Ο κ. Χατζηδάκης, με μια προσχηματική «αυγουστιάτικη» διαβούλευση, προσπαθεί να κρύψει την πραγματική ταυτότητα της Νέας Δημοκρατίας που είναι ενάντια στο περιβάλλον. Ο Εθνικός Σχεδιασμός Διαχείρισης Αποβλήτων (ΕΣΔΑ), ένα σημαντικό εργαλείο για τη σύγχρονη κοινωνία που συνδέεται με το περιβάλλον, την ποιότητα ζωής, την κυκλική οικονομία και την ανάπτυξη της χώρας, εφόσον παρεμβαίνει στη διαθεσιμότητα και χρήση των φυσικών και δευτερογενών πόρων, τέθηκε σε διαβούλευση στην καρδιά του καλοκαιριού και ολοκληρώθηκε προχθές. Παρά τα αιτήματα πολλών φορέων για ουσιαστική παράταση της διαβούλευσης, η επιλογή της περιόδου και της διάρκειας διαβούλευσης αποτελεί μία ακόμη προσπάθεια της ΝΔ να φιμώσει τους φορείς που εμπλέκονται στη διαχείριση των απορριμμάτων αλλά και την κοινωνία των πολιτών. Όπως έκανε και με το περιβαλλοντικό έγκλημα του νόμου 4685 με περιορισμένη διαβούλευση και συμμετοχή βουλευτών εντός πανδημίας.
Ο λόγος είναι προφανής: ο νέος ΕΣΔΑ της κυβέρνησης Μητσοτάκη προωθεί ως μονόδρομο την καύση των απορριμμάτων και την ιδιωτικοποίηση των υποδομών, εις βάρος της ανακύκλωσης και της κυκλικής οικονομίας. Σε αντίθεση με τη στρατηγική της Ευρωπαϊκής Ένωσης, χωρίς πλήρη τεχνικοοικονομική αξιολόγηση και με αναξιόπιστα δεδομένα, δεσμεύει τη χώρα και την Αυτοδιοίκηση σε ιδιωτικές μονάδες επεξεργασίας και καύσης, το υψηλό κόστος των οποίων θα επωμιστούν οι πολίτες, οι επαγγελματίες και οι επιχειρήσεις της χώρας, κάτι που επεσήμαναν δημόσια, προχθές, και οι Περιβαλλοντικές Οργανώσεις της χώρας μας.
Επιβεβαιώνεται, για μία ακόμα φορά, ότι η ΝΔ έχει ως μοναδικό στόχο να ιδιωτικοποιήσει υποδομές και να «εξασφαλίσει» για δεκαετίες υψηλά κέρδη λίγων επενδυτών, χωρίς να λαμβάνει υπόψη το κοινωνικό όφελος, τις ανάγκες των πολιτών και της εθνικής οικονομίας αλλά και της προστασίας του περιβάλλοντος. Έτσι, και στην περίπτωση του ΕΣΔΑ, μοναδικό μέλημα του κου Μητσοτάκη είναι το πώς θα παραχωρήσει για δεκαετίες τις μονάδες επεξεργασίας και καύσης απορριμμάτων σε ιδιώτες, υποτιμώντας ιδιαίτερα την πρόληψη παραγωγής αποβλήτων και την επαναχρησιμοποίηση, σε αντίθεση με την προτεραιοποίηση της Οδηγίας 2018/851 αλλά και το νέο Ευρωπαϊκό Σχέδιο Δράσης για την Κυκλική Οικονομία. Για το λόγο αυτό απουσιάζει πλήρως από το νέο ΕΣΔΑ η στρατηγική πρόληψης παραγωγής απορριμμάτων αλλά αντίθετα ενθαρρύνεται έμμεσα η αύξηση της παραγωγής! Μέσω του μονόδρομου της καύσης, υποσκελίζεται και η επίτευξη στόχων για τη διαλογή στην πηγή και την ανακύκλωση. Η επιλογή αυτή αναδεικνύει και την ιδεοληψία της ΝΔ να στηρίζει την κρατικοδίαιτη επιχειρηματικότητα και όχι τον πλουραλισμό της κυκλικής οικονομίας και τους Δήμους.
Ο ΕΣΔΑ των κυρίων Μητσοτάκη-Χατζηδάκη νομιμοποιεί «παραθυράκια» ακύρωσης των υφιστάμενων Περιφερειακών Σχεδίων, που είχαν αξιολογηθεί από την ΕΕ και ήταν σε συμφωνία με τις Ευρωπαϊκές Οδηγίες, μέσω της δυνατότητας παρεκκλίσεων με Υπουργικές Αποφάσεις. Η επιλογή αυτή καταστρατηγεί αφενός το ευρωπαϊκό θεσμικό πλαίσιο διαχείρισης των αποβλήτων και αφετέρου δημιουργεί τεράστια περιθώρια στη διαπλοκή ώστε, συμφέροντα, φιλικά στη ΝΔ, να παίζουν χωρίς όρους παιχνίδια στην πλάτη της ανακύκλωσης και των Δήμων, κάτι που έχει τεθεί ήδη σε εφαρμογή από Υπουργούς της ΝΔ, αγνοώντας τις παρατηρήσεις και τις εντολές της ΕΕ.
Κορυφαίο παράδειγμα της υποχώρησης της ΝΔ από τις ευρωπαϊκές υποχρεώσεις και την ανακύκλωση είναι η υποβάθμιση και μη εφαρμογή της τιμολογιακής πολιτικής, που έχει θεσπιστεί από την κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ και η εφαρμογή της, από φέτος, θα είχε ως αποτέλεσμα μικρότερο κόστος για τους ΟΤΑ και τους πολίτες που επιτυγχάνουν υψηλά ποσοστά ανακύκλωσης και εκτροπής από την ταφή.
Ο νέος ΕΣΔΑ, με βεβαιότητα, θα οδηγήσει στη μη επίτευξη των στόχων της ΕΕ για την επαναχρησιμοποίηση, την ανακύκλωση και την κυκλική οικονομία. Επιπλέον, καθώς οι μονάδες καύσης δεν χρηματοδοτούνται από ευρωπαϊκούς πόρους, γίνεται σαφές ότι η υλοποίηση αυτής της επιλογής θα έχει ως συνέπεια τη δέσμευση εθνικών πόρων και δημοτικών τελών για δεκαετίες, προκειμένου να αποπληρωθούν επενδύσεις που δε θα χρειάζονται σε τέτοιο μέγεθος και έκταση. Έτσι, τόσο οι πολίτες σήμερα, όσο και οι επόμενες γενιές, θα επωμιστούν το τεράστιο κόστος μιας επιλογής διαχείρισης αποβλήτων που μακροπρόθεσμα θα δημιουργήσει επιπλέον περιβαλλοντικά ζητήματα στη χώρα μας και πιθανά νέα πρόστιμα, όπως αυτά που παρέλαβε η κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ το 2015.
Όσο και αν προσπαθεί ο κ. Χατζηδάκης να καλύψει τις αντιπεριβαλλοντικές του επιλογές, κάνοντας αντιπολίτευση στο ΣΥΡΙΖΑ, σημειώνουμε ότι ο ΕΣΔΑ του 2015, που είναι ακόμη σε ισχύ, είχε συζητηθεί, το 2015, στην Ειδική Μόνιμη Επιτροπή Προστασία Περιβάλλοντος, σε δύο συνεδριάσεις και ακροάσεις φορέων. Του υπενθυμίζουμε λοιπόν ότι απαιτείται να οργανώσει, αντίστοιχα, τουλάχιστον δύο συνεδριάσεις στις αρμόδιες Επιτροπές της Βουλής και ότι απαιτείται να ενσωματωθεί το σύνολο των σχολίων της διαβούλευσης στο τελικό κείμενο, πριν την έγκρισή του από το Υπουργικό Συμβούλιο, ώστε να αποφευχθούν, κατά το δυνατόν, μη αναστρέψιμα αποτελέσματα από την υλοποίηση ενός τέτοιου σχεδιασμού, που τελικά θα επιβαρύνει τους πολίτες με υπέρογκα κόστη και θα δεσμεύσει τη χώρα σε λανθασμένες, ξεπερασμένες και αντιπεριβαλλοντικές πρακτικές.
