Στους δύο απλήρωτους λογαριασμούς ενημερώνεται αυτόματα το σύστημα για αποκοπή και διακανονισμός των χρεών για χιλιάδες καταναλωτές είναι η τελευταία λύση πριν τη διακοπή ρεύματος, φαινόμενο που έχει πάρει εκρηκτικές διαστάσεις, από την αρχή του έτους.
Χιλιάδες καταναλωτές απευθύνονται στους παρόχους του προκειμένου να «σπάσουν» τις οφειλές τους σε δόσεις αλλά ακόμη και αυτό δεν λύνει το πρόβλημα αφού όλο και περισσότεροι είναι αυτοί που χάνουν τον διακανονισμό με δεδομένο ότι έχουν την υποχρέωση της εμπρόθεσμης πληρωμής των επόμενων λογαριασμών και αιτούνται δεύτερη ρύθμιση.
Μόνο στη ΔΕΗ, σύμφωνα με τα όσα έχει πει ο πρόεδρος της ΓΕΝΟΠ, Γιώργος Αδαμίδης, οι αιτήσεις για διακανονισμό έχουν αυξηθεί κατά 70% από τον περασμένο Σεπτέμβριο όπου άρχισε το ράλι ανόδου των τιμών της ενέργειας.
Τα μέτρα που ανακοίνωσε η κυβέρνηση για τον Μάιο και τον Ιούνιο προβλέπουν αυξημένη επιδότηση και για καταναλώσεις άνω των 300 κιλοβατωρών ενώ και η επιστροφή των αναδρομικών για όσους τα δικαιούνται θα δώσει μία ανάσα.
Η έως 600 ευρώ επιστροφή αναδρομικών θεωρητικά θα γίνει με τη λειτουργία μίας πλατφόρμας που θα ανοίξει τον Ιούνιο οπότε προκύπτει το ερώτημα πώς θα πληρωθούν τώρα οι λογαριασμοί και με δεδομένο ότι τον Απρίλιο στην Ελλάδα η χονδρική τιμή της MWh διαμορφώθηκε στα υψηλότερα επίπεδα στην Ευρώπη.
Οι διακανονισμοί
Οι εταιρείες προμήθειας ηλεκτρικής ενέργειας παρέχουν τη δυνατότητα των λογαριασμών ρεύματος με δόσεις να συγκρατήσουν το κύμα των ληξιπρόθεσμων οφειλών.
Κάποιοι πάροχοι ενέργειας έχουν επιλέξει να μοιράζουν την επιβάρυνση από τη ρήτρα αναπροσαρμογής και στους λογαριασμούς που έρχονται έναντι με αποτέλεσμα το συνολικό ποσό ουσιαστικά να επιμερίζεται στους τέσσερις μήνες ενώ η ΔΕΗ περνά όλη τη ρήτρα στον εκκαθαριστικό λογαριασμό.
Η ΔΕΗ έχει υιοθετήσει ένα πρόγραμμα διευκολύνσεων από πέντε έως 24 δόσεις ανάλογα του οφειλόμενου ποσού. Σε κάθε περίπτωση απαιτείται προκαταβολή, η οποία ξεκινάει από 10% και φτάνει στο 30%.
Με βάση το πρόγραμμα της εταιρείας για οφειλή μέχρι 500 ευρώ το ποσοστό προκαταβολής που απαιτείται είναι 10% του συνολικού οφειλόμενου ποσού, το οποίο στη συνέχεια διακανονίζεται σε πέντε δόσεις. Το ίδιο ποσοστό ζητείται και για οφειλές 500 έως 1.000 ευρώ και οι δόσεις καθορίζονται σε οκτώ. Για χρέη 1.000 έως 2.000 ευρώ η προκαταβολή ανεβαίνει στο 15% της οφειλής και οι δόσεις σε 12. Για 2.000 έως 3.000 ευρώ προκαταβάλλεται το 20% της οφειλής και οι δόσεις αυξάνονται σε 18. Για οφειλές άνω των 3.000 ευρώ υπάρχει η επιλογή της προπληρωμής του 20% ή του 30% και οι δόσεις καθορίζονται σε 18 και 24, αντίστοιχα.
Για παράδειγμα για οφειλή 5.000 ευρώ η προκαταβολή καθορίζεται σε 1.000 ευρώ και το υπόλοιπο σε 18 μηνιαίες δόσεις των 222 ευρώ με την εναλλακτική επιλογή οι δόσεις να γίνουν 24 (146 ευρώ/μήνα) και το ποσό της προκαταβολής να καθοριστεί
Το ύψος του οφειλόμενου ποσού αλλά και το καταναλωτικό προφίλ είναι αυτό που καθορίζει τον διακανονισμό στις ιδιωτικές εταιρείες ηλεκτρικού ρεύματος.
Πριν η οφειλή γίνει ληξιπρόθεσμη οι καταναλωτές πρέπει να ενημερώσουν μέσω της ιστοσελίδας ή της εφαρμογής (application) του παρόχου τους ή τηλεφωνικά για τη δυσκολία πληρωμής των λογαριασμών τους. Οι εταιρείες επικοινωνούν άμεσα μαζί τους και τους απευθύνουν εναλλακτικές λύσεις, οι οποίες συνοψίζονται στο «σπάσιμο» της οφειλής σε τμηματική καταβολή. Αν πρόκειται για ληξιπρόθεσμη οφειλή, τότε οι καταναλωτές καλούνται να καταβάλουν και προκαταβολή.
Κάποιες εταιρείες έχουν πάγια πακέτα διακανονισμών οφειλών ανάλογα με το ύψος του ληξιπρόθεσμου χρέους. Οι προκαταβολές που απαιτούνται κυμαίνονται από 10% και σε κάποιες εταιρείες ξεπερνούν και το 30% ανάλογα με το ύψος της οφειλής και τον αριθμό των δόσεων που θα συμφωνηθούν.
Ετσι για οφειλή μικρότερη των 200 ευρώ η προκαταβολή καθορίζεται σε 25% και η εξόφληση του υπολοίπου ποσού σε πέντε δόσεις. Ανάλογα με το προφίλ του καταναλωτή για ποσά μεγαλύτερα από 200 ευρώ η προκαταβολή ορίζεται στο 10%-20% για ρύθμιση έως πέντε δόσεις και κατ΄ελάχιστον 30% για διακανονισμό έως έξι δόσεις.
Δεύτερος διακανονισμός
Στην περίπτωση δεύτερου διακανονισμού ή διακανονισμού οφειλών σε πελάτες που έχει γίνει παύση εκπροσώπησης, ο αριθμός των δόσεων είναι μικρότερος ενώ οι περισσότερες εταιρείες αυξάνουν και το ποσό της προκαταβολής. Για παράδειγμα για ποσά μεγαλύτερα των 100 ευρώ, που αφορά τη συντριπτική πλειοψηφία των καταναλωτών που ρύθμιση των χρεών τους για δεύτερη φορά, οι δόσεις διαμορφώνονται ως εξής:
-Προκαταβολή 20% για μέχρι δύο δόσεις, 30% για έως τρεις δόσεις, 35% για έως τέσσερις δόσεις, 45% μέχρι πέντε δόσεις και αν κάποιος ζητήσει έξι δόσεις θα πρέπει να πληρώσει ως προκαταβολή το 55% της οφειλής.
-Για τους πελάτες στους οποίους έχει γίνει παύση εκπροσώπησης ο διακανονισμός ξεκινάει με δύο δόσεις και προκαταβολή 20% και μπορεί να φτάσει τις έξι δόσεις με προκαταβολή 55%.
Για τα ευάλωτα νοικοκυριά
Οι προμηθευτές είναι υποχρεωμένοι να προχωρήσουν σε διακανονισμούς που αφορούν οφειλές ευάλωτων νοικοκυριών. Πρόκειται για τις κατηγορίες των νοικοκυριών με χαμηλά εισοδήματα ή εκείνων που έχουν άτομα με ειδικές ανάγκες στα σπίτια τους καθώς και των πολύτεκνων.
Πιο συγκεκριμένα, με βάση τον Κώδικα Προμήθειας Ηλεκτρικής Ενέργειας, οι πάροχοι υποχρεούνται να δίνουν μεγαλύτερη προθεσμία εξόφλησης λογαριασμών, η οποία δεν μπορεί να είναι μικρότερη από 40 ημέρες.
Επιπλέον, η εξόφληση των ληξιπρόθεσμων οφειλών των ευάλωτων οικιακών καταναλωτών μπορεί να γίνεται τμηματικά και άτοκα, σε μηνιαίες δόσεις που δεν μπορεί να υπερβαίνουν το 50% της αντίστοιχης μηνιαίας δαπάνης για την ηλεκτρική ενέργεια του ευάλωτου οικιακού καταναλωτή. Σε κάθε περίπτωση ο καταναλωτής έχει την υποχρέωση της εμπρόθεσμης εξόφλησης των οφειλών του.
