Σύμφωνα με τα όσα είπε η υφυπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Αλεξάνδρα Σδούκου από το βήμα του συνεδρίου Green Deal 2024 που διοργανώνει το Τεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδος «σπεύδουμε να βγάλουμε τα προγράμματα στον αέρα, που έρχονται μετά από μια σειρά προγραμμάτων για τα οποία τα οποία διατέθηκαν πάνω από 2 δισεκ. ευρώ, όπως τα «Εξοικονομώ», η αντικατάσταση ενεργοβόρων οικιακών συσκευών, τα φωτοβολταϊκά στις στέγες κ.α». Αναφερόμενη στα ποσά που έχουν διατεθεί είπε ότι «ξοδέψαμε πολλά λεφτά για λίγους δικαιούχους ενώ οι πόροι δεν είναι ανεξάντλητοι» και σημείωσε ότι χρειάζεται συντονισμός για αποτελεσματική και αποδοτικότερη διαχείριση των πόρων που έρχονται και ξεπερνούν τα 6,25 δισεκ. ευρώ στα επόμενα χρόνια. Όπως είπε στο 1,25 δις. που είναι διαθέσιμο από τα προγράμματα ΕΣΠΑ θα έρθουν να προστεθούν άλλα 5 δισεκ. ευρώ από το Ταμείο Ανάκαμψης, το Ταμείο Απανθρακοποίησης των νησιών, καθώς και το Social Climate Fund που αναμένεται το 2026 για την ενίσχυση ευάλωτων νοικοκυριών και επιχειρήσεων.
Τα προγράμματα που έχουν εξαγγελθεί και αναμένεται να προκηρυχθούν στο επόμενο διάστημα είναι:
-Εξοικονομώ για ευάλωτα νοικοκυριά: Θα αφορά νοικοκυριά με ατομικό εισόδημα έως 5.000 ευρώ ή οικογενειακό εισόδημα έως 10.000 ευρώ. Το πρόγραμμα αυτό στοχεύει στην ενίσχυση των νοικοκυριών που είναι περισσότερο εκτεθειμένα στο ενεργειακό κόστος. Νοικοκυριά, που μπορεί να βρίσκονται αντιμέτωποι με την ενεργειακή φτώχεια και ενώ χρειάζονται περισσότερο την ενεργειακή αναβάθμιση, συχνά δεν μπορούν να ενταχθούν στα προγράμματα. Το ειδικό αυτό πρόγραμμα έχει συνολικό προϋπολογισμό περίπου 125 εκατ. ευρώ , εκ των οποίων τα 50 εκατ. ευρώ αφορούν ευάλωτα νοικοκυριά της Θεσσαλίας που επλήγησαν από τις πλημμύρες και τα σπίτια τους έχουν χαρακτηριστεί ως κίτρινα. Το ποσοστό επιδότησης θα ανέρχεται στο 95% και ειδικά για τα ευάλωτα νοικοκυριά της Θεσσαλίας στο 100%, με μέγιστο προϋπολογισμό των παρεμβάσεων θα είναι έως 25.000 ευρώ.
-Νέο εξοικονομώ: Ετοιμάζεται νέο πρόγραμμα για το σύνολο των νοικοκυριών της χώρας και σε αντίθεση με τα άλλα προγράμματα μέχρι τώρα δεν θα έχει εισοδηματικά κριτήρια. Ο συνολικός προϋπολογισμός θα είναι περίπου 110 εκατ. ευρώ , εκ των οποίων τα 30 εκατ. ευρώ θα αφορούν νοικοκυριά της Θεσσαλίας που επλήγησαν από τις πλημμύρες και τα σπίτια τους έχουν χαρακτηριστεί ως κίτρινα. Το ποσοστό επιδότησης θα ανέρχεται στο 50% και ειδικά για τα νοικοκυριά της Θεσσαλίας στο 80%, με μέγιστο προϋπολογισμό τις 25.000.
-Ενεργειακή αναβάθμιση ορεινών τουριστικών καταλυμάτων: Το πρόγραμμα αφορά επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στον κλάδο των τουριστικών καταλυμάτων σε ορεινές περιοχές ,όπως αυτές ορίζονται από την Ελληνική Στατιστική Υπηρεσία. Ο συνολικός προϋπολογισμός θα είναι 10εκατ. ευρώ , εκ των οποίων το 1 εκατ. ευρώ αφορά κτίρια που έχουν χαρακτηριστεί ως παραδοσιακά-διατηρητέα. Οι επιλέξιμες δαπάνες είναι παρόμοιες με αυτές που ισχύουν σήμερα στο αντίστοιχο πρόγραμμα για την βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης των επιχειρήσεων του τριτογενή τομέα δηλαδή κτιριακές παρεμβάσεις, αντικατάσταση φωτισμού, συστήματα θέρμανση και ψύξης, αλλά και επαγγελματικός εξοπλισμός όπως φούρνοι και ψυγεία. Το ποσοστό επιδότησης συναρτάται από το μέγεθος της επιχείρησης και είναι 60% για τις μικρές επιχειρήσεις, 45% για τις μεσαίες και 35% για τις μεγάλες.
-Ανακυκλώνω αλλάζω θερμοσίφωνα: Αποτελεί συνέχεια του πρώτου προγράμματος, το οποίο είχε μεγάλη ανταπόκριση, καθώς ανακυκλώθηκαν συνολικά 68.000 παλαιοί ενεργοβόροι θερμοσίφωνες με ηλιακούς. Το πρόγραμμα θα αφορά όλα τα νοικοκυριά της Επικράτειας και θα δοθεί προτεραιότητα στα επιλαχόντα νοικοκυριά του πρώτου κύκλου του προγράμματος, τα οποία θα ενημερωθούν μέσω ηλεκτρονικής αλληλογραφίας και θα τους δοθεί συγκεκριμένο χρονικό διάστημα για την υποβολή αίτησης. Εφόσον ολοκληρωθεί το χρονικό διάστημα υποβολής αιτήσεων από τα νοικοκυριά που έχουν προτεραιότητα, ο υπολειπόμενος προϋπολογισμός μέχρις εξάντλησης του θα είναι διαθέσιμος για υποβολή αιτήσεων από τα υπόλοιπα νοικοκυριά. Ο συνολικός προϋπολογισμός θα είναι περίπου 170 εκατ. ευρώ. Το ποσοστό επιδότησης θα είναι από 60% για τα ευάλωτα νοικοκυριά ως και 50% για ανώτερα εισοδήματα ως 30.000 ευρώ.
-Αντικατάσταση Συστημάτων Θέρμανσης με αντλίες θερμότητες: Το πέμπτο πρόγραμμα που αφορά στα νοικοκυριά προϋποθέτει την ανακύκλωση του παλαιού συστήματος θέρμανσης. Ο συνολικός προϋπολογισμός θα ανέρχεται σε 60 εκατ. ευρώ και θα επιδοτείται το 50% για την αγορά της αντλίας θερμότητας (ποσό αγοράς έως 5.000 ευρώ) και 50% για την εκτέλεση των απαιτούμενων εργασιών (ποσό παρεχόμενων υπηρεσιών έως 500 ευρώ).
Τέλος, αναμένεται πρόγραμμα που στοχεύει στην Ενεργειακή Αναβάθμιση Σχολικών Κτιρίων Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, Νηπιαγωγείων και Παιδικών Σταθμών. Αφορά το σύνολο των δημόσιων σχολικών κτιρίων και των νηπιαγωγείων (ως ένα πρόγραμμα) και των παιδικών σταθμών (ως δεύτερο διακριτό πρόγραμμα) της Επικράτειας. Η σειρά επιλεξιμότητας θα καθοριστεί από τις βαθμοημέρες και ως εκ τούτου θα δοθεί έμφαση στις περιοχές και στα σχολεία εκείνα που χρειάζονται την παρέμβαση περισσότερο. Ο συνολικός προϋπολογισμός θα είναι 40 εκατ. ευρώ εκ των οποίων τα 30 εκατ. ευρώ αφορούν το πρόγραμμα για τα σχολεία και τα νηπιαγωγεία και τα 10 εκατ. ευρώ το πρόγραμμα των παιδικών σταθμών. Απαραίτητη προϋπόθεση είναι τα κτίρια να έχουν κατασκευαστεί προ του 2000 και να μην έχουν αναβαθμιστεί ενεργειακά έως τώρα. Οι επιλέξιμες παρεμβάσεις θα αφορούν δαπάνες θερμομόνωσης, κουφωμάτων και εγκατάστασης αντλίας θερμότητας.
