Την Τετάρτη 10 Νοεμβρίου 2021 πραγματοποιήθηκε Διαδικτυακή Συνέντευξη Τύπου για το Πρόγραμμα Στήριξης και Ενίσχυσης Μικρομεσαίων Επιχειρήσεων σχετικά με την ανάπτυξη βιώσιμων οικονομικών δραστηριοτήτων χαμηλού ανθρακικού αποτυπώματος στις Π.Ε. Κοζάνης, Φλώρινας και στο Δήμο Μεγαλόπολης της Π.Ε Αρκαδίας που χρηματοδοτείται από το Πράσινο Ταμείο στο πλαίσιο του ΣΔΑΜ.
Στη συνέντευξη Τύπου συμμετείχαν ο Πρόεδρος της Συντονιστικής Επιτροπής του Σχεδίου Δίκαιης Μετάβασης (ΣΔΑΜ), κ. Κωστής Μουσουρούλης, ο Πρόεδρος του Πράσινου Ταμείου κ. Στάθης Σταθόπουλος και ο Πρόεδρος του ΕΦΕΠΑΕ κ. Πλάτων Μαρλαφέκας. Συντονιστής της συζήτησης ήταν ο Δημοσιογράφος κ. Νίκος Υποφάντης.
Ο Κωστής Μουσουρούλης αναφέρθηκε καταρχάς στον κύριο στόχο του Σχεδίου Δίκαιης Αναπτυξιακής Μετάβασης που είναι η αναγέννηση των τοπικών οικονομιών μέσα από τη στήριξη της απασχόλησης και τη δημιουργία νέας σε άλλους βιώσιμους παραγωγικούς τομείς, μέσα από την προσπάθεια διαφοροποίησης τόσο του ενεργειακού μείγματος όσο και την εφαρμογή νέου αναπτυξιακού μοντέλου.
Τόνισε επίσης τη σημασία της χρήσης για πρώτη φορά πόρων του Πράσινου Ταμείου για τιςεπιχειρήσεις με υψηλή εξάρτηση από τις λιγνιτικές δραστηριότητες έτσι ώστε να στραφούν σε νέες βιώσιμες δραστηριότητες όσο και τη σπουδαιότητα της συμμετοχής του ΕΦΕΠΑΕ που θα αναλάβει τη διαχείριση των προγραμμάτων.
Ακολουθεί η τοποθέτηση του Κωστή Μουσουρούλη καθώς και οι ερωτήσεις που του υποβλήθηκαν όπως και οι απαντήσεις.
" Η αφετηρία μας είναι το γεγονός ότι για συστημικούς ενεργειακούς λόγους, το ενεργειακό μείγμα της χώρας διαφοροποιείται συντριπτικά σε βάρος του λιγνίτη εδώ και 10 χρόνια. Αυτό είχε ως συνέπεια τη μείωση κατά 70% της παραγωγής λιγνίτη. Η μείωση αυτή έχει επηρεάσει τον οικονομικό και κοινωνικό ιστό της Δυτικής Μακεδονίας και της Μεγαλόπολης και ασφαλώς τις επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται άμεσα ή έμμεσα στη διαδικασία εκσκαφής, εξόρυξης, μεταφοράς και καύσης λιγνίτη.
Αντίστοιχα, αλλά πολύ καθυστερημένα, διαφοροποιείται και το αναπτυξιακό μείγμα της Δυτικής Μακεδονίας, ακριβώς για να αντιμετωπίσει την υψηλή εξάρτηση του παραγωγικού δυναμικού των περιοχών αυτών και της απασχόλησης από της λιγνιτικές δραστηριότητες. Αυτός είναι ο στόχος της δίκαιης αναπτυξιακής μετάβασης, την οποία η χώρα μας οργανώνει μέσα στο ευρύχωρο πλαίσιο του ευρωπαϊκού, ενεργειακού, κλιματικού και επενδυτικού σχεδιασμού, με κύριο ζητούμενο την αναγέννηση των τοπικών οικονομιών μέσα από τη στήριξη της απασχόλησης και τη δημιουργία νέας σε άλλους βιώσιμους παραγωγικούς τομείς. Για το σκοπό αυτόν έχει καταρτιστεί το εθνικό Σχέδιο Δίκαιης Μετάβασης, το οποίο ήδη χρηματοδοτείται από το τρέχον ΕΣΠΑ και το Πράσινο Ταμείο και ένα στοχευμένο Πρόγραμμα Δίκαιης Μετάβασης το οποίο θα χρηματοδοτηθεί από το νέο ΕΣΠΑ 2021 - 2027, όπως κάθε άλλο Τομεακό και Περιφερειακό Πρόγραμμα.
Στο ευρύτερο αυτό πλαίσιο, σχεδιάσαμε το καινοτόμο πρόγραμμα που θα σας παρουσιάσουμε σήμερα, ανακυκλώνοντας για πρώτη φορά πόρους του Πράσινου Ταμείου που έχουν εισρεύσει από την εφαρμογή της αρχής «ο ρυπαίνων πληρώνει». Τους πόρους αυτούς τους ανταποδίδουμε στις επιχειρήσεις με υψηλή εξάρτηση από τις λιγνιτικές δραστηριότητες έτσι ώστε να στραφούν σε νέες βιώσιμες δραστηριότητες, αξιοποιώντας την εμπειρία και την τεχνογνωσία που διαθέτουν. Δηλαδή, να διαφοροποιήσουν τα προϊόντα που παράγουν, τις υπηρεσίες και τις εργασίες που παρέχουν, με στόχο να απεξαρτηθούν σταδιακά από τη ΔΕΗ και, σε βάθος χρόνου, από τις σχετικές με τον λιγνίτη δραστηριότητες.
Το συγκεκριμένο Πρόγραμμα αποτελεί μέρος του Ειδικού Μεταβατικού Προγράμματος για την περίοδο 2021 - 2023, το οποίο σχεδιάστηκε από την Συντονιστική Επιτροπή Δίκαιης Μετάβασης με βάση τις δυνατότητες του τρέχοντος ΕΣΠΑ 2014-2020 και του Πράσινου Ταμείου το οποίο λειτουργεί ως προγεφύρωμα για τη νέα περίοδο 2021-2027. Είναι ένα Πρόγραμμα στοχευμένο ως προς το σχεδιασμό, τους δικαιούχους και τις περιοχές εφαρμογής του, και υλοποιείται με απλά κριτήρια και με απλές, γραμμικές, διαδικασίες.
Είναι μια στιγμή - ορόσημο του Σχεδίου Δίκαιης Μετάβασης, αφού από τη στιγμή που το σχεδιάσαμε χρειάστηκε να υπερπηδήσουμε σειρά εμποδίων, τα οποία αναφέρω συνοπτικά: Καταρχάς ψηφίστηκε διάταξη προκειμένου ο ΕΦΕΠΑΕ να μπορεί να αναλάβει τη διαχείριση προγραμμάτων του Πράσινου Ταμείου - τον καλωσορίζουμε λοιπόν στην οικογένεια των φορέων που συμμετέχουν στην υλοποίηση της δίκαιης μετάβασης. Να αναφέρω ότι ο ΕΦΕΠΑΕ έχει τεράστια εμπειρία αφού έχει συνάψει πολλές υπηρεσιακές συμφωνίες με όλο το διαχειριστικό μηχανισμό του ΕΣΠΑ και, μέσω αυτών, διαχειρίζεται πόρους άνω των 6 δισ. Ευρώ.
Ακολούθως εκδόθηκε Υπουργική Απόφαση με την οποία καθορίστηκε η πηγή χρηματοδότησης, το ύψος του ποσού που θα διαθέσουμε για το Πρόγραμμα, και, βεβαίως, τα καθήκοντά του ΕΦΕΠΑΕ.
Στη συνέχεια εγκρίθηκε από το Διοικητικό Συμβούλιο του Πράσινου Ταμείου και το Ελεγκτικό Συνέδριο η Προγραμματική Συμφωνία μεταξύ του Πράσινου Ταμείου και του ΕΦΕΠΑΕ.
Τέλος, ο Υπουργός Περιβάλλοντος και εποπτεύων του Πράσινου Ταμείου κ. Σκρέκας, υπέγραψε την Υπουργική Απόφαση για την έναρξη του προγράμματος, με την οποία προσκλήθηκαν οι επιλέξιμες επιχειρήσεις να υποβάλουν αίτηση χρηματοδότησης των επενδυτικών τους σχεδίων.
Η διαφοροποίηση των λιγνιτικών περιοχών, όπως έχετε καταλάβει, δεν είναι αγώνας ταχύτητας. Όπως έχω πει είναι δέκαθλο - το πιο απαιτητικό αγώνισμα του στίβου, στο οποίο ο αθλητής πρέπει να είναι ικανός σε 10 διαφορετικά αγωνίσματα. Το πιο απαιτητικό από αυτά είναι τα 110 μέτρα εμπόδια, όπου ο αθλητής δεν τρέχει γρήγορα, αλλά τα υπερπηδά. Όπως χρειάστηκε να γίνει για να ενεργοποιηθεί ο νέος αυτός μηχανισμός.
Από ότι πληροφορούμαι έχουν μέχρι σήμερα υποβληθεί ηλεκτρονικά 41 αιτήσεις χρηματοδότησης συνολικής δημόσιας δαπάνης 5,6 εκατομμυρίων ευρώ, καλύπτοντας έτσι κατά 58% το διαθέσιμο ποσό. Παρατηρώ επίσης ότι τα περισσότερα σχέδια τα έχουν υποβάλει υπεργολάβοι, και λιγότερο εργολάβοι της ΔΕΗ. Τα σχέδια αυτά αφορούν κατά 52% πολύ μικρές επιχειρήσεις, κατά 9% μικρές και κατά 13% μεσαίες επιχειρήσεις, ενώ ως προς τους ΚΑΔ, αφορούν κυρίως στον τομέα των κατασκευών, των τεχνικών δραστηριοτήτων και των μεταφορών.
Τα αποτελέσματα του Προγράμματος θα τα αξιολογούμε κατά τους πρώτους μήνες εφαρμογής του, ώστε να ληφθούν υπόψη στο σχεδιασμό των Προγραμμάτων που θα ακολουθήσουν. Να προσθέσω επίσης ότι ο νέος Αναπτυξιακός Νόμος που θα περιλαμβάνει τα ισχυρά κίνητρα που εξασφαλίστηκαν για τις περιοχές δίκαιης μετάβασης, έχει τεθεί από τον Υπουργό κύριο Παπαθανάση και τις υπηρεσίες του σε δημόσια διαβούλευση. Είναι σημαντικό να αναφέρω εδώ ότι η προσέλκυση μέσω του Αναπτυξιακού Νόμου μεγάλων επιχειρήσεων, μεγάλων επενδύσεων, στην περιοχή, είναι μια ευκαιρία που θα αξιοποιηθεί από τις ήδη εγκατεστημένες στη Δυτική Μακεδονία επιχειρήσεις που σήμερα έχουν ως κύριο πελάτη τη ΔΕΗ.
Κλείνοντας, να ευχαριστήσω όλους όσοι βοήθησαν στην προσπάθειά μας, τον πρώην Υπουργό, κύριο Χατζηδάκη, τους Υπουργούς κ. Σκρέκα, κ. Γεωργιάδη, τον αρμόδιο για τη Δίκαιη Μετάβαση κ. Παπαθανάση, καθώς και τον κύριο Σταθόπουλο για την ηρωική του προσπάθεια να οργανώσει έναν ολόκληρο μηχανισμό στο Πράσινο Ταμείο, το οποίο, όπως είπα και χθες, σε μια άλλη σχετική η συζήτηση, προ διετίας ήταν ένα άδειο πουκάμισο, και, τέλος, τα στελέχη της Τεχνικής Γραμματείας Δίκαιης Μετάβασης και του ΕΦΕΠΑΕ, που εργάστηκαν με ζήλο ώστε σήμερα να είμαστε εδώ και να σας παρουσιάζουμε το καινοτόμο αυτό Πρόγραμμα."
Για να παρακολουθήσετε ολόκληρη τη συνέντευξη τύπου πατήστε εδώ.
Συνημμένα στα αρχεία θα βρείτε τις διαφάνειες που προβλήθηκαν.
