Στην ερώτηση αναφέρεται αναλυτικά:
Δυστυχώς, η κυβέρνηση δεν αντιλαμβάνεται και δεν υποστηρίζει το εργαλείο των Ενεργειακών Κοινοτήτων (ΕΚΟΙΝ) και προχωράει τη βίαιη και κοινωνικά άδικη απολιγνιτοποίηση, χωρίς να στοχεύει στη διάχυση του οφέλους στις τοπικές κοινωνίες των λιγνιτικών περιοχών. Εκτός από τα θεσμικά προβλήματα που έχει δημιουργήσει και τα πάγωμα της χρηματοδότησης, συνεχίζει την απαράδεκτη, αντι-περιβαλλοντική και αντιευρωπαϊκή πολιτική. Αποδεικτικό αυτών είναι ότι, ενώ έχουν ενεργοποιηθεί 14 δράσεις που αγγίζουν 36% του Προγράμματος Δίκαιης Αναπτυξιακής Μετάβασης (ΠΔΑΜ) με 579 εκ., δεν υπάρχει ακόμα καμία δράση για τις ΕΚΟΙΝ κοινωφελούς χαρακτήρα, για ΕΚΟΙΝ δηλαδή που δεν αποσκοπούν στο κέρδος αλλά, μέσω του εικονικού ενεργειακού συμψηφισμού, στόχος τους είναι να καλύψουν τις ενεργειακές ανάγκες των μελών τους. Επίσης, δεν προβλέπεται καμία δράση ενίσχυσης του ηλεκτρικού δικτύου, ενώ είναι δράσεις που είναι επιλέξιμες προς χρηματοδότηση από το Ταμείο Δίκαιης Μετάβασης.
Σύμφωνα με το green tank το πρόβλημα της έλλειψης διαθέσιμου ηλεκτρικού χώρου για έργα ΑΠΕ των ΕΚΟΙΝ, αποδεικνύεται από τον αριθμό των έργων που έχουν ήδη ηλεκτριστεί. Τα στοιχεία είναι σαφή: 802,71 mw επί σύνολο αιτημάτων ισχύος 4.754,2 mw. Το πρόβλημα επιδεινώθηκε κατά την περίοδο 2021-2022 για έργα εικονικού ενεργειακού συμψηφισμού από ΕΚΟΙΝ, αφού το 49% απορρίφθηκε από τον ΔΕΔΔΗΕ λόγω έλλειψης διαθέσιμου δικτύου. Αντίστοιχα απορρίφθηκαν και έργα ΑΠΕ για χαμηλή και μέση τάση (46,%).
Είναι σαφές επομένως, ότι εν μέσω ενεργειακής κρίσης έχουμε ξεκάθαρη τάση των πολιτών και επιχειρήσεων και τοπικές κοινωνίες να επιλέγουν τις ΑΠΕ για την κάλυψη των ενεργειακών τους αναγκών, είτε μεμονωμένα (αυτοπαραγωγή), είτε συλλογικά μέσω των ΕΚΟΙΝ (εικονικός ενεργειακός συμψηφισμός)
Ειδικότερα, στην Περιφέρεια Δυτικής Μακεδονίας, έχουμε αύξηση 48% σε ίδρυση νέων ΕΚΟΙΝ, καταγράφεται αύξηση κατά 14% στις αιτήσεις έργων ΑΠΕ από ΕΚΟΙΝ, ενώ για ΕΚΟΙΝ μέσω του εικονικού ενεργειακού συμψηφισμού, η αύξηση ανέρχεται στα 244% ( από 9 σε 31 έργα). To σύνολο των αιτήσεων για έργα εικονικού ενεργειακού συμψηφισμού είναι 86, εκ των οποίων τα 31 ανήκουν σε ΕΚΟΙΝ τα υπόλοιπα αφορούν Δήμους, Αγροτικούς συνεταιρισμούς, και άλλα φυσικά και νομικά πρόσωπα πλην ΕΚΟΙΝ. Σε σχέση με το μέσο όρο της χώρας, στη ΠΔΜ υπάρχει πιο αυξημένο ενδιαφέρον για ΕΚΟΙΝ. Από τις 31 όμως αιτήσεις, οι 19 έχουν απορριφθεί λόγω έλλειψης χώρου και 2 έχουν ακυρωθεί και μόλις 1 έχει ηλεκτριστεί με ισχύ 0,03MW.
Στις 26.09.2022, ο ΔΕΔΔΗΕ απέρριψε το αίτημα της ΕΚΟΙΝ του Δήμου Φλώρινας και του Δήμου Πρεσπών για σύνδεση στο δίκτυο ΦΒ ισχύος 400 KW λόγω έλλειψης διαθέσιμου ηλεκτρικού χώρου. Το εν λόγω έργο αποσκοπεί στην κοινή ωφέλεια, στην αντιμετώπιση της ενεργειακής φτώχειας και βεβαίως στην εξυπηρέτηση αναγκών των πολιτών των Δήμων Φλώρινας και Πρεσπών. Προσφάτως, ο ΔΕΔΔΗΕ απέρριψε και το αίτημα της ΕΚΟΙΝ «Δημ. Υψηλάντη» για σύνδεση ενός ΦΒ πάρκου ισχύος μόλις 0,5MW με εικονικό ενεργειακό συμψηφισμό για να παρέχει ηλεκτρικό ρεύμα σε νοικοκυριά της περιοχής που θα έδινε φθηνό ρεύμα από ΑΠΕ σε πάνω από 70 οικογένειες στην περιοχή της Δημοτικής Ενότητας Δημ. Υψηλάντη του Δήμου Κοζάνης.
Είναι πραγματικό οξύμωρο, αλλά επιβεβαιώνει τα δύο διαφορετικά μοντέλα της μετάβασης μεταξύ της ΝΔ και του ΣΥΡΙΖΑ –ΠΣ. Ενώ στην Περιφέρεια Δυτικής Μακεδονίας (ΠΔΜ), απόρροια της βίαιης και εμπροσθοβαρούς απολιγνιτοποίησης σχεδιάζονται τεράστιας ισχύος ΦΒ πάρκα της ΔΕΗ με την γερμανική RWE, ΕΚΟΙΝ κοινωφελούς σκοπού αδυνατούν να συνδεθούν στο δίκτυο, επειδή το δίκτυο έχει καλυφθεί από 3-4 μεγάλους επενδυτές. Οι διαφορές στις πολιτικές επιλογές των κομμάτων δεν είναι θεωρητικές. Επηρεάζουν τις ζωές μας άμεσα.
Σαν να μην έφταναν όλα αυτά, ακούσαμε τον κ. Σκρέκα να αναφέρεται από την Κοζάνη, στο πλαίσιο της επίσκεψης του κ. Μητσοτάκη στη Δυτική Μακεδονία, ότι θα ενισχύσει τις επαγγελματικές ΕΚΟΙΝ που θα συνδέονται στην υψηλή τάση. Επίσης, το ΥΠΕΝ μετά τη σκανδαλώδη απόφαση της 12ης Αυγούστου που μοίρασε το διαθέσιμο ηλεκτρικό χώρο σε ελάχιστους επενδυτές, προέβη σε τροποποίηση της υπ’ αριθ. ΥΠΕΝ/ΓΔΕ /84014/7123/12.08.2022 απόφασης με την ΥΠΕΝ/ΔΑΠΕΕΚ/7063/374/ 20.01.2023, όπου κανένα πρόβλημα δεν έλυσε, αφού τελικά έκανε τις ίδιες λάθος επιλογές αναφορικά με το πλαίσιο προτεραιότητας στη χορήγηση Οριστικών Προσφορών Σύνδεσης (ΟΠΣ) για σταθμούς ΑΠΕ. Ο απόλυτος εμπαιγμός της ενεργειακής δημοκρατίας και του πλουραλισμού της παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας.
Λαμβάνοντας υπόψη τα ανωτέρω,
Ερωτώνται οι αρμόδιοι Υπουργοί:
Γιατί, ενώ έχει ενεργοποιηθεί το 36% του ΠΔΑΜ, δεν έχουν συμπεριλάβει καμία δράση για τις ΕΚΟΙΝ κοινωφελούς χαρακτήρα;
Γιατί δεν έχουν ενεργοποιήσει δράσεις είτε από το ΠΔΑΜ είτε από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας για την ενίσχυση/αναβάθμιση των δικτύων;
Πώς σκοπεύουν να διαχειριστούν το αυξημένο ενδιαφέρον που παρατηρείται σε όλη τη χώρα και ειδικότερα στις λιγνιτικές περιοχές για την αυτοπαραγωγή είτε ατομικά είτε συλλογικά μέσω των ΕΚΟΙΝ, αλλά τελικά δεν μπορούν να συνδεθούν λόγω έλλειψης διαθέσιμου ηλεκτρικού χώρου;
Γιατί δεν εγκρίνανε τη σύνδεση της ΕΚΟΙΝ του Δήμου Φλώρινας και του Δήμου Πρεσπών στο δίκτυο; Γιατί δεν εγκρίνανε τη σύνδεση της ΕΚΟΙΝ «Δημ. Υψηλάντη» στο δίκτυο; Πώς θα γίνει η διάχυση του οφέλους της πράσινης μετάβασης στις τοπικές κοινωνίες με τις πολιτικές που εφαρμόζουν; Υπάρχει προγραμματισμός για την επέκταση του δικτύου στην Π.Ε Φλώρινας και στην Π.Ε. Κοζάνης; Αν ναι, ποιο είναι το χρονοδιάγραμμα υλοποίησης της επέκτασης και ποιος είναι ο προϋπολογισμός του έργου; Θα δοθεί προτεραιότητα στην ένταξη έργων ΕΚΟΙΝ κοινωφελούς σκοπού;
Γιατί ενώ αδιαφορούν για τις ΕΚΟΙΝ κοινωφελούς σκοπού αλλά και ΕΚΟΙΝ της μέσης και χαμηλής τάσης, υπόσχονται ότι θα δώσουν έμφαση στις επαγγελματικές ΕΚΟΙΝ της υψηλής τάσης;
