ενεργειακοί Ελεγκτές θα πιστοποιούνται από το ΤΕΕ, όπως και οι επιθεωρητές.
4. Προβλέπεται ότι στους επόμενους κύκλους του προγράμματος «Εξοικονόμηση κατ’ Οίκον» θα εξεταστεί η θέσπιση του ενδεδειγμένου συνδυασμού κινήτρων/υποχρεώσεων για την ενεργειακή αναβάθμιση των κτιρίων κατηγορίας Ζ και Η, λαμβάνοντας υπόψη ότι το 55% των κατοικιών έχουν κατασκευαστεί πριν το 1980 και είναι πολύ χαμηλής ενεργειακής απόδοσης.
Ο υφυπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας κ. Γεράσιμος Θωμάς δήλωσε σχετικά: «Το νέο πλαίσιο συνεργασίας αποτελεί καρπό εποικοδομητικού διαλόγου μεταξύ του υπουργείου μας και του ΤΕΕ. Είμαι βέβαιος ότι θα λειτουργήσει αποτελεσματικά και θα αποτελέσει πολύτιμο εργαλείο για την ενίσχυση της οικοδομικής δραστηριότητας που έχει «παγώσει» λόγω COVID 19. Η βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης του κτιριακού αποθέματος της χώρας μας σε συνδυασμό με χρηματοοικονομικά εργαλεία όπως τα προγράμματα «Εξοικονομώ» και ΗΛΕΚΤΡΑ μπορούν να δημιουργήσουν –και να διατηρήσουν- χιλιάδες θέσεις εργασίας την «επόμενη ημέρα» . Ο πρόεδρος του ΤΕΕ κ. Γιώργος Στασινός επεσήμανε ότι: «Κάνουμε συνεχώς συγκεκριμένες προτάσεις για την επίλυση χρόνιων προβλημάτων του τεχνικού κόσμου αλλά και το μέλλον της εθνικής οικονομίας με πραγματική ανάπτυξη. Είναι πολύ θετικό ότι ακόμα και τώρα, που αντιμετωπίζουμε μια πρωτοφανή κρίση, η Πολιτεία ανταποκρίνεται στις προτάσεις του θεσμοθετημένου τεχνικού της συμβούλου και λαμβάνει μέτρα που μπορούν να αποδώσουν οφέλη για να επανεκκινήσει η οικονομία. Με τη συνεργασία ΤΕΕ και ΥΠΕΝ θα γίνει εφικτό η χώρα μας να πετύχει, με πραγματικούς όρους και όχι στα χαρτιά, τους στόχους εξοικονόμησης ενέργειας στα κτίρια, με ένα νέο, πιο σύγχρονο και αποτελεσματικό πλαίσιο, με νέα εργαλεία πραγματικής απόδοσης. Γιατί έχει μεγάλη σημασία - και θα έχει περισσότερη τα επόμενα χρόνια - να καταναλώνουμε λιγότερη ενέργεια, να παράγουμε λιγότερους ρύπους, να έχουμε ένα καλύτερο περιβάλλον. Και ο μόνος δρόμος για να γίνουν αυτά εφικτά είναι, πέρα από κοινοτικές ή άλλες υποχρεώσεις, να μετράμε, να μελετούμε, να κατασκευάζουμε, να ελέγχουμε και να πιστοποιούμε σωστά, με επιστημοσύνη, συνέπεια και αποτελεσματικότητα, ώστε στο τέλος να βλέπει τα οφέλη κάθε πολίτης»