Το ΝΑΤΟ και οι Αμερικανοί ενόψει και της Συνόδου Κορυφής της Συμμαχίας, στις 11-12 Ιουλίου, στο Βίλνιους της Λιθουανίας και αναμένοντας, μεταξύ άλλων, την κατοχική δύναμη να συναινέσει στην ένταξη της Σουηδίας, επιστρατεύουν τη γνωστή, την μοναδική μέθοδο, που έχουν έναντι της Άγκυρας. Την πολιτική του κατευνασμού.

Μια προσέγγιση, που διαχρονικά εφαρμόζεται είτε η Τουρκία είναι «καλή» με τους δυτικούς, είτε κάνει τη δύσκολη και την σκληρή. Αυτές τις ημέρες, λοιπόν, θριάμβευσε για μια ακόμη φορά η λογική του καλοπιάσματος. Προφανώς αυτά βλέπει η κατοχική δύναμη και αποθρασύνεται.

Έγινε γνωστό, λοιπόν, πως για να ξεπεραστεί το αδιέξοδο στην ενεργοποίηση των νέων επιχειρησιακών χαρτών για ασκήσεις και αποστολές του Βορειοατλαντικού Συμφώνου, οι Αμερικανοί διαμόρφωσαν μια «συμβιβαστική» πρόταση, η οποία εν πολλοίς στοχεύει στην ικανοποίηση των τουρκικών παραλογισμών. Στοχεύει στο να ξεπερασθεί το αδιέξοδο κάνοντας τα χατίρια της κατοχικής πλευράς. Στην πρόταση, σύμφωνα με την αθηναϊκή Καθημερινή, αφήνεται στην Άγκυρα το δικαίωμα να προσδιορίζει τα Στενά ως «Τουρκικά» και για όποιο άλλο κράτος-μέλος επιθυμεί να κάνει χρήση των όρων της σύμβασης του Μοντρέ, δηλαδή Στενά δίχως προσδιορισμό.

Επιπλέον, από τους χάρτες απαλείφονται ονομασίες εκτός ΝΑΤΟ, όπως η Κυπριακή Δημοκρατία και οι θαλάσσιες ζώνες, και αντικαθίστανται με συντεταγμένες οι οποίες παραπέμπουν σε συγκεκριμένα σημεία. Κοντολογίς, σε ό,τι αφορά την Κύπρο, γίνεται αποδεκτό το αφήγημα της τουρκικής πλευράς περί «εκλιπούσας». Γίνεται αποδεκτό, επί της ουσίας, έστω και σιωπηρά, αυτό που προβάλλει διαχρονικά η κατοχική πλευρά, πως δεν υπάρχει η Κυπριακή Δημοκρατία, κράτος-μέλος του ΟΗΕ και της Ε.Ε.

Με τη συνήθη ευκολία, με διπλωματικές διατυπώσεις, η αμερικανική αντιπροσωπεία, που μετέβη στις Βρυξέλλες, για να κλείσει το θέμα δεν είχε ενδοιασμούς για το πώς θα ξεπερνιόταν το «πρόβλημα». Δεν… άντεξαν, λοιπόν, ούτε οι Νατοϊκοί, ούτε και οι Αμερικανοί, να βλέπουν τον Τούρκο αντιπρόσωπο σε κατάσταση σοκ, το οποίο «προκλήθηκε» όταν είδε στον χάρτη την Κυπριακή Δημοκρατία. Γι΄ αυτό και έσπευσαν να τον καλμάρουν με τον γνωστό τρόπο. Για τα πλείστα κράτη-μέλη το θέμα είναι «τυπικό», σημειολογικό, αλλά για την Τουρκία ουσιαστικό. Όπως είναι, ασφαλώς, για την Ελλάδα και την Κύπρο. Η Κυπριακή Δημοκρατία δεν μετέχει, ως γνωστό, στο ΝΑΤΟ. Το ΝΑΤΟ, όμως, θέτει συνεχώς πολλά αιτήματα προς την Κύπρο και λαμβάνει όλες τις διευκολύνσεις. Και για διελεύσεις και για ασκήσεις στην περιοχή μας. Για τους Αμερικανούς, για το ΝΑΤΟ, προέχει προφανώς η ενεργοποίηση των νέων χαρτών για τα σχέδια (regional plans) καθώς θεωρούνται επιχειρησιακά κρίσιμα και πολύ χρήσιμα. Από εκεί και πέραν, η Λευκωσία δεν έχει, ως μη κράτος-μέλος, τη δυνατότητα αντίδρασης. Διαθέτει, ασφαλώς, κάποια εργαλεία, έστω και περιορισμένα. Απ΄εκεί και πέρα, θα πρέπει, τουλάχιστον, να συνειδητοποιήσει πως οι Αμερικανοί δεν έχουν αναστολές όταν πρόκειται να εξυπηρετήσουν τα συμφέροντα τους ή και των δυτικών συμμάχων, να ενεργήσουν ξεχνώντας τους όποιους «φίλους» και «στρατηγικούς εταίρους». Καμία ψευδαίσθηση δεν χωράει. Την ίδια ώρα, θα πρέπει η δυσαρέσκεια να εκφραστεί και έντονα.

Από την άλλη, η Αθήνα, που μετέχει στο ΝΑΤΟ, έχει δυνατότητα παρέμβασης. Και έχει ενδιαφέρον να ενημερωθούμε για την αντίδρασή της. Πάντως, τα τελευταία χρόνια, η ελληνική κυβέρνηση ό,τι ζητούσαν οι Αμερικανοί το πρόσφερε απλόχερα και μέσα σε «πανηγυρικό κλίμα», θεωρώντας ότι αυτό γίνεται σε… βάρος της Τουρκίας, ενώ το πολιτικό σύστημα αναβάθμισε το ρόλο του Αμερικανού πρέσβη στην Αθήνα. Του τέως αλλά και του νυν. Όπως διαχρονικά επιβεβαιώνεται, δεν πρόκειται να εγκαταλείψουν την Τουρκία. Κι όταν αυτή επιχειρεί να εγκαταλείψει το δυτικό μαντρί ή δίνει τέτοια μηνύματα, ανοίγει περισσότερο η κάνουλα των δώρων. Για την Ελλάδα, υπάρχει προφανώς άλλη προσέγγιση καθώς θεωρείται δεδομένη. Και θεωρούν ότι μπορεί να λειτουργήσει χωρίς πολλές απαιτήσεις. Ή και καθόλου! Ως εκ τούτου γιατί να αλλάξουν στάση.

Είναι προφανές πως σχεδόν όλα τα κράτη-μέλη της Συμμαχίας ανέχονται τη συμπεριφορά της κατοχικής Τουρκίας και δείχνουν «κατανόηση» στις… επισημάνσεις της Αθήνα. Μέχρι εκεί. Αλλά και το αθηναϊκό κράτος, ασκεί… σιωπηρή πολιτική, γεγονός που διευκολύνει τη συνέχιση, τη διαιώνιση αυτής της στάσης.

Αυτές είναι πραγματικότητες, που πρέπει να αντιληφθούν οι νατολάγνοι.

(Ο Κώστας Βενιζέλος είναι δημοσιογράφος, συγγραφέας και πανεπιστημιακός- Το άρθρο αποτελεί αναδημοσίευση από υην εφημερίδα "Φιλελεύθερος" της Κύπρου)