Τις επιπτώσεις που θα έχει για την Ευρώπη ένα τέτοιο ενδεχόμενο εξετάζει η Fitch Ratings, κάνοντας λόγο για ύφεση και περαιτέρω πληθωριστικές πιέσεις που θα συμπιέσουν ακόμη περισσότερο τα εισοδήματα των Ευρωπαίων.
Οι πιθανότητες ύφεσης στη ζώνη του ευρώ εάν υπάρξει ξαφνική διακοπή των προμηθειών φυσικού αερίου της Ρωσίας προς την περιοχή, προειδοποιεί ο διεθνής οίκος αξιολόγησης κάνοντας παράλληλα λόγο σε ελλείψεις φυσικού αερίου, ακόμη και σε διανομή με το δελτίο.
Σε ανακοίνωσή της η Fitch Ratings σημειώνει ότι «τα ανοίγματα είναι τόσο μεγάλα που μια άμεση και πλήρης διακοπή των προμηθειών φυσικού αερίου από τη Ρωσία θα οδηγήσει σε ελλείψεις φυσικού αερίου, ακόμα και σε διανομή με το δελτίο, προκαλώντας μεγάλο μακροοικονομικό σοκ». Η Fitch Ratings υπογραμμίζει ότι το 38% των εισαγωγών φυσικού αερίου της ΕΕ προέρχεται από τη Ρωσία, ενώ στην περίπτωση της Γερμανίας ο οίκος αναφέρει ότι το 60% της εγχώριας χρήσης φυσικού αερίου έρχεται από τη Ρωσία.
Η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα εκτιμά ότι η οικονομία της ευρωζώνης θα συρρικνωθεί κατά 0,7% εάν η προσφορά φυσικού αερίου μειωθεί κατά 10%, σημειώνει η Fitch.
«Μια απώλεια κατά 30% του εφοδιασμού φυσικού αερίου θα μεταφραζόταν επομένως σε μείωση κατά 2% του ΑΕΠ της ευρωζώνης. Για τη Γερμανία, η απώλεια του ρωσικού φυσικού αερίου θα σήμαινε πτώση του ΑΕΠ κοντά στο 4%», αναφέρει.
Υπογραμμίζει ότι οι ρωσικές προμήθειες φυσικού αερίου θα μπορούσαν να αντικατασταθούν με άλλες πηγές φυσικού αερίου και ενέργειας με την πάροδο του χρόνου, αλλά μια άμεση απώλεια ενέχει σημαντικό κίνδυνο για την Ευρώπη.
Και καταλήγει ότι η άνοδος των τιμών της ενέργειας σε ένα τέτοιο σενάριο θα ενίσχυε τις πληθωριστικές πιέσεις και θα συμπίεζε τα πραγματικά εισοδήματα.
Η προετοιμασία της ΕΕ για το «σοκ εφοδιασμού»
Δικλείδες ασφαλείας σε περίπτωση ξαφνικής διακοπής της παροχής ρωσικού αερίου προβλέπει το REPowerEU με δύο κύρια μέτρα έκτακτης ανάγκης.
• Πρώτον, προτείνει τη δημιουργία ενός συντονισμένου ευρωπαϊκού σχεδίου για τη μείωση της ζήτησης φυσικού αερίου της βιομηχανίας. Εάν συμβεί ένα σοκ επάρκειας φυσικού αερίου σε ολόκληρη την ΕΕ, θα πρέπει να εξεταστεί το ενδεχόμενο μείωσης της ζήτησης φυσικού αερίου σε χώρες που επηρεάζονται λιγότερο από τη διακοπή, ώστε να επιτραπεί η ανακατεύθυνση του φυσικού αερίου σε περισσότερο πληγείσες χώρες, ακόμη και στην περίπτωση που κάτι τέτοιο δεν προβλέπεται στον εκάστοτε εθνικό σχέδιο έκτακτης ανάγκης. Ένα τέτοιο σχέδιο θα στοχεύει στην ελαχιστοποίηση του συνολικού αντίκτυπου στην ευρωπαϊκή οικονομία των έκτακτων μέτρων.
• Ως δεύτερο μέτρο, προτείνει την επιβολή ανώτατου ορίου στην τιμή του φυσικού αερίου σε περίπτωση έκτακτης ανάγκης, προκειμένου να τεθεί ένα όριο στις αυξήσεις των τιμών για τους καταναλωτές, τις εταιρείες και τους παρόχους βασικών υπηρεσιών.
Ωστόσο σε ανάλυση του ευρωπαϊκού σχεδίου για την ενεργειακή κρίση και την απεξάρτηση από το ρωσικό φυσικό αέριο το Ινστιτούτο Bruegel εμφανίζεται επιφυλακτικό ως προς την αποτελεσματικότητα θέτοντας το ερώτημα: Θα μπορέσουν οι χώρες της ΕΕ να συμφωνήσουν μια κοινή ευρωπαϊκή απάντηση σε περίπτωση απότομης διακοπής των προμηθειών ρωσικού φυσικού αερίου ή θα αντιδράσουν μεμονωμένα, κλείνοντας τα σύνορά τους στην ενεργειακή αγορά;